Nienaruszony grobowiec w San Juan Ixcaquixtla

Oryginalny artykuł: El Centro INAH Puebla explora tumba intacta por más de 1,500 años, en San Juan Ixcaquixtla

Specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) badają grobowiec tradycji mistecko-zapoteckiej odkryty w San Juan Ixcaquixtla (stan Puebla, Meksyk). Pozostawał on nienaruszony przez ponad 1500 lat i ukryty pod jedną z uliczek miasta aż do momentu prowadzonych tam prac urbanizacyjnych. Jak zaznacza archeolog Alberto Diez-Barroso Repizo, w położonym na wzgórzu San Juan Ixcaquixtla tego typu odkrycia nie są rzadkością. W kwietniu 2004 roku natrafiono tam na Grobowiec 1, składający się z trzech komór i niezwykłego malowidła ściennego, a we wrześniu 2013 r. na jeszcze jeden znajdujący się w bocznej uliczce przy rynku miejskim. 

Jedno z pomieszczeń nowo odkrytego grobowca (fot. INAH) 

San Juan Ixcaquixtla zostało zbudowane w miejscu, gdzie w czasach prekolumbijskich znajdowała się dawna osada. Nowo odkryty grobowiec wraz z tymi znalezionymi wcześniej wzbogacą wiedzę na temat wyposażenia grobowego jej dawnych mieszkańców. Do tej pory zidentyfikowano dwie komory o wymiarach cztery na dwa metry, będące częścią większego kompleksu grobowego. Zawierały one trzy pochówki ze szczątkami szkieletowymi co najmniej 20 osób.  

Fragmenty szkieletów znalezione w grobowcu (fot. INAH)

Przy zmarłych znaleziono liczne dary, w tym 150 naczyń ceramicznych, rzeźbioną kość ludzką (prawdopodobnie część kości piszczelowej), siekierkę wotywną i trzy jarzma (zwane yugos) typowe dla tradycji mezoamerykańskiej. Yugos mają kształt litery „U” i zostały udokumentowane w kontekstach grobowych z regionu Totonacapan w Sierra Norte de Puebla, na wybrzeżu Zatoki Meksykańskiej i na ziemiach Majów.

Jedno z yugos znalezionych w grobowcu (fot. INAH)

Alberto Diez-Barroso podkreśla, że biorąc pod uwagę formę i dekoracje naczyń ceramicznych, kontekst grobowy odpowiada okresowi klasycznemu w Mezoameryce (lata 100–650). Pochówki stanowią część tradycji grzebalnej, w której tworzono pomieszczenia do złożenia ciał wielu zmarłych, należących prawdopodobnie do jakiegoś rodu kupców-wojowników. 

Naczynia ceramiczne znalezione w grobowcu (fot. INAH)

Prace zostaną zakończone dopiero po dokładnym zbadaniu wszystkich komór tworzących kompleks grobowy. Archeolodzy uważają, że mogą tam znajdować się co najmniej trzy pomieszczenia.