Masowy grobowiec odkryty w Uxul

Oryginalny artykuł: Maya dismembered their enemies

Archeolodzy z Uniwersytetu w Bonn odkryli w sztucznej grocie na terenie Uxul (stan Campeche, Meksyk) masowy grobowiec. Badania znalezionych kości wskazują, że pochowane tam około 1400 lat temu osoby zmarły gwałtowną śmiercią. Uczeni przypuszczają, że ofiarami byli jeńcy wojenni lub nawet przedstawiciele miejscowej elity. Prace wykopaliskowe, prowadzone w Uxul już od pięciu lat, mają na celu zbadanie początków i upadku miast na Nizinach Majów. Projektem archeologicznym kierują prof. Nikolai Grube i dr Kai Delvendahl z Uniwersytetu w Bonn oraz Antonio Benavides z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii w Meksyku.

Wnętrze sztucznej groty z fragmentami szkieletów (fot. Nicolaus Seefeld)

W sztucznej grocie o powierzchni około 32 metrów kwadratowych, wykorzystywanej jako zbiornik wodny, leżały rozrzucone szkielety 24 osób. Odkrycia dokonał Nicolaus Seefeld, który w ramach swojej pracy doktorskiej prowadzi badania systemu zaopatrywania w wodę w Uxul. Seefeld podaje, że czaszki, pozbawione dolnych szczęk, leżały oddzielone od reszty szkieletów w przeciwieństwie do całkowicie zachowanych kości kończyn. Dowodzi to, że nie chodziło w tym przypadku o tak zwany wtórny pochówek, kiedy to szczątki zmarłych przenoszono w inne miejsce. Rozmieszczenie kości wskazuje, że złożone w grobie osoby zostały ścięte, a ich ciała rozczłonkowane, o czym świadczą ślady na kręgu szyjnym po uderzeniu kamienną siekierą. Poza tym na wielu czaszkach widoczne są nacięcia ostrymi przedmiotami, a na jednej nawet nie zagojone pęknięcie, spowodowane przypuszczalnie uderzeniem maczugi. Kości zachowały się w tak dobrym stanie, że zdołano ustalić wiek i płeć 15 z 24 osób. Szkielety należały do 13 mężczyzn i 2 kobiet, którzy w momencie śmierci mieli od 18 do 42 lat. Analiza kości i zębów wskazuje na niedożywienie.

Zachowana dolna szczęka z zębami inkrustowanymi jadeitem (fot. Nicolaus Seefeld)

Zęby niektórych zmarłych były inkrustowane jadeitem, co może świadczyć o ich wysokim statusie społecznym. Archeolodzy z Uniwersytetu w Bonn nie wiedzą jeszcze, czy chodzi o jeńców pojmanych podczas wojny z innym miastem i złożonych w ofierze w Uxul, czy też o przedstawicieli miejscowej ludności. Pozwoli to wyjaśnić dopiero przeprowadzenie dokładnej analizy izotopowej. Jednak, jak podkreśla prof. Nikolai Grube, odkrycie masowego grobu potwierdza, że rozczłonkowywanie ciał jeńców wojennych lub oponentów – często przedstawiane w sztuce Majów – było rzeczywiście praktykowane.