Macuiltépetl – ośrodek związany z kulturową tradycją Olmeków

Oryginalny artykuł: Divulgan el sitio arqueologico Macuiltepetl, antecedente remoto de Xalapa

Ponad dwa tysiące lat temu, w okolicy wzgórza Macuiltépetl, na północ od dzisiejszego Centrum Historycznego miasta Xalapa (stolicy meksykańskiego stanu Veracruz) rozwijał się ośrodek związany z tradycją kulturową Olmeków. Tamtejsze stanowisko archeologiczne otrzymało tę samą nazwę, co wzgórze, czyli Macuiltépetl, co w języku nahuatl oznacza „Pięć wzgórz” (macuil – „pięć” i tépetl – „wzgórze”). Prowadzonymi tam pracami kierowali José Antonio Contreras Ramírez i Lucina Martínez Ultrera z Centrum INAH – Veracruz.

Fragment figurki w olmeckim stylu “baby face” znaleziony w Macuiltépetl

(fot. José Antonio Contreras Ramírez, INAH)

Dzięki wykopaliskom, które rozpoczęły się już w 1989 roku, zdołano ustalić, że Macuiltépetl przeżywało szczyt swego rozwoju w latach 400 p.n.e. – 150 n.e., czyli w późnym okresie preklasycznym i wczesnym okresie klasycznym, kiedy to prawdopodobnie sprawowało kontrolę nad otaczającymi go mniejszymi ośrodkami, których mieszkańcy zajmowali sie głównie produkcją żywności oraz wyrobem narzędzi i różnych przedmiotów do użytku codziennego.

Jedno z żaren znalezionych w Macuiltépetl (fot. José Antonio Contreras Ramírez, INAH)

Archeolodzy uważają jednak, ze początki miasta sięgają wcześniejszego okresu niż 400 r. p.n.e., a i upadek Macuiltépetl nastąpił później, po 150 r. n.e., co ustalono na podstawie znalezisk, przede wszystkim odmiennych typów naczyń ceramicznych, figurek glinianych w olmeckim stylu znanym jako „baby faces” („dziecięce buzie”) i datowania radiowęglowego. Nie wiadomo jednak, do jakiej grupy etnicznej należeli mieszkańcy Macuiltépetl, choć przyjmuje się, że ludność, która osiedliła się na tym obszarze była związana z olmecką tradycją kulturową.

Kamienne narzędzia znalezione w Macuiltépetl (fot. José Antonio Contreras Ramírez, INAH)

Na terenie Macuiltépetl znaleziono ponad 200 najróżniejszych artefaktów, kompletnych bądź zachowanych we fragmentach. Są wśród nich: figurki; rzeźby przedstawiające bóstwa, w tym starego boga ognia Huehueteotla; wykonane z bazaltu tak zwane „jarzma” – yugos, związane z grą w piłkę; kościane igły i perforatory o przeznaczeniu rytualnym; przedmioty codziennego użytku, w tym naczynia, w których zachowały się pozostałości nasion kukurydzy i szarłatu.