Olmekowie zasłynęli nie tylko z
wielkich kamiennych rzeźb, ale również ze wspaniałych drobnych przedmiotów,
wykonywanych z kamieni w kolorze zielonym. Szczególnie cenili jadeit, który w
zależności od domieszek może przyjmować odcienie od niemal białego, poprzez szary, niebiesko-turkusowy, niebiesko-zielony po szmaragdową zieleń. Artyści
wykorzystywali jednak również inne skały i wprowadzone przez uczonych
określenie „zielony kamień” („greenstone” w języku angielskim i „piedra verde”
w języku hiszpańskim) obejmuje również: serpentyn, chloryt, piroksen,
plagiogranit, zoizyt, kordieryt, chromit, chryzopraz czy albit. Olmekowie byli
prawdziwymi ekspertami w obróbce jadeitu, choć wymagało to wielu godzin pracy, poświęconych piłowaniu, wierceniu
otworów, ścieraniu i polerowaniu. Poza tym na niektórych przedmiotach ryto
wizerunki postaci lub wzory, które dla podkreślenia detali pokrywano hematytem
lub cynobrem. W depozytach ofiarnych i grobowcach najczęściej znajdowano
polerowane siekierki wotywne, które zdaniem archeologów wyrabiano już około
1500 roku p.n.e. Karl Taube, w swym artykule poświęconym jadeitowi i kosmowizji
Olmeków pisze, że jadeitowe siekierki były związane z żyznością, a ich kształt
i kolor przypominały wyglądem kolby kukurydzy. Siekierki ozdabiano niekiedy
wizerunkiem boga kukurydzy, który przez Olmeków był przedstawiany z
charakterystycznym pęknięciem na czubku głowy lub otoczony czterema kolbami
kukurydzy, symbolizując jednocześnie axis
mundi, centrum kosmogramu, będącego metaforą świata stworzonego na
podobieństwo poletka kukurydzianego. Z zielonych kamieni wyrabiano także:
okrągłe i podłużne paciorki, ozdoby uszu, naszyjniki, bransolety, zawieszki,
plakietki, pektorały, perforatory, maski, figurki przedstawiające ludzi i
zwierzęta bądź istoty o cechach jaguara. Zachowało się też wiele dość tajemniczych przedmiotów, na przykład tak zwane „łyżki”, z zagłębieniem i otworkami do zawieszenia, służące
zdaniem niektórych uczonych do przyjmowania środków halucynogennych.
kliknij na zdjęcie aby powiększyć / click on photo to enlarge
Museo Regional de
Antropología “Carlos Pellicer Cámara” (Villahermosa, Meksyk)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz