Przypadkowe odkrycie majańskiego boiska do gry w piłkę

Oryginalny artykuł: Descubren juego de pelota en Yucatan

Na ziemiach stanu Jukatan (Meksyk) zlokalizowano do tej pory około 26 prekolumbijskich boisk do rytualnej gry w piłkę, nie licząc tych, które znajdują się na obszarze stanowisk archeologicznych otwartych dla zwiedzających. Nigdy jednak nie odkryto boiska Majów podczas budowy współczesnego boiska do gry w koszykówkę, jak to wydarzyło się na terenie kampusu Uniwersytetu Technologicznego UTP w Maxcanú, leżącym w odległości 65 kilometrów od Meridy, stolicy Jukatanu.

Majańskie boisko do gry w piłkę odkryte przypadkowo na terenie kampusu UTP
(fot. Centrum INAH, Jukatan)

Jak podają Rossana Alpizar Rodríguez, rektor uczelni i Eunice Uc, archeolog z Centrum INAH na Jukatanie, boisko do gry w koszykówkę – przeznaczone do celów rekreacyjnych studentów – postanowiono wznieść u stóp wzgórza, gdzie wcześniej nie prowadzono wykopalisk archeologicznych. Kiedy w 2012 roku rozpoczęto budowę, nagle koparka natrafiła na bardzo twardy kamień, którego nie dało się poruszyć. Kamień miał różowy odcień i mógł pochodzić z czasów prekolumbijskich, o czym natychmiast powiadomiono Narodowy Instytut Antropologii i Historii. Gdy Eunice Uc przybyła na miejsce, powiedziała pracownikom UTP: „Majowie Was wyprzedzili i nie możecie zbudować swego boiska w tym miejscu, gdyż jest już tutaj jedno prekolumbijskie”. Oczywiście pracownicy UTP są dumni mając na terenie swego kampusu oryginalne boisko Majów, a studenci turystyki już zastanawiają się jak wykorzystać ten fakt aby przyciągnąć zwiedzających.

Prace wykopaliskowe na terenie kampusu UTP (fot. Centrum INAH, Jukatan)

Prace wykopaliskowe podjęte przez badaczy INAH odsłoniły boisko do gry w piłkę, które zostało wzniesione we wczesnym okresie klasycznym (250 n.e. – 600 n.e.). Boisko jest zorientowane w kierunku północ-południe i utworzone przez dwie równoległe i stosunkowo wąskie konstrukcje o długości 19 metrów i szerokości 7 metrów, do budowy których wykorzystano niewielkie obrobione kamienie. Po stronie wewnętrznej znajdują się trzy stopnie i pionowe płyty sięgające do najwyższej, płaskiej części. Ściana po stronie wschodniej jest pionowa. Płyta boiska ma szerokość około sześciu metrów, została pokryta warstwą stiuku o grubości około 10 centymetrów i wyrównana. W odległości około pięciu metrów od boiska odkryto okrągły ołtarz. Podczas prac wykopaliskowych na terenie boiska znaleziono również naczynia ceramiczne z okresu preklasycznego (700 p.n.e. – 250 n.e.) i klasycznego (250 – 900 n.e.), z czego większość pochodzi z wczesnego okresu klasycznego (250 – 600 n.e.).

Boisko do gry w piłkę w Maxcanu (fot. Centrum INAH, Jukatan)

Boisko do gry zostało wzniesione przez Majów w miejscu szczególnym, u stóp wzgórza, na obszarze pokrytym czerwoną glebą zwaną kankab, co ma wielkie znaczenie dla rolnictwa, gdyż gleba ta jest bogata w składniki odżywcze, które niosą ze sobą strumienie wody spływającej ze wzgórz. Eunice Uc dodała, że w najwyższej części wzgórza znajduje się grota, która z pewnością symbolizowała miejsce pochodzenia i siedzibę bogów. Boisko do gry w piłkę, w połączeniu ze wzgórzem i jaskinią, mogło zatem stanowić scenę odprawiania ceremonii o charakterze rolniczym, być może związanych z odrodzeniem boga kukurydzy.