Ślady Tepuzteków w meksykańskim stanie Guerrero

Oryginalny artykuł: El INAH descubre vestigios prehispánicos en la región de los extintos tepuztecos, en Guerrero 

Podczas prac ratownictwa archeologicznego przy rozbudowie szosy z Puerto del Varal do Corral de Piedra (na terenie meksykańskiego stanu Guerrero) badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na mur z czasów prekolumbijskich, mający 34 metry długości i siedem metrów wysokości. Miejsce to, zwane Barranca Chihuila - Corral de Piedra, jest częścią prekolumbijskich ośrodków, które razem zajmują około 1,50 kilometra kwadratowego, gdzie obecnie znajduje się osada Corral de Piedra.

Osada Corral de Piedra (fot. Miguel Perez Negrete)

Archeolodzy znaleźli fragmenty kości ludzkich i zwierzęcych, stanowiących część wypełnienia konstrukcyjnego. Odkryto też pochówek dziecka, które w chwili śmierci miało od trzech do pięciu lat. Przy szczątkach znajdowały się paciorki z zielonego kamienia, miedziane dzwonki, zawieszki z muszli oraz pieczęć i miska na trójnogu typu Yestla-El Naranjo. Naczynie to jest ważnym odniesieniem archeologicznym z późnego okresu kulturowego na terytorium obecnego stanu Guerrero. Okres ten trwał od końca kultury Mezcala do momentu przybycia Hiszpanów, czyli obejmował lata 1000-1521.

Artefakty znalezione przy szczątkach dziecka (fot. Moises Nava Nava)

Odpowiedzialni za projekt badawczy Miguel Pérez Negrete i Laura Lucero Hernández przypomnieli, że teren, na którym dokonano odkryć wraz z miejscowościami Yextla, Huerta Vieja i El Naranjo był badany przez archeologa Roberta R. Weitlanera w latach 1944-1946. Stąd właśnie pochodzi określenie typu ceramiki Yestla-El Naranjo. Wart podkreślenia jest fakt, że Weitlaner wspominał o dużej ilości odpadków miedzi, co oznacza, że mieszkańcy tych dawnych osad posiadali już wiedzę o metalurgii. Według źródeł historycznych obszar ten zamieszkiwany był przez wymarłą już grupę etniczną, Tepuzteków, których język jest nieznany, ale nazwa nadana im przez Mexików nawiązywała do prac metalurgicznych tepuzque, czyli stopu miedzi. Lokalnie Tepuztekowie byli znani jako Tlacotepehuas, a stolicą ich państwa było Tlacotepec.

Naczynie na trójnogu znalezione przy szczątkach dziecka (fot. Miguel Perez Negrete)

Miguel Pérez Negrete i Laura Lucero Hernández podkreślają znaczenie znaleziska ze względu na wielkość architektoniczną tego miejsca. Obszar ten był gęsto zamieszkany w czasach prekolumbijskich. Niewiele wiadomo na temat tego ludu i ich kultury. Mieli boga zwanego Andut i boginię o imieniu Macuili Achiotl, której wizerunki zdobiły rzeźby i malowidła pokrywające kamienie.

Pozostałości dawnego muru (fot. Miguel Perez Negrete)

Wykopaliska archeologiczne pozwoliły poznać systemy konstrukcyjne murów wzniesionych z dużych bloków wapiennych, ściany pokryte ubogim stiukiem wapiennym oraz grube stiukowe posadzki z czerwonym pigmentem. Znaleziono też obsydian o szarej barwie i dużą ilość materiału ceramicznego pochodzącego głównie z lat 950-1350. Miejsce to było zamieszkiwane w dwóch różnych okresach, z czego drugi był związany z Tepuztekami.