wtorek, 10 września 2013

Miasta Majów: Chinkultic (stan Chiapas, Meksyk)

Chinkultic leży na krańcach Parku Narodowego Montebello w Chiapas. Miasto zbudowano na szeregu wapiennych wzniesień, wśród sosnowych lasów. Majowie wybrali wyjątkowo malownicze miejsce otoczone wodami Cenote Azul (od północy) oraz lagunami Chanujabab (od północnego wschodu) i Tepancuapan (od północnego zachodu).

Cenote Azul na terenie majańskiego miasta Chinkultic
Po raz pierwszy usłyszano o Chinkultic dzięki niemieckiemu uczonemu Edwardowi Selerowi, który przybył tam pod koniec XIX wieku. W 1926 roku odwiedził miasto meksykański badacz Enrique Juan Palacios. Dość odległe położenie i brak odpowiedniej ochrony doprowadziły jednak do kradzieży wielu zabytków. Chinkultic – zwane Chan w czasach Majów – było zamieszkane od 200 r. p.n.e. aż do okresu postklasycznego. Szczyt rozkwitu osiągnęło w okresie klasycznym, na co wskazują daty wyrzeźbione na stelach, pochodzących z lat 591-897 n.e. Większość stel uległa niestety znacznej erozji i zachowane na nich inskrypcje są trudne do odczytania.

Fragment steli z Chinkultic, oznaczony jako Monument 9
Wiadomo jednak, że władcy Chinkultic używali prestiżowych tytułów: k’uhul chan ajaw (boski władca chan), baah kab (pierwszy na ziemi) i kaloomte’. Stela 18, znajdująca się w Regionalnym Muzeum Archeologicznym w Comitán (stan Chiapas, Meksyk) przedstawia władcę Chinkultic z pojmanym jeńcem.

Stela 18 z Chinkultic
(Regionalne Muzeum Archeologiczne w Comitán (stan Chiapas, Meksyk)
Na terenie Chinkultic archeolodzy natrafili na pozostałości około dwustu różnej wielkości  konstrukcji, z których nie wszystkie są jeszcze odrestaurowane. Najważniejsze budowle tworzą kilka kompleksów architektonicznych. Tuż przy wejściu na teren ruin rozciąga się Grupa D, obejmująca tak zwany Zagłębiony Plac. Jego rozmiary mogą świadczyć, że stanowił idealne miejsce do odprawiania ceremonii ze znaczną liczbą uczestników i widzów, stanowiąc rodzaj amfiteatru.

Zagłębiony Plac
Do placu tego przylega kolejny, stanowiący Grupę B, gdzie po stronie północnej wzniesiono trzy podstawy piramidalne ze świątyniami.

Plac w Grupie D
Trzy świątynie przy placu w Grupie D
Najwyższą część miasta – Grupę A – zajmuje Akropol zbudowany na naturalnym wzniesieniu. Takie akropole są typowe dla miast Majów leżących na terenie obecnego stanu Chiapas w Meksyku.

Widok na Akropol w Chinkultic
Na samym szczycie, skąd rozciąga się widok na Cenote Azul, zbudowano Świątynię 1, poświęconą przypuszczalnie bóstwom wody. Przed główną świątynią wznoszą się trzy znacznie mniejsze podstawy piramidalne.

Świątynia 1 na szczycie Akropolu
Trzy niewielkie podstawy piramidalne wznoszące się  u stóp Świątyni 1
Podczas podjętych w 1970 roku prac eksploracyjnych w świętej studni, archeolodzy wyłowili z niej wiele cennych przedmiotów: noże z obsydianu, ozdoby z jadeitu i muszli, figurki,  ceramikę oraz grudki żywicy kopal palone jako kadzidło.

Urna znaleziona w Chinkultic
(Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk)
W dolnej części miasta znajduje się dobrze zachowane boisko do gry w piłkę. Przypuszczalnie to właśnie tutaj umieszczony był wspaniały znacznik boiska, odnaleziony w pobliskiej miejscowości La Esperanza i znany jako Dysk z Chinkultic. Przedstawia on jednego z miejscowych władców jako gracza w piłkę. Zachowana inskrypcja podaje datę z 21 maja 591 roku n.e.

Boisko do gry w piłkę w Chinkultic
Znacznik boiska znany jako Dysk z Chinkultic
(Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk)
Wokół placu przylegającego do boiska do gry w piłkę, wznoszą się liczne, choć  niekiedy bardzo zniszczone stele. Część z nich ustawiona jest na platformie schodkowej.

Platforma ze stelami w Grupie C

 
Stele z Chinkultic

Na terenie Chinkultic znajduje się jeszcze wiele porośniętych roślinnością pagórków, które kryją dawne budowle. Miejmy nadzieją, że kontynuowane prace archeologiczne pozwolą poznać lepiej dzieje tego miasta.

Porośnięte roślinnością pozostałe budowle Chinkultic

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz