Czy geoglify z Doliny Chao przedstawiają gwiazdozbiory?

Oryginalny artykuł: 3,000-year-old geoglyphs may depict the heavens

Stanowisko archeologiczne Pampa de las Salinas, na terenie Doliny Chao w Peru obejmuje ponad dwadzieścia miejsc z pozostałościami ścieżek, placów i masywnym wzgórzem zwanym Los Morteros. Obecnie, w ramach Projektu Los Morteros-Pampa de las Salinas prowadzone są tam wykopaliska, którymi kieruje Ana Cecilia Mauricio z Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Peru (Pontificia Universidad Catolica del Peru). Szczególne zainteresowanie badaczy wzbudza pięć geoglifów, z których dwa zostały odkryte już w latach 70. XX wieku, a trzy kolejne podczas ostatnich prac. Geoglify utworzone są z różnej wielkości stosów kamieni, usypanych w pewnych odległościach jeden od drugiego.

Jeden ze stosów kamieni tworzących geoglif
(fot. Projekt Archeologiczny Los Morteros-Pampa de las Salinas)

Każdy z tak powstałych geoglifów położony jest wewnątrz ograniczającej go przestrzeni o podstawie kwadratowej, o boku 50 metrów lub więcej. Zachowały się również boczne wejścia prowadzące do wnętrza, gdzie – zdaniem archeologów – mogły odbywać się ceremonie związane z geoglifami. Byłyby to zatem miejsca o charakterze sakralnym, wzniesione i wykorzystywane przez okoliczne wspólnoty. Uczeni przypuszczają, że geoglify mogą przedstawiać gwiazdozbiory, gdyż jeden z nich ukazuje konstelację znaną jako Krzyż Południa, choć trzeba poczekać na odsłonięcie pozostałych, aby potwierdzić tę hipotezę.

Geoglif przedstawiający gwiazdozbiór znany jako Krzyż Południa
(fot. Projekt Archeologiczny Los Morteros-Pampa de las Salinas)

Nie wiadomo dokładnie, kiedy powstały geoglify, ale prawdopodobnie ponad 3000 lat temu, gdyż – jak zaznacza Ana Cecilia Mauricio – rejon Pampa de las Salinas był zamieszkiwany od około 6000 lat temu do 3000 lat temu. Niestety nie znaleziono żadnych artefaktów, które pozwoliłyby na przeprowadzenia datowania radiowęglowego. Obecnie badacze zamierzają  zastosować metodę termoluminescencyjną, która pozwoliłaby choćby na przybliżone datowanie.

Wzgórze Los Morteros (fot. Projekt Archeologiczny Los Morteros-Pampa de las Salinas)

Najstarszym miejscem w Pampa de las Salinas jest wzgórze Los Morteros, pochodzące sprzed co najmniej 6000 lat Jak dowodzą badania, kopiec ten w swej pierwszej fazie powstawał w wyniku gromadzenia odpadków organicznych (szczątków roślin i morskiej fauny) w dawnych domostwach, z których zachowały się gliniane posadzki i kamienne paleniska. Później na Los Morteros powstały budowle z cegły adobe i ostatecznie – z  kamienia. Los Morteros przestało być wykorzystywane około 5000 lat temu, kiedy to mieszkańcy Pampa de las Salinas wybrali inne miejsca na swe ceremonie.