Odkrycie dwóch majańskich grobowców w Holmul

Oryginalny artykuł: Sacred Maya tombs lend rare insight into rule of mysterious "snake kings"

Na terenie majańskiego stanowiska archeologicznego Holmul (Gwatemala), gdzie trzy lata temu odsłonięto wspaniały fryz zdobiący dawną świątynię, obecnie odkryto dwa grobowce. Niemal cudem umknęły one uwadze rabusiów, którzy wykopali tunele pod piramidami. Oba grobowce pochodzą z lat 650-700 n.e. Jedna komnata grobowa, ze sklepieniem, znajduje się wewnątrz piramidy, która została wzniesiona nad znacznie starszą, pochodzącą z V w. n.e. Pochowana osoba zmarła w średnim wieku, a jej zęby były inkrustowane jadeitem, co dowodzi wysokiego statusu społecznego.

Komnata grobowa odkryta w Holmul (for. Picasa/Estrada-Belli)

Przy ciele leżała kość goleniowa pokryta inskrypcją glificzną. Francisco Estrada-Belli podkreśla, że jest to bardzo rzadkie znalezisko i kość mogła pochodzić od przodka lub jeńca pojmanego podczas wojny. Więcej informacji dostarczy z pewnością inskrypcja, chociaż jest ona bardzo zniszczona i przed podjęciem prac nad jej odczytaniem należy wykonać trójwymiarowe skanowanie. Choć komnata grobowa mieści się w pobliżu rzeźbionego fryzu, który przedstawia pięciu władców, to jak zaznacza Estrada-Belli, osoba złożona w grobie prawdopodobnie  nie jest żadnym z nich, gdyż ceramika znaleziona przy ciele zmarłego pochodzi ze znacznie późniejszego okresu. Wśród darów znajdowały się również przedmioty z jadeitu i obsydianu oraz muszle morskie, w tym jedna służąca jako pojemnik na barwniki, wykorzystywany przez majańskich skrybów-malarzy.

Rekonstrukcja wyglądu majańskiego ośrodka Holmul (autor: J. Gonzalez, PACUNAM)

Drugi grobowiec znajdował się w innej piramidzie, a jego dwie komnaty były przypuszczalnie pomieszczeniami pałacowymi, zamienionymi później na grobowiec. Pochowano tam osobę, która również zmarła w średnim wieku. Wewnątrz komnaty znajdowała się duża kamienna ława, a złożone przy ciele dary obejmowały naczynia ceramiczne i przedmioty z jadeitu, w tym naszyjnik ozdobiony wizerunkiem boga Słońca. Alexandre Tokovinine przekazał, że inskrypcja wyryta na naszyjniku wspomina władcę Yuknoom Ti’ Chan, który na początku VII w. n.e. zasiadał na tronie królestwa Kaan, kiedy to jego stolicą było jeszcze Dzibanche, leżące na terenie obecnego stanu Quintana Roo w Meksyku. Dowodzi to, że Holmul pozostawało w strefie wpływów królestwa Kaan.

Ozdoba z jadeitu znaleziona w grobowcu w Holmul (fot. Estrada-Belli)

Estrada-Belli zwraca uwagę na fakt, że ostatnie odkrycia mogą wskazywać na wewnętrzne konflikty pomiędzy władcami królestwa Kaan, a nawet na rodzaj wojny domowej. Nadal też pojawiają się liczne kontrowersje na temat złożonych społeczności i struktury majańskich królestw. Uczeni z Boston University i władze Gwatemali zatrudnią specjalnych strażników, którzy będą chronić Holmul przez ewentualnymi grabieżami. Jest bowiem prawdopodobne, że Holmul kryje jeszcze wiele tajemnic, a rabusie są zainteresowani kolejnymi odkryciami tak samo, jak archeolodzy.

Czytaj też: Wielki majański fryz został odkryty w Holmul