Wykopaliska na południu stanu Illinois w USA wykazały, że 900 lat temu ogromny pożar zapoczątkował upadek ówczesnego największego miasta Ameryki - Wielkiej Cahokii - cywilizacji, której szlaki handlowe i strefa wpływów rozciągała się od Wielkich Jezior na pograniczu współczesnej Kanady i USA po południowo-wschodnią część współczesnych Stanów. Zdaniem badaczy wydarzenie to stanowi punkt zwrotny w historii Cahokii i początek wielkich zmian kulturowych.
 |
| Cahokia u szczytu swojej potęgi (rys. L. K. Townsend / Cahokia Mounds State Historic Site) |
W fundamentach historycznych budowli archeolodzy z Illinois State Archaeological Survey odkryli rozległą warstwę węgla drzewnego i zwęglonych przedmiotów - ślady gwałtownej pożogi, która pochłonęła około 100 budynków, które nie zostały nigdy odbudowane. W tym samym czasie w całym regionie przestały pojawiać się duże budowle, takie jak budynki ceremonialne czy domy cahokiańskich elit. Wkrótce po pożarze pobliskie centrum miasta, znane dziś jako Downtown Cahokia (Śródmieście), zostało otoczone wielką palisadą, prawdopodobnie dla ochrony.
Zdaniem dra Tima Pauketata, archeologa z Uniwersytetu Illinois, są to ślady punktu zwrotnego w historii Cahokii - początku końca wielkiego amerykańskiego miasta. W tym przypadku koniec rozpoczął się na stanowisku znanym dziś jako East St. Louis, dużym zamkniętym terenie około 10 km od Downtown Cahokia, który prawdopodobnie był ważnym ośrodkiem społecznym i religijnym. W okresie swojego rozkwitu, czyli od połowy XI do połowy XII wieku n.e., East St. Louis było drugim największym ośrodkiem ceremonialnym we wschodniej części Ameryki Północnej, ustępując tylko ośrodkowi Downtown Cahokia, w którym mieszkało nawet do 10 tysięcy osób
East St. Louis obejmował duży rynek, co najmniej dwie piramidy ziemne i dziesiątki budynków z materiałów nietrwałych. Wewnątrz niektórych budynków, zamiast zwykłych przedmiotów codziennego użytku, znaleziono kamienie do przygotowywania pigmentów, kryształy i niezwykłe półkule wykonane z wypalanej czerwonej gliny - zdaniem archeologów przedmioty rytualne charakterystyczne dla kultury Cahokia. Wiele miejsc było także pokrytych niezjedzoną kukurydzą, ale w ilościach zbyt małych jak na magazyn. Zdaniem Pauketata są to ilości "ofiarne".
Datowanie radiowęglowe zwęglonych szczątków lokuje pożar około 1170 r. n.e. W tym okresie polityczne i religijne wpływy Cahokii sięgały setki kilometrów w każdym kierunku, a szlakami handlowymi płynęły nie tylko dobra, ale także idee i przedmioty rytualne. Po dziesięcioleciach wykopalisk wokół Wielkiej Cahokii wiadomo, że XII wiek był okresem trudności ekonomicznych i walk politycznych, co mogło doprowadzić do destabilizacji, a nawet rebelii.
Jednak badacze wysnuli hipotezę, że być może pożar został wywołany celowo przez samych Cahokian z powodów rytualnych. Być może zostało to zrobione dla uczczenia ważnej osoby pochowanej w sąsiednim kopcu, czego niestety nie sposób zweryfikować, ponieważ kopiec został zniszczony przez osadników w drugiej połowie XIX wieku. Co więcej warstwy gleby powyżej spalonych ruin pokazują, że pogorzelisko zostało starannie posprzątane - spalona ziemia i węgiel drzewny zostały zamiecione i wrzucone w fundamenty.
Badacze odkryli, że po pożarze jeszcze kilka piramid ziemnych zostało wzniesionych w rejonie East St. Louis, ale nie wznoszono już budowli drewnianych. Natomiast inne wykopaliska pokazują, że mniej więcej w tym okresie w całym regionie otaczającym East St. Louis w społecznościach rolniczych zmienia się sposób wznoszenia budynków, co wskazuje na duże zmiany kulturowe.
Według Pauketata przed 1170 stanowisko East St. Louis było gęsto zaludnione i Cahokianie mieszkający tam oraz w rejonie Metro East byli znani ze swojego charakterystycznego sposobu wznoszenia budynków religijnych i mieszkalnych. Po 1170 takie budynki przestają się pojawiać. W tym samym czasie East St. Louis zostało spalone i opustoszało. W późniejszych latach wznoszono już tylko kopce, jakby to miejsce było nadal czczone, ale już niezamieszkane. I chociaż wielka palisada w Downtown Cahokia nie ma pewnego datowania, to zdaniem Pauketata mogła zostać wzniesiona w oczekiwaniu na konsekwencje wydarzeń roku 1170.
Od tego momentu zaczynają się także inne zmiany w kulturze materialnej Wielkiej Cahokii - nowe metody produkcji odzieży i ceramiki, a nawet nowe symbole w zdobieniach ceramiki - część stopniowej, ale niewątpliwej reorganizacji społecznej.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz