Malowidła naskalne w jaskini Kawá Sísiki (stan Guerrero, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Inicia salvaguarda de las pinturas rupestres de la cueva Kawá Sísiki, en la Mixteca de la Montaña Alta de Guerrero

Grupa specjalistów z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) rozpoczęła w ostatnim tygodniu listopada prace związane z ochroną i konserwacją malowideł naskalnych w jaskini Kawá Sísiki, w mieście Ocoapa (gmina Copanatoyac, region Mixteca de la Montaña Alta de Guerrero, stan Guerrero, Meksyk). O malowidłach, które wykazują cechy olmeckie i mogą pochodzić sprzed około 3000 lat, poinformował po raz pierwszy Samuel Villela Flores w 1988 roku. Jak podaje Blanca Jiménez Padilla (z Centrum INAH Guerrero), panel z zachowanymi obrazami ma pięć metrów wysokości i 30 metrów długości. Jest podzielony na kilka sekcji, które powstawały w różnych okresach czasu. Najstarsze obrazy, określone jako preolmeckie obejmują grupy pionowych pasów zamkniętych w owalu i zostały namalowane w kolorze czerwonym. Zdaniem archeologów mogły one dotyczyć zapisów związanych z obserwacjami nieba. Na tych motywach pojawiły się później dwie postacie w stylu olmeckim, w kolorach bieli, ochry, żółci i czerni. 

                                                Jaskinia Kawá Sísiki (fot. Centrum INAH Guerrero)

Pierwsza postać, ukazana z profilu ma białą twarz i nakrycie głowy przypominające kask. Odziana jest w strój z widocznymi cętkami jaguara i pazurami. Jedną rękę ma zgiętą, a z drugiej, wyciągniętej, wypływają strumienie wody. Na tej podstawie badacze sądzą, że może przedstawiać osobę kojarzoną z żyznością i władzą, która wykorzystuje swoje atrybuty do sprowadzenia deszczu. Druga postać, również z białą twarzą, ma wysokie nakrycie głowy i jest interpretowana jako osoba złożona w ofierze podczas rytuału związanego z żyznością lub, ze względu na pionową kreskę symbolizującą kiełkowanie nasion, jako młody olmecki bóg kukurydzy. 

Detal przedstawiający jedną z postaci (fot. Centrum INAH Guerrero)

Poza tym na panelu widoczne są symbole astronomiczne, w tym Słońce i Wenus, namalowane w kolorach czerwonym i białym. Były one ważne dla społeczności rolniczych, gdyż ich obserwacja stanowiła podstawę pomiaru czasu i wskazywała momenty zasiewów i zbiorów. Niektóre z tych przedstawień pochodzą z końca czasów prekolumbijskich. Blanca Jiménez Padilla wyjaśnia, że prace prowadzone są na prośbę władz miasta, gdyż jaskinia Kawá Sísiki nadal stanowi dla lokalnej wspólnoty miejsce o charakterze sakralnym, gdzie odprawiane są rytuały. W dawnych czasach była poświęcona żyzności, rolnictwu i obserwacjom ciał niebieskich.