Oryginalny artykuł: Descubren montículo efigie en forma de escorpión en el Valle de Tehuacán, Puebla
Biosfera Tehuacán-Cuicatlán w dalszym ciągu odsłania bogactwa naturalne i kulturowe, tym razem na południu stanu Puebla, gdzie znajduje się kopiec w kształcie skorpiona wykonany z trawertynu. Tereny te były zamieszkiwane w późnym okresie epiklasycznym i wczesnym okresie postklasycznym (lata 600–1100). Odkrycie, niedawno opublikowane w czasopiśmie Ancient Mesoamerica, odnotowano w 2014 roku podczas badań archeologicznych prowadzonych w ramach projektu „Konteksty i mapowanie skamieniałych systemów kanałów doliny Tehuacán w Puebli”, kierowanego przez Jamesa Neely’ego, badacza z University of Texas w Austin, którego celem jest udokumentowanie prehistorycznych systemów kanałów. W inicjatywie, która trwała od 2004 do 2024 roku, uczestniczył, między innymi, Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH), w tym Blas Román Castellón Huerta, archeolog z Dyrekcji Studiów Archeologicznych. Na podstawie zebranych dowodów wysunięto hipotezę, że ten element architektoniczny był częścią kompleksu cywilno-ceremonialnego, prawdopodobnie służącego do obserwacji astronomicznych, który integrował rytuał kalendarzowy z intensywnym systemem rolniczym mającym na celu rozwój zaawansowanego układu pól i kanałów irygacyjnych na terenach otaczających to miejsce.
![]() |
Kopiec w formie skorpiona (rysunek:Blas Castellón) |