Nowe badania rzeźb z Monte Alto (Gwatemala)

Oryginalny artykuł: Ancient sculptures made magnetic figures from rocks struck by lightning

Przedstawiciele kultur zamieszkujących co najmniej 2000 lat temu ziemie dzisiejszej Gwatemali, w okolicach wybrzeży Oceanu Spokojnego, zasłynęli z imponujących rzeźb, w tym kamiennych głów i stylizowanych postaci nazywanych przez archeologów „brzuchaczami”. Niektóre z tych zabytków mają ponad dwa metry wysokości i ważą około 10 ton lub nawet więcej. Już w 1976 roku, Vincent Malmstrom i Paul Dunn przypadkowo zauważyli, że igła trzymanego przez nich kompasu reagowała w momencie zbliżania się do rzeźb, co wskazywało na namagnesowanie kamieni. Obecnie potwierdziły to nowe, bardzo szczegółowe badania, które przeprowadził zespół pod kierunkiem geologa Rogera Fu z Uniwersytetu Harvarda.

Jedna z rzeźb z Monte Alto (fot. Roger Fu)

Uczeni wykazali, że użyte przez rzeźbiarzy kamienie jeszcze przez podjęciem procesu obróbki zostały namagnesowane, najprawdopodobniej w wyniku uderzenia pioruna. Testom poddano jedenaście rzeźb (sześć kamiennych głów i pięć pełnych postaci) ze stanowiska archeologicznego Monte Alto i znajdujących się w muzeum w La Democracia (Gwatemala). Zdaniem badaczy, artyści zdawali sobie sprawę ze specyficznych cech wynikających z namagnesowania fragmentów głazów i tworzyli swe rzeźby tak, aby te części kamieni znalazły się na czołach, policzkach bądź pępkach przedstawianych postaci, gdyż te miejsca na ciele miały szczególne znaczenie dla mieszkańców Mezoameryki.  

Kamienna głowa z Monte Alto (fot. Roger Fu)

W raporcie z 1977 roku wspominano o sygnałach magnetycznych wykrytych na prawej skroni i policzku trzech kamiennych głów z Monte Alto oraz w okolicy pępka w przypadku czterech rzeźb pełnych postaci. Dzięki przenośnemu czujnikowi magnetycznemu o wysokiej rozdzielczości przygotowano później dokładną mapę pól magnetycznych na rzeźbach dwóch głów i dwóch „brzuchaczy”. Jak sugeruje Julia Guernsey z University of Texas w Austin, rzeźby przedstawiają zapewne otaczanych kultem przodków, wywodzących się z rodzin o wysokim statusie społecznym. Dzięki nabytym przez namagnesowanie specyficznym cechom, mogły być postrzegane jak wyraz obecności i autorytetu przodków w rozwijających się społecznościach.