Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj na liście światowego dziedzictwa UNESCO

Oryginalny artykuł: Parque Arqueológico Nacional Tak'alik Ab'aj Nominado a Patrimonio Mundial de la Humanidad

18 września bieżącego roku Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj został wpisany na listę światowego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj położony jest w gminie El Asintal, w departamencie Retalhuleu, w Gwatemali, na wysokości 600 m n.p.m., na zboczach łańcucha wulkanicznego biegnącego wzdłuż wybrzeża Pacyfiku. Nazwa miasta – Tak'alik Ab'aj – oznacza w języku Majów K'iche' „Stojący Kamień” i została nadana temu miejscu ze względu na liczne kamienne rzeźby. 

Tak'alik Ab'aj (źródło fot. INGUAT)

Miasto było zamieszkiwane przez 1700 lat (od 800 r. p.n.e. do 900 r. n.e.). Początkowo, w latach 800-350 p.n.e. pozostawało w bliskim kontakcie z cywilizacją Olmeków, później przeżyło okres przejściowy (lata 350 – 100 p.n.e.), a w latach 100 p.n.e. - 150 n.e. pojawiły się pierwsze cechy typowe dla wczesnej kultury Majów. Zmiany były dokonywane na drodze stopniowego procesu. 

Jedna z budowli w Tak'alik Ab'aj (źródło fot. INGUAT)

Na terenie Tak'alik Ab'aj znajdują się cztery główne grupy architektoniczne: północna, zachodnia, centralna i południowa. W mieście zachowały się pozostałości 94 budowli oraz 407 kamiennych rzeźb.

Jedna z rzeźb w Tak'alik Abaj (źródło fot. INGUAT)

Strategiczne położenie Tak'alik Ab'aj odegrało ważną rolę w jego rozwoju gospodarczym, gdyż stało się jednym z głównych ośrodków w regionie. Dzięki swej lokalizacji prowadziło handel towarami i surowcami na duże odległości, od Przesmyku Tehuantepec z jednej strony po Salwador z drugiej. Wraz z kupcami przemieszczały się idee i zwyczaje, co doprowadziło do wzajemnej wymiany kulturowej. Świadczy o tym różnorodność stylów rzeźbiarskich w Tak'alik Ab'aj, w tym style typowe dla Olmeków i Majów, różne przedstawienia zoomorficzne oraz style zwane „przybrzeżnym” i „lokalnym”. 

Budowla na terenie Tak'alik Ab'aj (źródło fot. INGUAT)

Zachowały się tam również artefakty analogiczne do tych pochodzących z odległych miast, takich jak Tlatilco, Monte Albán, Cerro de Las Mesas i Chinkultic w Meksyku; Kaminaljuyu i Cival w Gwatemali; Chalchuapa, Ataco i Planes de Renderos w Salwadorze, a także La Regla i Nicoya w Kostaryce.  

Budowla i rzeźby w Tak'alik Ab'aj (źródło fot. INGUAT)

Narodowy Park Archeologiczny Tak'alik Ab'aj stanowi obszar ogólnodostępny, na którym w wyniku ponad trzydziestu lat badań naukowych dokonano ważnych znalezisk archeologicznych. O niektórych odkryciach w Tak'alik Ab'aj można przeczytać w postach: „Grobowiec w Tak'alik Ab'aj”, „Ważne odkrycie w Tak'alik Ab'aj (Gwatemala)”, „Rzeźby w stylu olmeckim z Tak'alik Ab'aj”, „Wczesne glify Majów na Steli 87 z Tak'alik Ab'aj”