Odkrycia na terenie prekolumbijskiego Cuitláhuac (miasto Meksyk)

Oryginalny artykuł: Rescates arqueologicos dan vida al Tlahuac prehispanico

W południowo-wschodniej części miasta Meksyk, w dzielnicy Tláhuac, od kilku miesięcy prowadzone są prace wykopaliskowe, podczas których specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości z czasów prekolumbijskich. To właśnie na tym terenie rozpościerało się dawne Cuitláhuac. Wówczas była to wyspa na jeziorze Chalco. Mieszkańcy Cuitláhuac pochodzili z rejonu Tuli i byli jedną z pierwszych grup ludności, które osiedliły się w Dolinie Meksyku.

Pozostałości dawnych budowli mieszkalnych (fot. Octavio Vargas, INAH)

Na głębokości 90 centymetrów, archeolodzy Octavio Vargas Carranza i Eulogio Gustavo Rangel Álvarez znaleźli pozostałości dawnych budowli z lat 1200-1521. Prawdopodobnie była to część miasta zamieszkiwana przez osoby o stosunkowo wysokim statusie społecznym, czego dowodzą odkryte tam pochówki z licznymi darami. W jednym z pochówków złożono dorosłą osobę, przy której znajdowały się naczynia ceramiczne, muszle oliwek pochodzące z Zatoki Meksykańskiej i z Oceanu Spokojnego, ozdoby uszu z turkusami oraz paciorki z zielonego kamienia.

Pochówek dorosłej osoby z licznymi darami (fot. Octavio Vargas, INAH)

Śmiertelne skutki wydobywania cynobru w Toluquilla

Oryginalny artykuł: Estudios revelan los efectos de la mineria prehispanica en Toluquilla

Stanowisko Toluquilla leży w gęstym lesie, na wzgórzu, na południe od Sierra Gorda de Querétaro (Meksyk). Obejmuje obszar około 17 hektarów. Od 20 lat, w ramach Projektu Archeologicznego Toluquilla, prowadzone są tam prace, którymi kieruje Elizabeth Mejía Pérez Campos z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH). Do tej pory zarejestrowano tam około 210 zabytków, w tym mury, tarasy, budowle mieszkalne i cztery boiska do gry w piłkę. Dawne miasto zachowało się we wspaniałym stanie.

Stanowisko archeologiczne Toluquilla (fot. Mauricio Marat, INAH)

W czasach prekolumbijskich na tych górskich obszarach rozwijało się górnictwo, a Toluquilla była ważnym miejscem wydobywania cynobru, minerału bardzo cenionego w Mezoameryce, choć jednocześnie szkodliwego dla zdrowia. Uczeni postanowili zatem przekonać się, jaki miało to wpływ na tamtejsze społeczeństwo, biorąc pod uwagę bioakumulację, czyli proces gromadzenia substancji chemicznych w żywych organizmach.

Jeden z pochówków ze szczątkami dziecka (fot. Elizabeth Mejia, INAH)

Nowe odkrycia w majańskim mieście Xunantunich (Belize)

Oryginalny artykuł: Seeing Behind the Xunantunich Stela

Podczas prac wykopaliskowych na terenie majańskiego miasta Xunantunich (Belize), archeolodzy odkryli rzeźbiony panel z inskrypcją glificzną. W dwóch kartuszach znajdują się po cztery bloki glificzne, podające daty z lat 638-642 n.e. W tekście wspominana jest księżniczka Ix Batz’ Ek’ z używanym przez nią tytułem K’uhul Yax Ajaw. Była ona żoną władcy Caracol, Yajawte’ K’inich i matką K’an II. Panel musiał zatem pochodzić z Caracol i trafił do Xunantunich jako trofeum wojenne.

Panel odkryty w Xunantunich (fot. Cruz Cambranes)

Domy pierwszych rolników w La Playa (stan Sonora, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Exploran casas de los primeros agricultores del desierto de Sonora

Dzięki wykorzystaniu georadaru, archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) w Meksyku i z University of Arizona (USA) zdołali ocalić przed zniszczeniem nietkniętą budowlę dawnych rolników, zamieszkujących niegdyś stanowisko La Playa, leżące w gminie Trincheras (stan Sonora, Meksyk), gdzie od 25 lat prowadzone są prace wykopaliskowe. Projektem badawczym kierują archeolodzy: Elisa Villalpando Canchola i John Carpenter Slavens z INAH oraz James T. Watson z University of Arizona.

Prace wykopaliskowe w La Playa (fot. Elisa Villalpando)

Jak podkreśla Elisa Villalpando, La Playa jest jednym z najbardziej spektakularnych stanowisk archeologicznych w rejonie, który obejmuje północną część Meksyku i południowo-zachodnie ziemie Stanów Zjednoczonych. Miejsce to było zamieszkiwane przez 10 000 lat. Do tej pory natrafiono na ślady nie tylko pierwszych rolników, sięgające czasów od około 1500 r. p.n.e. do pierwszych stuleci naszej ery, ale także grup myśliwych z okresu 7500-1500 p.n.e., Paleoindian sprzed 11 000 lat, a nawet znaleziono szczątki wymarłej fauny z plejstocenu, w tym mamuta i prehistorycznych konia i wielbłąda sprzed 13 000 lat.

