sobota, 22 czerwca 2019

Misteckie malowidła zachowane na "Skale Kolibra"

Oryginalny artykuł: INAH rescatara gran paramento con pintura rupestre en la Mixteca Baja oaxaquena

Na wielkiej ścianie skalnej w Barrio de Guadalupe (gmina Ixpantepec Nieves, Mixteca Baja, stan Oaxaca, Meksyk), na długości 285 metrów zachowały się malowidła naskalne, które pochodzą sprzed ponad 1500 lat. O miejscu tym, nazwanym w języku misteckim Kava ndiyo’o („Skała Kolibra”) dowiedziano się w 2015 roku od okolicznych mieszkańców zainteresowanych ochroną malowideł i ich konserwacją. W 2016 roku specjaliści z Centrum INAH – Oaxaca przeprowadzili wstępne rozpoznanie, a dwa lata później oficjalnie wpisano to stanowisko archeologiczne do rejestru Narodowego Instytutu Antropologii i Historii. Jako że jest to trudno dostępne miejsce, malowidła ucierpiały jedynie w wyniku działania czynników atmosferycznych i upływu czasu.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
Obecnie malowidła poddawane są pracom konserwatorskim. Jak przekazała restauratorka Sandra Cruz Flores, natrafiono na dużą różnorodność technik malarskich, gdyż jedne wzory są całkowicie pokryte kolorem, inne mają cienkie lub grube kontury, są też odciski rąk.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
Paleta barw obejmuje różne odcienie czerwieni oraz kolory: biały, żółty, pomarańczowy i czarny. Pigmenty mieszano z substancjami kleistymi, a farby nakładano nie tylko pędzelkami, ale również palcami. Obecność warstw dowodzi, że malowidła powstawały w różnych okresach czasu. Wśród około 500 różnych przedstawień znajdują się postacie antropomorficzne, wizerunki zwierzał, ślady dłoni, figury geometryczne i wzory abstrakcyjne.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
Kierujący pracami archeolog Iván Rivera zaznacza, że skoro stanowisko to leży na obszarze zamieszkiwanym w czasach prekolumbijskich przez ludność posługującą się językiem misteckim, to twórcami malowideł byli Mistekowie. Miejsce, w którym wznosi się skała miało charakter sakralny i prawdopodobnie to tam kierowano do bogów prośby o deszcz i udane zbiory, i do takiej właśnie tematyki nawiązują malowidła.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
Zdaniem archeologów znajduje to potwierdzenie w motywach ikonograficznych nawiązujących do mezoamerykańskiej kosmowizji, jak glif odnoszący się do ziemi i przedstawiany jako rozwarta paszcza wielkiego jaszczura, która symbolizowała jaskinię jako wejście do świata podziemnego. Podobne wizerunki znajdujemy w misteckich kodeksach Nuttall i Vindobonensis. Z kolei na niewielkim bloku kamiennym zachowały się namalowane plamki w kolorach czarnym i czerwonym, nawiązujące do wyglądu skóry jaguara, która w manuskryptach zdobi stroje misteckich władców. Skała z malowidłami mogła być miejscem, do którego przybywali oni z pielgrzymką, aby odprawiać rytuały związane z objęciem tronu lub wykazaniem swej pozycji władcy.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
„Skała Kolibra” z malowidłami nie jest miejscem odizolowanym, gdyż dokoła znajduje się co najmniej pięć stanowisk archeologicznych ze śladami zamieszkiwania od 400 r. p.n.e. aż do 1521 r. i dlatego badacze uważają, że twórcy malowideł od dawna znali Kava ndiyo’o.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
W nałożonych na siebie warstwach malarskich można dostrzec motywy ikonograficzne datowane na okres klasyczny, lata 400-800 n.e. Są to, na przykład, glify kalendarzowe, które mogą podawać imiona osób lub bóstw i pod względem stylistycznym są podobne do tych spotykanych na zabytkach kamiennych z regionu Mixteca Baja.

Malowidła naskalnie w Kava ndiyo’o  (fot. Iván Rivera, iNAH)
Iván Rivera dodał, że podczas pierwszej inspekcji w rejonie „Skały Kolibra” nie natrafiono na wiele świadectw archeologicznych. Jednak w górnej części wzgórza zachowały się pozostałości platform i tarasów w pochodzącym z okresu postklasycznego miejscu zwanym Xini yuu kivi. Badacze przypuszczają, że mieszkały tam osoby, które mogły, między innymi, odpowiadać za ochronę malowideł. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz