Na
wielkiej ścianie skalnej w Barrio de Guadalupe (gmina Ixpantepec Nieves,
Mixteca Baja, stan Oaxaca, Meksyk), na długości 285 metrów zachowały się malowidła
naskalne, które pochodzą sprzed ponad 1500 lat. O miejscu tym, nazwanym w
języku misteckim Kava ndiyo’o („Skała
Kolibra”) dowiedziano się w 2015 roku od okolicznych mieszkańców
zainteresowanych ochroną malowideł i ich konserwacją. W 2016 roku specjaliści z
Centrum INAH – Oaxaca przeprowadzili wstępne rozpoznanie, a dwa lata później
oficjalnie wpisano to stanowisko archeologiczne do rejestru Narodowego
Instytutu Antropologii i Historii. Jako że jest to trudno dostępne miejsce,
malowidła ucierpiały jedynie w wyniku działania czynników atmosferycznych i
upływu czasu.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
Obecnie
malowidła poddawane są pracom konserwatorskim. Jak przekazała restauratorka
Sandra Cruz Flores, natrafiono na dużą różnorodność technik malarskich, gdyż
jedne wzory są całkowicie pokryte kolorem, inne mają cienkie lub grube kontury,
są też odciski rąk.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
Paleta
barw obejmuje różne odcienie czerwieni oraz kolory: biały, żółty, pomarańczowy
i czarny. Pigmenty mieszano z substancjami kleistymi, a farby nakładano nie
tylko pędzelkami, ale również palcami. Obecność warstw dowodzi, że malowidła
powstawały w różnych okresach czasu. Wśród około 500 różnych przedstawień
znajdują się postacie antropomorficzne, wizerunki zwierzał, ślady dłoni, figury
geometryczne i wzory abstrakcyjne.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
Kierujący
pracami archeolog Iván Rivera zaznacza, że skoro stanowisko to leży na obszarze
zamieszkiwanym w czasach prekolumbijskich przez ludność posługującą się
językiem misteckim, to twórcami malowideł byli Mistekowie. Miejsce, w którym
wznosi się skała miało charakter sakralny i prawdopodobnie to tam kierowano do
bogów prośby o deszcz i udane zbiory, i do takiej właśnie tematyki nawiązują
malowidła.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
Zdaniem
archeologów znajduje to potwierdzenie w motywach ikonograficznych nawiązujących
do mezoamerykańskiej kosmowizji, jak glif odnoszący się do ziemi i
przedstawiany jako rozwarta paszcza wielkiego jaszczura, która symbolizowała
jaskinię jako wejście do świata podziemnego. Podobne wizerunki znajdujemy w
misteckich kodeksach Nuttall i Vindobonensis. Z kolei na niewielkim bloku
kamiennym zachowały się namalowane plamki w kolorach czarnym i czerwonym,
nawiązujące do wyglądu skóry jaguara, która w manuskryptach zdobi stroje
misteckich władców. Skała z malowidłami mogła być miejscem, do którego
przybywali oni z pielgrzymką, aby odprawiać rytuały związane z objęciem tronu
lub wykazaniem swej pozycji władcy.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
„Skała
Kolibra” z malowidłami nie jest miejscem odizolowanym, gdyż dokoła znajduje się
co najmniej pięć stanowisk archeologicznych ze śladami zamieszkiwania od 400 r.
p.n.e. aż do 1521 r. i dlatego badacze uważają, że twórcy malowideł od dawna
znali Kava ndiyo’o.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
W
nałożonych na siebie warstwach malarskich można dostrzec motywy ikonograficzne
datowane na okres klasyczny, lata 400-800 n.e. Są to, na przykład, glify kalendarzowe,
które mogą podawać imiona osób lub bóstw i pod względem stylistycznym są
podobne do tych spotykanych na zabytkach kamiennych z regionu Mixteca
Baja.
Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o (fot. Iván Rivera, iNAH) |
Iván
Rivera dodał, że podczas pierwszej inspekcji w rejonie „Skały Kolibra” nie
natrafiono na wiele świadectw archeologicznych. Jednak w górnej części wzgórza
zachowały się pozostałości platform i tarasów w pochodzącym z okresu
postklasycznego miejscu zwanym Xini yuu
kivi. Badacze przypuszczają, że mieszkały tam osoby, które mogły, między
innymi, odpowiadać za ochronę malowideł.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz