Nietknięta mumia z Pachacamac

Oryginalny artykuł: Hallan en Pachacamac una momia intacta de 1000 anos envuelta en algodon

Podczas ostatniego sezonu wykopaliskowego na terenie stanowiska Pachacamac, na centralnym wybrzeżu Peru, w ramach Projektu Ychsma, grupa archeologów, którą kierowal prof. Peter Eeckhout z Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego w Belgii (Université Libre de Bruxelles – ULB) odkryła bardzo dobrze zachowaną i nietkniętą mumię, pochodzącą z lat 1000-1200 n.e. Uczeni zdecydowali, że zawiniątko grobowe nie zostanie otwarte, a do jego dokładnego zbadania zostaną wykorzystane metody nieinwazyjne i najnowsze technologie, przede wszystkim komputerowa tomografia osiowa. Uzyskane w ten sposób dane dostarczą informacji na temat pozycji ciała, ewentualnych chorób, na które cierpiała pochowana osoba i złożonych jej darów. Dzięki temu będzie można przygotować obrazy trójwymiarowe zawiniątka grobowego i jego zawartości.

Zawiniątko grobowe odkryte w Pachacamac (fot. Peter Eeckhout, ULB)

Pachacamac stało się miejscem kultu i celem pielgrzymek już w latach 300-400 n.e. Zdaniem uczonych, mumia pochodzi z czasów kultury Ychsma (Ichma), która kwitła na centralnym wybrzeżu Peru w latach 900-1470. 

Stanowisko archeologiczne Pachacamac (fot. Peter Eeckhout, ULB)

Archeolodzy przeprowadzili również eksplorację trzech monumentalnych budowli zachowanych na terenie Pachacamac. Jedną z nich jest sanktuarium poświęcone miejscowym przodkom. Znajdowały się tam duże komnaty grobowe z licznymi mumiami, których większość została zrabowana w czasach konkwisty hiszpańskiej. Nowo odkryta mumia ma więc wyjątkowe znaczenie dla badaczy

Sanktuarium związane z kultem miejscowych przodków (fot. Peter Eeckhout, ULB)

Druga budowla została wzniesiona w kilku fazach już w czasach dominacji Inków. Służyła odprawianiu rytuałów i była miejscem, w którym udzielano gościny pielgrzymom. Natrafiono tam na liczne depozyty ofiarne, związane z poszczególnymi etapami konstrukcyjnymi i zawierające, między innymi, muszle spondylus i paciorki.

Muszla spondylus i paciorki złożone w jednym z depozytów ofiarnych (fot. Peter Eeckhout, ULB)

Trzecią budowlą jest prawdopodobnie kaplica dla pielgrzymów przybywających z innych regionów, o której w I połowie XVII wieku wspominał hiszpański zakonnik Antonio de la Calancha. Archeolodzy odkryli tam liczne dary ofiarne, w tym ceramikę, szkielety psów i innych zwierząt oraz platformę ze specjalnym otworem w centrum, gdzie przypuszczalnie umieszczano wizerunek bóstwa.

Szkielet psa znaleziony przez archeologów (fot. Peter Eeckhout, ULB)

Zdaniem uczonych, wszystkie te odkrycia wskazują, że Inkowie dokonali znaczących zmian na terenie Pachacamac, które nadal odgrywało ogromną rolę jako miejsce pielgrzymek. Jak podkreśla Peter Eekhout, Inkowie bardzo dobrze zdawali sobie sprawę z tego, jak duże znaczenie mają bóstwa i otaczanie ich kultem, a Pachacamac jest najlepszym przykładem promowania i rozszerzania owego kultu na całe imperium. Tym samym Inkowie przyczynili się do stworzenia wspólnego poczucia tożsamości wśród różnych ludów, które wchodziły w skład ich państwa.