środa, 24 kwietnia 2024

Kości lisa znalezione w Cañada Seca mogą świadczyć o jego udomowieniu

Oryginalny artykuł: Fox bones found in ancient Argentinian burial site might have been from a human pet 

Zespół archeologów, antropologów i specjalistów od ewolucji z Argentyny, Wielkiej Brytanii i Niemiec przedstawił możliwe dowody na to, że około 1500 lat temu oswojony lis towarzyszył łowcom-zbieraczom na terenach dzisiejszej Argentyny. Podczas prac wykopaliskowych na stanowisku Cañada Seca, położonym około 210 km od Mendozy w Argentynie, znaleziono szczątki lisa pochowanego wraz z człowiekiem. Cañada Seca została odkryta w 1991 roku i od tego czasu natrafiono tam na szkielety 24 łowców-zbieraczy, pochodzące sprzed około 1500 lat.

CS (czerwona gwiazdka) przedstawia położenie stanowiska Cañada Seca
(źródło ilustracji: Royal Society Open Science)

sobota, 20 kwietnia 2024

Rezultaty prac wykopaliskowych w Ucanal, mieście Majów w Gwatemali

Oryginalny artykuł: Maya ruler burned bodies of old dynasty during regime change, charred human remains reveal 

W artykule opublikowanym w czasopiśmie Antiquty, Christina Halperin i Jean-Baptiste Le Moine (z University of Montreal, Kanada), Marta Lidia Perea Carrera (z Universidad de San Carlos, Gwatemala) i Katherine Miller Wolf (z University of West Florida, USA) przedstawiają rezultaty badań wykopaliskowych prowadzonych na terenie stanowiska archeologicznego Ucanal w Gwatemali. Okazało się, że w królestwie Majów zwanym K’anwitznal (obecnie Ucanal) początek IX wieku związany był z ważnymi zmianami na arenie politycznej. Na tronie zasiadał tam wówczas Papamalil (lub Papmalil), którego imię zdaje się mieć obce pochodzenie. Władca ten nie używał typowego dla Majów tytułu k’uhul ajaw z glifem-emblematem miasta, a jedynie ochk’in kaloomte’, prestiżowego tytułu wysokiej rangi. Chociaż nie znamy dokładnej daty objęcia przez niego tronu, to inskrypcje z innych miast wspominają wydarzenia z jego życia z lat 814-859 i mogą dowodzić jego wpływów politycznych w południowej części Nizin Majów. Jego wizerunki pojawiają się na poświęconych w 820 roku Ołtarzach 12 i 13 w Caracol, w towarzystwie tamtejszego króla K’inich Toobil Yopaat. Z kolei inskrypcja na Steli 32 z Naranjo, również z 820 roku podaje, że Papamalil mógł nadzorować rytuały związane z tamtejszym władcą w 814 roku. Wzmianki pojawiają się też w Nakum i Ceibal.

Po lewej: Ołtarz 12 z Caracol, przedstawiający Papamalil i władcę Caracol, K'inich Toobil Yopaat (autor rysunku: Nikolai Grube),
po prawej: Ołtarz 13 z Caracol z wizerunkami tych samych dwóch osób (fot. University of Pennsylvania)

wtorek, 16 kwietnia 2024

W Nowym Meksyku natrafiono na obozowisko sprzed 8200 lat

Oryginalny artykuł: 8,200-year-old campsite of 'Paleo-Archaic' peoples discovered on US Air Force base in New Mexico

Personel wojskowy wraz z zespołem geologów odkopał na terenie bazy sił powietrznych Holloman w Nowym Meksyku pozostałości dawnego obozowiska, które mogło być zamieszkiwane 8200 lat temu. Baza znajduje się 260 km na południowy wschód od Albuquerque i sąsiaduje z Parkiem Narodowym White Sands („Białe Piaski”), gdzie zachowały się najstarsze ze znanych śladów ludzkich stóp w Ameryce Północnej, pochodzące sprzed 23 000 lat (post: „Nowe dowody wskazują, że ślady stóp w Nowym Meksyku faktycznie pochodzą sprzed ponad 20 tysięcy lat”).

Matthew Cuba podczas prac wykopaliskowych (fot. Isaiah Pedrazzini)

czwartek, 11 kwietnia 2024

Wśród śladów dinozaurów w Brazylii odkryto sztukę naskalną łowców-zbieraczy

Oryginalny artykuł: 9,000-year-old rock art discovered among dinosaur footprints in Brazil

Nowe badania, których wyniki opublikowano 19 marca w czasopiśmie Scientific Reports wskazują, że 9400 lat temu łowcy-zbieracze na terenach dzisiejszej Brazylii stworzyli dziesiątki przykładów sztuki naskalnej umieszczonych obok skamieniałych śladów dinozaurów. Uczeni uważają, że petroglify zostały wykonane celowo w tych miejscach, gdyż wiele z nich znajduje się zaledwie 5-10 centymetrów od śladów dinozaurów, a niektóre z petroglifów zdają się je przypominać.

Petroglify w Serrote do Letreiro (fot. Leonardo Troiano)

poniedziałek, 8 kwietnia 2024

Nowe znaleziska w Puémape (Peru)

Oryginalny artykuł: Sitio arqueológico Puémape: ¿Qué revelan los hallazgos en el templo de hace 3,000 años?

Po 34 latach od pierwszych wykopalisk na terenie stanowiska archeologicznego Puémape (dystrykt San Pedro de Lloc, region La Libertad, Peru) badacze z Programu Archeologicznego Chicama znaleźli nowe dowody na temat świątyni wzniesionej tam około 3000 lat temu przez społeczność Cupisnique oraz cmentarza, z którego później korzystali przedstawiciele preinkaskiej kultury Salinar. Program ten jest sponsorowany przez Universidad Nacional de San Marcos i Instituto Peruano de Estudios Arqueologicos, a kieruje nim Henry Tantaleán.

Stanowisko archeologiczne Puemape (fot. Andina)