Nowe odkrycia w jaskiniach Majów na Jukatanie

Oryginalny artykuł: Reporta importantes hallazgos el Proyecto Gran Acuifero Maya del INAH

W ramach projektu, którego celem jest lokalizacja dawnych źródeł wody, specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) kontynuują badania majańskich jaskiń na Półwyspie Jukatan. Tym razem kolejnych odkryć dokonano w różnych grotach położonych w rejonie stanowisk archeologicznych Muyil, Tulum i Chumpón w stanie Quintana Roo (Meksyk). Kierujący pracami dr Guillermo de Anda Alanís podkreśla, że nowe odkrycia są znaczące, gdyż dostarczają wielu cennych informacji nie tylko na temat zmian klimatycznych, hydrologii tego obszaru i pierwszych mieszkańców kontynentu amerykańskiego, a szczególnie Półwyspu Jukatan, ale pozwalają również poznać rytuały Majów. Specjalista archeologii podwodnej, Robbert Schmittner zlokalizował ołtarz Majów pochodzący z wczesnego okresu postklasycznego (900-1200 n.e.). Jest to jeden z najlepiej zachowanych ołtarzy zarejestrowanych w tym rejonie. Jest niemal całkowicie pokryty warstwą stiuku, a zdobiące go reliefy przedstawiają postacie antropomorficzne i zoomorficzne oraz motywy abstrakcyjne. Wśród znalezionych tam darów ofiarnych wyróżnia się duży kawałek stalagmitu, który wiązany był z płodnością i żyznością. Poza tym badacze natrafili na pozostałości ceramiki i kamiennych murów.

Ołtarz Majów odkryty w jednej z jaskiń (fot. Leyla Ortega, Projekt GAM)

Na szczególną uwagę zasługuje zachowane w pełni naczynie Majów, pochodzące przypuszczalnie też z wczesnego okresu postklasycznego (900-1200 n.e.). Zostało znalezione w odległości 500 metrów od wejścia do zatopionej jaskini, na głębokości 10 metrów. Jak podaje Guillermo de Anda, naczynie to musiało zostać złożone gdy poziom wody był znacznie niższy, spowodowany okresem poważnej suszy. Takie ekstremalne zmiany klimatyczne zostały udokumentowane, a podobne depozyty zarejestrowano w innych rejonach Półwyspu Jukatan, choć nigdy nie znajdowały się w tak dużej odległości od wejścia do jaskini.

Naczynie Majów znalezione w odległości 500 metrów od wejścia do jaskini (fot. Projekt GAM)

Badacze natrafili również na bardzo dobrze zachowaną czaszkę ludzką, pokrytą warstwą stwardniałego minerału (przypuszczalnie aragonitu), co dowodzi, że musiała znajdować się w suchym otoczeniu zanim w jaskini podniósł się poziom wody. Czaszka należy do mężczyzny żyjącego 10 000 lat temu. Jedną z niespodzianek było znalezienie szczęki przedstawiciela megafauny sprzed co najmniej 10 000 lat, z okresu ostatniego zlodowacenia. Szczątki kostne należą przypuszczalnie do gomfotera. W dobrym stanie zachowało się kilka zębów, które nadal tkwiły na swoim miejscu i zostaną poddane dokładnej analizie.

Szczątki gomfotera znalezione w jaskini (fot. Projekt GAM)

W projekcie uczestniczą specjaliści z wielu dziedzin nauki, a badania prowadzone są pod auspicjami różnych instytucji. O wcześniejszych pracach w ramach tego samego projektu można przeczytać w postach: INAH przygotowuje rejestr wszystkich "cenotes" na Jukatanie i Eksploracja "cenote" Xlacah w Dzibilchaltun (Jukatan, Meksyk)