Tajemnicze "puquios" kultury Nasca

Oryginalny artykuł: Puzzle of the Nazca holes is solved

Kultura Nasca, która rozwijała się na ziemiach Peru w latach 200 p.n.e. – 600 n.e., słynie głównie z ogromnych geoglifów oraz pięknej i wielobarwnej ceramiki, charakteryzującej się bogatą ikonografią. Jednak już od dawna archeolodzy byli zaintrygowani dziwnymi, spiralnymi dołami, zachowanymi w dolinach południowego Peru i nazywanymi w języku keczua puquios. Najnowsze badania, które prowadzi dr Rosa Lasaponara z Institute of Methodologies for Environmental Analysis we Włoszech wskazują, że puquios stanowiły część wyrafinowanego systemu irygacyjnego, wykorzystującego podziemne formacje wodonośne. Pozwoliło to mieszkańcom przeżyć w ekstremalnie trudnych warunkach pustynnych panujących w tym regionie.

Jeden ze spiralnych dołów (puquios) kultury Nasca

Woda ściągana na powierzchnię przez wydrążenia w kształcie leja sprawiła, że ziemię można było uprawiać. Dzięki eksploatacji niewyczerpanych zasobów wodnych, system puquios przyczynił się do rozwoju intensywnego rolnictwa w jednym z najbardziej suchych miejsc na świecie. Archeolodzy podejrzewali, że puquios stanowiły część akweduktów i różniły się od innych wielkich dołów, widocznych w pobliskiej Dolinie Pico, które uważano za magazyny kultury Nasca. Dr Lasaponara i jej zespół wykorzystali w swej pracy zdjęcia satelitarne, aby poznać usytuowanie puquios w stosunku do sieci dawnych rowów. Zbadali również obecną wilgotność gleby i zmiany w roślinności regionu. Na podstawie uzyskanych wyników wywnioskowali, że puquios wspomagały sieć kanałów nawadniających. Okazało się, że w kilku przypadkach puquios funkcjonują do dziś, choć w mniejszym stopniu.

Jeden z puquios kultury Nasca

Przypuszczalnie do lejowatych dołów, przypominających korkociąg, wpuszczano powietrze, które docierało do podziemnych kanałów prowadzących wodę z formacji wodonośnych. Napływ powietrza sprawiał, że woda płynęła kanałami i była kierowana na odpowiednie tereny. Dzięki zastosowaniu takiej techniki, przedstawiciele kultury Nasca rozwinęli rolnictwo, poradzili sobie z brakiem wody i pokonali trudności związane z niesprzyjającymi warunkami środowiskowymi. Tak wydajny system irygacyjny był możliwy dzięki temu, że wody podziemne znajdowały się stosunkowo blisko powierzchni ziemi i udawało się dotrzeć do nich, budując studnie i podziemne akwedukty. Dr Lasaponara podkreśla, że dowodzi to nie tylko pomysłowości, ale świadczy również o dobrej organizacji i współpracy mieszkańców przy budowie i utrzymaniu puquios.