Elita Chaco Canyon była miejscowego pochodzenia

Oryginalny artykuł: Chaco's elites were native to the Canyon, not migrants, their remains show

Od wielu lat uczeni zastanawiali się, skąd pochodzili ludzie, którzy wznieśli wielkie domy w Chaco Canyon. Uważano, że dotarli tam z południowo-zachodnich ziem obecnego stanu Kolorado. Miało to tłumaczyć tak zwany „fenomen Chaco”, czyli nagły rozkwit ośrodka około 1100 lat temu, pojawienie się rozwiniętej społeczności, która wywarła kulturowy wpływ na znaczne obszary i ustaliła sieć szlaków handlowych biegnących aż na ziemie Mezoameryki, skąd sprowadzano kakao i papugi ary. Najnowsze badania, którymi kieruje dr Stephen Plog, antropolog z University of Virginia, pokazują jednak, że budowniczymi wielkich domów byli ludzie, którzy od wielu pokoleń zamieszkiwali Chaco Canyon i jego okolice. Dr Plog i jego współpracownicy postanowili przeanalizować szczątki 61 osób, znalezione na początku XX wieku w pochówkach w wielkim domu w Pueblo Bonito. Przypuszcza się, że osoby te należały do elity Chaco Canyon, gdyż w grobach złożono turkusowe paciorki, zawieszki i ceramikę.

Pueblo Bonito (źródło fot. Westerndigs)

W ramach programu badawczego, którego celem jest zrozumienie ruchów migracyjnych i relacji utrzymywanych pomiędzy najważniejszymi kulturami Południowego Zachodu, uczeni przeprowadzili analizę izotopową próbek pobranych z zębów zmarłych. Pozwoliło to ustalić, gdzie urodziły się i dorastały osoby pochowane w Pueblo Bonito. Jak podaje dr Plog, w 58 przypadkach rezultaty badań wskazują, że osoby urodziły się w samym Chaco Canyon lub jego bezpośredniej okolicy. Dla trzech pozostałych próbek uzyskano odmienne wyniki. Pochodzenie tej trójki osób pozostaje nieznane i wymaga dodatkowych analiz. Uczeni mają nadzieję, że dalsze badania szczątków ludzkich z Pueblo Bonito mogą dostarczyć wielu innych, cennych informacji o różnicach pomiędzy urodzonymi w Chaco Canyon a przybyszami z innych ziem bądź o tym, co charakteryzowało miejscową elitę. Na przykład, dr Steven LeBlanc zaobserwował, że wielu przedstawicieli elity wyróżniało się szczególnym rodzajem deformacji czaszki. Natrafiono też na przypadki polidaktylii, gdyż jedna z kobiet miała sześć palców.

Pueblo Bonito - Komnata 33 z czternastoma pochówkami (fot. Gambler's House)

Archeolodzy zazwyczaj tłumaczą zmiany kulturowe – jak budowa wielkich domów w przypadku Chaco Canyon – zmianami klimatycznymi lub migracjami. Badania przeprowadzone przez dr Ploga i jego współpracowników sugerują jednak, że migracje nie były tak znaczące. Ludzie zamieszkujący od pokoleń Chaco Canyon okazali się bardzo kreatywni i z różnych powodów, które uczeni nadal starają się zrozumieć, zdołali przekształcić małe osady liczące od 25 do 75 mieszkańców w kompleksy wielkich domów.