Przypuszczalne migracje ludności do ośrodków kultury Caral

Oryginalny artykuł: Caral sirvio de foco de civilizacion en zonas mas alla del valle de Supe

Dr Ruth Shady Solís, kierująca od lat pracami archeologicznymi na terenie Caral przekazała, że w pobliskim Aspero, położonym u ujścia rzeki Supe, znaleziono wyroby pochodzące z różnych szerokości geograficznych. Część przedmiotów mogła dotrzeć na drodze wymiany handlowej prowadzonej z innymi regionami, ale niektóre mogą wskazywać na migracje ludności tym bardziej, że brak jakichkolwiek pozostałości murów lub broni, a zatem można sądzić, że nie prowadzono wówczas wojen. Jak zaznacza badaczka, również w Miraya i Vichama natrafiono, na przykład, na sodalit, minerał wydobywany na terenach dzisiejszej Boliwii. Z kolei jeden z pochówków odkrytych w Caral jest typowy dla kultury Chinchorro, która rozwijała się na ziemiach pomiędzy Moquegua a północną częścią obecnego Chile.

Stanowisko archeologiczne Aspero (źródło fot. Andina)

Zdaniem Ruth Shady, na szczególną uwagę zasługuje natomiast pochodząca z amazońskiej dżungli duża ilość piór zielonej papugi ary oraz nakrycia głów ozdobione wzorem nazywanym „okiem boga” i nadal spotykane u różnych grup etnicznych w Amazonii, gdzie są związane z wysoką pozycją społeczną. Chociaż do tej pory przyjmowano zazwyczaj, że tego typu wyroby dotarły na wybrzeże na drodze wymiany handlowej, to jednak ich ilość może świadczyć raczej o dużej migracji ludności z rejonu Amazonii w kierunku wybrzeża w związku ze zmianami klimatycznymi, które najpierw dotknęły wschodnie ziemie dzisiejszego Peru. Wspomniane przedmioty pojawiły się w ośrodkach kultury Caral około 1800 r. p.n.e., przed ich ostatecznym opuszczeniem.