Fotogaleria: Prekolumbijskie modele budowli

Spośród wielu wspaniałych artefaktów odnalezionych podczas prac archeologicznych na terenie Ameryki prekolumbijskiej, bardzo interesujące wydają się niewielkie modele najróżniejszych budowli. Dzięki nim możemy obecnie zobaczyć jak wyglądały niegdyś dawne świątynie, co jest szczególnie cenne biorąc pod uwagę fakt, że większość z nich uległa niemal całkowitemu zniszczeniu. Jednocześnie takie modele służą pomocą przy rekonstrukcji prekolumbijskich budowli. Na zamieszczonych poniżej 40 fotografiach można zobaczyć przykłady różniących się stylem modeli, pochodzących z kilku rejonów prekolumbijskiego Meksyku i Peru.

kliknij na zdjęcie aby powiększyć/click on photo to enlarge

Bardzo ciekawe modele świątyń oraz domów wraz z ich mieszkańcami, przedstawionymi podczas ceremonii i wspólnych zabaw, zostały odnalezione przez archeologów na terenie obecnego stanu Nayarit (Meksyk), gdzie w latach 200 p.n.e. – 600 n.e. kwitła kultura zwana Tumbas de Tiro. 

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

      

Museo Anahuacalli (miasto Meksyk)

   

Museo Amparo (Puebla, Meksyk)

  

Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

 

Museo Dolores Olmedo (miasto Meksyk)

 

Tradycja wykonywania glinianych lub kamiennych modeli najróżniejszych budowli o charakterze rytualnym była szeroko rozpowszechniona u Mexików. Zachowane modele przedstawiają podstawy piramidalne ze schodami prowadzącymi do świątyń zwanych teocalli. Świątynie te mają niekiedy dość wypracowane zwieńczenia dachów bądź ozdobione są wizerunkami bóstw. 

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

       

     

  

Museo de América (Madryt, Hiszpania)

   

Museo Arqueológico de Xochimilco (miasto Meksyk)

  

Museo de sitio de Tlatelolco (miasto Meksyk)

 

Miniaturowe świątynie były również typowe dla stylu Mezcala. Takie niewielkie kamienne przedmioty, obejmujące zarówno modele budowli, jak i figurki czy maski były wykonywane w północnej części obecnego stanu Guerrero (Meksyk). Najstarsze datowane są na lata 500-200 p.n.e., choć wyrabiano je nadal w okresie postklasycznym. Przedmioty w stylu Mezcala były wysoko cenione i archeolodzy znaleźli je nawet w depozytach ofiarnych w Templo Mayor w Tenochtitlán. 

Museo Amparo (Puebla, Meksyk)

     

Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk)

  

Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk)

   

Museo Regional de Cholula (Cholula, Meksyk)

 

Fundación Televisa

Modele budowli znaleziono także na innych obszarach Mezoameryki. Dwie zamieszczone poniżej fotografie przedstawiają modele świątyń pochodzące z miasta Tolteków – Tula (stan Hidalgo, Meksyk). Pierwszy model znajduje się w Museo Nacional de Antropología (miasto Meksyk), a drugi - w Museo Arqueológico de Tula (stan Hidalgo, Meksyk):

  

Model budowli z siedzącą wewnątrz papugą arą został znaleziony w mieście Zapoteków – Monte Albán (stan Oaxaca, Meksyk) (Museo Nacional de Antropología, miasto Meksyk):

 

Modele pochodzące z ziem obecnego stanu Colima (Meksyk) (Museo Nacional de Antropología, miasto Meksyk):

  

Kamienny model budowli w Museo del sitio de Xochicalco (Meksyk):

Model świątyni w Museo Regional de Cholula (Cholula, Meksyk)

Z czasów prekolumbijskich zachowały się również modele boiska do gry w piłkę. Pierwsza fotografia przedstawia model boiska z Tenochtitlán, znaleziony w depozycie ofiarnym w Wielkiej Świątyni – Templo Mayor i znajdujący się obecnie w kolekcji Museo del Sitio del Templo Mayor (miasto Meksyk). Na drugim zdjęciu mamy natomiast model boiska wraz z graczami i widzami. Model ten pochodzi z późnego okresu preklasycznego, z rejonu obecnego stanu Nayarit (Meksyk) i przechowywany jest w Museo de las piezas prehispánicas “Rufino Tamayo” (miasto Oaxaca, Meksyk).

  

Modele budowli, choć niekiedy w nieco innej formie, zostały odnalezione przez archeologów również na terenie Peru. Przedstawiciele kultury Chimu, zamieszkujący w latach 1100 – 1400 n.e. północne i północno-centralne wybrzeże Peru, wyrabiali naczynia ceramiczne w formie najróżniejszych budowli. Na zamieszczonych poniżej fotografiach możemy zobaczyć kolejno naczynia w formie: piramidy schodkowej, domu, a także okrągłych piramid zwieńczonych świątynią, wizerunkiem jaguara czy też postacią kapłana podczas odprawiania rytuału. Wszystkie modele znajdują się w kolekcji Museo de América (Madryt, Hiszpania).

      

Północne wybrzeże Peru było w latach 100 p.n.e. – 700 n.e. zamieszkiwane przez kulturę Moche, która również pozostawiła po sobie modele dawnych budowli. Pierwsza fotografia przedstawia świątynię z postaciami stojącymi wokół osoby siedzącej wewnątrz budowli. W przypadku kultury Moche częściej spotykamy naczynia ceramiczne, które co prawda nie stanowią makiet budowli, ale nawiązują do elementów świętego krajobrazu, ukazując postacie – przypuszczalnie szamanów – w otoczeniu gór. Wszystkie artefakty znajdują się w zbiorach Museo de América (Madryt, Hiszpania).