Machalilla - zapomniana kultura prekolumbijska z ziem Ekwadoru

Oryginalny artykuł: Machalilla, olvidada cultura precolombina de Ecuador

Mało znana kultura Machalilla rozwijała się w latach 1400-800 p.n.e. na południowym wybrzeżu Ekwadoru, pomiędzy dzisiejszymi prowincjami Manabi i Santa Elena. Obecnie nowe badania i wykopaliska podjęli tam naukowcy z Niemieckiego Instytutu Archeologii (Deutsches Archäologisches Institut – DAI) z siedzibą w Berlinie i z Papieskiego Uniwersytetu Katolickiego w Ekwadorze (Pontifica Universidad Católica de Ecuador – PUCE). Na pozostałości ceramiki Machalilla natrafił już w 1958 r. Emilio Estrada Icaza, który dwa lata wcześniej, w 1956 r., odkrył ślady znacznie starszej kultury Valdivia (3500-1800 p.n.e.).

Wykopaliska prowadzone przez badaczy z Niemiec i Ekwadoru (fot. DAI)

Prace prowadzone są w dwóch miejscach, w Machalilla i w Chorrera, z których to drugie związane jest z inną kulturą, rozwijającą się równolegle przez kilkaset lat. Dzięki fotografiom wykonanym z wykorzystaniem dronu, przygotowano mapę regionu i obu stanowisk archeologicznych, oddalonych od siebie o dwa kilometry. Podczas wykopalisk w Machalilla odkryto liczne artefakty, które są obecnie dokładnie analizowane w laboratorium DAI. Zebrane naczynia ceramiczne datowane są na lata 1380-1000 p.n.e. Na terenie drugiego stanowiska natrafiono na fragmenty glinianych figurek, które do tej pory uważano za charakterystyczne dla kultury Bahía z wyspy La Plata, położonej u wybrzeży Manabi. Jako, że po raz pierwszy znaleziono je w kontekście archeologicznym, uczeni muszą ponownie rozważyć wzajemne relacje utrzymywane przez obie kultury. Znaleziono również przedmioty z muszli morskich, w tym haczyki wędkarskie, niektóre w trakcie obróbki.

Artefakty znalezione podczas wykopalisk (fot. DAI)

W przypadku ceramiki Machalilla, na uwagę zasługują naczynia o kształtach antropomorficznych. Ogólnie uczeni zidentyfikowali 23 formy naczyń z ich wariantami, w tym miski, talerze, butle z cylindrycznym wylewem i butle z uchwytem strzemieniowatym. Masa ceramiczna jest delikatniejsza od znanej u kultury Valdivia i wyróżnia się subtelnym wykończeniem.

Fragmenty figurek, na które natrafiono podczas wykopalisk (fot. DAI)

Budowle mieszkalne kultury Machalilla, których świadectwa zachowały się na terenie Salango, miały podstawę prostokątną i były wznoszone na palach. Ludność utrzymywała się z rolnictwa i rybołówstwa. Podczas połowów blisko brzegu wykorzystywano sieci rybackie, a na głębszych wodach – haczyki wędkarskie wykonane z masy perłowej. Mężczyźni zajmowali się rybołówstwem, a kobiety – zbieraniem płodów rolnych.