Ostrze znalezione w La Playa (fot. Elisa Villalpando)

Gwatemala odzyskała trzy zrabowane naczynia Majów

Oryginalny artykuł: Gobierno aleman retorna a Guatemala piezas arqueologicas mayas

6 czerwca Gwatemala odzyskała trzy prekolumbijskie artefakty, które zostały zrabowane i trafiły do domu aukcyjnego w Niemczech. W styczniu ubiegłego roku Ambasada Gwatemali w Niemczech przekazała Ministerstwu Kultury i Sportu informację o podejrzeniach, że wśród  wystawionych na aukcję przedmiotów znajdują się również artefakty prekolumbijskie pochodzące z Gwatemali.

Odzyskane naczynie Majów (fot. Ministerstwo Kultury i Sportu w Gwatemali)

Prace archeologiczne na Wzgórzach Cuahilama i Piedra Larga (Meksyk)

Oryginalny artykuł: Cerro Cuahilama, "punta-del iceberg" de un espacio arqueologico mayor en Xochimilco

Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) rozpoczął nowy projekt interdyscyplinarny, którego celem jest zbadanie terenów leżących na południu Doliny Meksyku, szczególnie w rejonie Wzgórza Cuahilama i Wzgórza Piedra Larga, położonych w odległości około 500 metrów od siebie. Cuahilama, na brzegu dawnego jeziora Xochimilco, wznosi się na wysokość 2280 metrów n.p.m., a Piedra Larga – 2400 metrów n.p.m. Chociaż pierwsze prace prowadzono tam już począwszy od końca XIX wieku, to obecnie w badaniach zostaną wykorzystane, między innymi, fotografie lotnicze wykonane dzięki zastosowaniu dronu. Pozwoli to uzyskać nowe dane na temat znaczenia kulturowego, archeologicznego i historycznego tego obszaru.

Jeden z reliefów pochodzących ze Wzgórza Cuahilama (fot. Melitón Tapia, INAH)

Tajemnica czaszek znalezionych w Templo Mayor (Meksyk)

Oryginalny artykuł: Mystery of gruesome Aztec skull masks solved.

Wśród najróżniejszych darów ofiarnych znalezionych na terenie Wielkiej Świątyni (Templo Mayor) w dawnym Tenochtitlan, zachowało się trzydzieści czaszek, pochodzących od osób złożonych w ofierze przez ścięcie. Na szczególną uwagę zasługuje jednak osiem przerażających masek, które zostały wykonane z ludzkich czaszek. Od momentu ich odkrycia uczeni zastanawiali się, kim były owe ścięte osoby i skąd pochodziły. Obecnie, dzięki nowym badaniom, którymi kieruje Corey Ragsdale z University of Montana, zdołano rozwiązać zagadkę. Okazało się, że można wyróżnić dwie grupy osób o odmiennym statusie społecznym i innym miejscu pochodzenia.

Maska wykonana z ludzkiej czaszki (fot. Corey Ragsdale)

Kolejne fotografie jaguarów

Fotogaleria Jaguary w sztuce Mezoameryki została powiększona o 30 nowych fotografii przedstawiających rzeźby, figurki i inne artefakty z wizerunkami jaguarów.

Pochodząca z okresu klasycznego rzeźba przedstawiająca jaguara
(El Zapotal, kultura Rio Blanco Papaloapan)
(Muzeum Antropologii w Xalapa, Meksyk)

Miasta Majów: Iximché (Gwatemala)

Ruiny Iximché położone są na wyżynnych ziemiach Gwatemali, w pobliżu miasteczka Tecpan. Iximché zostało założone na początku późnego okresu postklasycznego przez Kaqchikeli. W owych czasach największą rolę w tej części ziem Majów odgrywali K’iche’,  podporządkowali sobie okolice, kontrolowali rozległe obszary gwatemalskich wyżyn i ściągali daniny, co prowadziło do licznych konfliktów. Wojny pomiędzy K’iche’ i Kaqchikelami trwały  przez wiele lat.

Ruiny Iximché

Kiedy w 1524 roku Hiszpanie pod dowództwem Pedro de Alvarado dotarli na ziemie Gwatemali, postanowili wykorzystać miejscowe zatargi dla własnych celów. Jednocześnie Kaqchikele uznali, że przymierze z Hiszpanami może pomóc im w pokonaniu swych największych wrogów - Ki’che’. Wspólnie zaatakowali K’iche’ i zniszczyli ich stolicę Utatlán (dawniej znaną jako Q’umarkaj). 14 kwietnia 1524 roku Hiszpanie, zaproszeni przez Kaqchikeli dotarli do Iximché. Jednak sprawy nie potoczyły się tak, jak oczekiwali Kaqchikele. 27 lipca 1524 roku Iximché stało się pierwszą hiszpańską stolicą w Gwatemali. Bunt Kaqchikeli doprowadził do wojny z Hiszpanami. Ostatecznie w 1526 roku miasto zostało spalone. Dzisiaj Iximché nie wygląda już tak imponująco, jak w okresie swego największego rozkwitu, kiedy to rozległe place były otoczone budowlami rezydencjalnymi i administracyjnymi oraz świątyniami.

Makieta przedstawiająca wygląd Iximché w okresie rozkwitu
(muzeum miejscowe w Iximché)