Projekt archeologiczny Salinas de los Nueve Cerros

Oryginalny artykuł: Proyecto Nueve Cerros con nuevos hallazgos

Archeolodzy z University of Luisiana w Lafayette i Universidad de San Carlos w Gwatemali znaleźli świadectwa istnienia w okresie klasycznym prawdziwego centrum przemysłowego w Salinas de los Nueve Cerros, które to miasto dysponowało jedynym na Nizinach Majów źródłem soli innej niż morska. W owym czasie Majowie byli w stanie produkować aż 24 tysiące ton soli rocznie, pozyskując ją poprzez odparowywanie wód słonej rzeki przepływającej przez miasto. Sól transportowano do miast leżących na zachodzie Petén, w Alta Verapaz i w Chiapas, wykorzystując szlaki wodne prowadzące rzekami Chixoy i Usumacinta.

Strumień słonej wody na terenie Salinas de los Nueve Cerros (fot. Brent Woodfill)

Salinas de los Nueve Cerros jest jednym z najstarszych miast Majów, gdyż ślady osadnictwa i produkcji soli sięgają okresu preklasycznego, lat 1000 – 800 p.n.e. W okresie klasycznym (600 – 900 n.e.) miasto znacznie się rozrosło, obejmując obszar około 35 kilometrów kwadratowych. W okresie tym mieszkańcy zajmowali się także rolnictwem i handlem, zwłaszcza nożami z obsydianu. Nawet po upadku Tikal, Ceibal, Dos Pilas, Cancuen czy Tonina, Salinas de los Nueve Cerros nadal prosperowało i wykorzystało rozwój miast okresu postklasycznego, wysyłając swe produkty do nowych ośrodków, które powstały na południu.

Naczynie ceramiczne z około 700 roku n.e. znalezione na terenie
Salinas de los Nueve Cerros (fot. Projekt Salinas de los Nueve Cerros)

Salinas de los Nueve Cerros przetrwało aż do 1200 roku n.e., ale nawet później było ważnym miejscem dla różnych grup Majów aż do czasów konkwisty, kiedy to Hiszpanie przejęli źródło soli pod koniec XVII wieku. Od tamtego okresu dostarczano sól na stoły mieszkańców Cobán, Sayaxché i innych okolicznych miast. Sytuacja zmieniła się dopiero w XX wieku, gdy budowa szos i trakcji kolejowej umożliwiła sprowadzanie taniej soli morskiej.

Ceremonia odprawiona przez Majów Kekchi w jednej z grot
w rejonie Salinas de los Nueve Cerros (fot. Brent Woodfill)

Projekt Salinas de los Nueve Cerros od czterech lat bada archeologię, geologię, historię i środowisko, starając się lepiej zrozumieć dzieje dawnych Majów. Członkowie projektu zostali zaproszeni przez miejscową ludność Kekchi, która zamierza utworzyć park ekologiczny i archeologiczny na terenie dawnego miasta.