Nowe informacje na temat relacji pomiędzy Majami a Teotihuacan

Oryginalny artykuł: Nuevos hallazgos en Teotihuacan revelan relacion con mayas entre 350 y 450 d-c

We wrześniu minionego roku pisałam o nowych odkryciach w Teotihuacan, na terenie Placu Kolumn (post: "W Teotihuacan rezydowali przedstawiciele majańskiej elity"). Obecnie Nawa Sugiyama z University of California w Riverside przedstawiła najnowsze wyniki badań czterech kontekstów archeologicznych, które dowodzą uczestnictwa majańskiej elity w ważnych wydarzeniach o charakterze publicznym, mających miejsce na Placu Kolumn przed 378 r. n.e., czyli przed przybyciem wysłanników Teotihuacan na ziemie Majów.

Pierwszy kontekst archeologiczny, nazwany Depozytem Ofiarnym A1 znajduje się na wschodnim krańcu Placu 50, jednej z sekcji Placu Kolumn. Jak już wiadomo z wcześniejszych informacji, odkryto tam ponad 2400 fragmentów szkieletów ludzi, których ciała zostały prawdopodobnie rozczłonkowane, gdyż na kościach zachowały się ślady nacięć. Dzisiaj wiadomo już, że większość szczątków należy do osób dorosłych, a z niektórych kości wyrzeźbiono nawet narzędzia. Jak zaznacza Nawa Sugiyama, natrafiono też na zęby inkrustowane i specjalnie opiłowywane oraz na trzy czaszki z deformacją bardziej typową dla Majów. Wszystkie szczątki kostne są obecnie analizowane w celu ustalenia pochodzenia poszczególnych osób.

Archeolodzy uczestniczący w Projekcie "Plaza de las Columnas"
(fot. Arqueologia Mexicana)

Depozyt D1 obejmuje przypuszczalnie pozostałości po jakiejś dużej uroczystości i został odkryty podczas eksploracji tunelu w jednej z trzech głównych budowli na Placu Kolumn. Zarejestrowano tam 1500 fragmentów kości, w większości zwierzęcych i ponad 10 000 fragmentów naczyń ceramicznych, prawdopodobnie rytualnie zniszczonych i rozrzuconych na obszarze o powierzchni 10 metrów kwadratowych. Jeśli chodzi o naczynia ceramiczne, to 68% stanowią te wykonane w stylu typowym dla Teotihuacan, ale wśród pozostałych zidentyfikowano również elementy ikonograficzne związane z obcymi kulturami, między innymi z Majami. Wśród szczątków fauny znajdowały się przede wszystkim zwierzęta, z których przygotowywano potrawy na bankiet, głównie króliki i przepiórki. Jednocześnie natrafiono na pozostałości juki i tytoniu sprowadzanych z odległych ziem. Jak podkreśla Nawa Sugiyama, tego typu przyjęcia stanowiły scenerię dla ustalania przymierzy, służyły negocjacji związanych z władzą i budowie tożsamości społecznej.

Depozyt D1 (fot. Arqueologia Mexicana)

Na Placu 50, przy Budowli 44 znaleziono kawałki zniszczonych celowo murów pokrytych malowidłami w stylu Majów. Archeolodzy zebrali ponad 1000 fragmentów, które jeszcze poddawane są oczyszczaniu, konserwacji i skanowaniu w celu przygotowania pełnej dokumentacji. Na zachowanych fragmentach można dostrzec wizerunki zwierząt i istot nadprzyrodzonych. Taki akt całkowitego zniszczenia nigdy nie był spotykany w czasach późniejszych i jest intrygujący. Podczas analizy ikonografii tych majańskich malowideł, badacze wyróżnili sześć kolorów tła, podczas gdy w przypadku malowideł typowych dla Teotihuacan tło zazwyczaj ma barwę bordową.

Znalezione fragmenty malowidłeł i ceramiki (fot. Arqueologia Mexicana)

We wnętrzu budowli po stronie północnej zarejestrowano Depozyt Ofiarny D4, zawierający 95 przedmiotów z obsydianu i liczne wykonane z kamienia, których wysoka jakość przypomina podobne, odkryte wcześniej w Piramidzie Słońca, Piramidzie Księżyca i Świątyni Quetzalcoatla. Poza tym, znaleziono ponad 50 artefaktów z muszli Strombus gigas, jedną całą muszlę Strombuc gigas oraz ponad 100 innych małych muszli, a także ponad 50 przedmiotów z kamieni o zielonej barwie. W depozycie znajdowały się również szczątki zwierząt złożonych w ofierze: czaszka pumy, grzechotniki, pełen szkielet małpy czepiaka (pochodzący spoza ziem Centralnego Meksyku) oraz orła przedniego, w którego brzuchu zachowały się pozostałości królika.

Datowanie radiowęglowe wykazało dwa okresy wzajemnych relacji utrzymywanych pomiędzy Majami a Teotihuacan. Pierwszy okres to lata 300-350 n.e., dotyczący Depozytu Ofiarnego A1, a drugi to lata 350-450 n.e., kiedy to zostały zniszczone malowidła. Nawa Sugiyama zaznacza, że jednocześnie jest to związane z dwoma innymi ważnymi wydarzeniami. W 2004 roku odkryto bowiem szczątki trzech osób z majańskiej elity, złożone w Piramidzie Księżyca w 350 r. Z drugiej strony wiadomo, że po 378 r., w sztuce Majów, głównie w rejonie Peten (Gwatemala) pojawiły się motywy ikonograficzne typowe dla Teotihuacan.

Już wcześniej kierujący Projektem Archeologicznym „Plaza de las Columnas” Saburo Sugiyama zwrócił uwagę na znaczenie Placu Kolumn, położonego na zachód od Piramidy Słońca i mogącego dostarczyć nowych informacji na temat początków Teotihuacan, organizacji politycznej i przyczyn opuszczenia miasta.