Nowe majańskie zabytki z inskrypcjami z El Achiotal i La Corona

Oryginalny artykuł: Presentacion de hallazgos arqueologos de importantes monumentos mayas

Archeolodzy z Projektu La Corona w Petén (Gwatemala) odkryli nie tylko w La Corona, ale i w pobliskim El Achiotal rzeźbione zabytki Majów, pochodzące z lat 320 – 990 n.e. Zostały one oficjalnie zaprezentowane wczoraj, 17 lipca, podczas konferencji prasowej w Palacio Nacional de la Cultura w stolicy Gwatemali. Na konferencji byli obecni: Minister Kultury i Sportu Dwight Pezzarossi; Marcello Canuto z University of Tulane, Tomás Barrientos z Universidad del Valle w Gwatemali, Héctor Escobedo z Fundacji Patrimonio Cultural y Natural Maya (PACUNAM), Milton Sinturión (z Concesión Forestal San Andrés) i przedstawiciele National Geographic Society.

Jeden z paneli odkrytych w La Corona
(fot. Ministerio de Cultura y Deportes, Guatemala)

Na terenie El Achiotal znaleziono stelę pochodzącą z V w. n.e. Jak podaje Marcello Canuto, jeden z kierujących projektem archeologicznym, stela przedstawia władcę z wczesnego okresu klasycznego. Od 2010 roku National Geographic Society wspiera prace archeologiczne na terenie El Achiotal, które to miejsce zostało w  znacznym stopniu zniszczone przez rabusiów. Koordynator projektu, Tomás Barrientos podkreśla, że od dawna zdawano sobie sprawę z ważnej roli, jaką musiało odgrywać El Achiotal we wczesnej historii Nizin Majów. W tym roku skupiono się na wykopaliskach w jednej z budowli przy głównym placu. Chociaż sama budowla została już wcześniej naruszona przez grabieżców, to jednak stela, choć złamana, zachowała się w bardzo dobrym stanie, gdyż sami Majowie umieścili ją z wielką starannością we wnętrzu jednej z zamkniętych komnat. Jak opowiada uczestniczący w wykopaliskach Luke Auld-Thomas, doktorant z University of Tulane, Majowie zbudowali małe sanktuarium, w którym nie tylko chcieli przechować stelę dla potomności, ale w miejscu tym jeszcze następne pokolenia składały dary ofiarne

El Achiotal - komnata ze stelą
(fot. Ministerio de Cultura y Deportes, Guatemala)

Zdaniem epigrafika Davida Stuarta z University of Texas w Austin, stela upamiętnia datę 22 listopada 418 r. n.e., a zatem pochodzi z epoki wielkich zmian politycznych, zachodzących w centralnej części Nizin Majów. Wiadomo, że w 378 r. n.e. na ziemie Majów dotarł wciąż tajemniczy wojownik o imieniu  Siyaj K’ahk’, który wprowadził nową władzę polityczną z centrum w Tikal. W tej sytuacji – jak podkreśla Stuart – wydaje się, że władca El Achiotal objął rządy po tym burzliwym okresie.

Wizerunek władcy na steli z El Achiotal
(fot. Ministerio de Cultura y Deportes, Guatemala)

Natomiast na terenie La Corona, grupa archeologów, wspierana przez PACUNAM, odkryła dwa panele pokryte inskrypcjami glificznymi i zachowane w stanie niemal nietkniętym. Jak podaje Marcello Canuto, na panelach można dostrzec jeszcze pozostałości oryginalnego czerwonego barwnika. W ostatnich latach natrafiono w La Corona na kilkanaście tego typu paneli, wyróżniających się perfekcją wykonania przez majańskich rzeźbiarzy z La Corona.

Komnata pałacowa w La Corona, w której znaleziono panele
(fot. Ministerio de Cultura y Deportes, Guatemala)

Panele znajdowały się przy niewielkiej i skromnej ławie kamiennej, w narożniku jednej z pałacowych komnat. Tomás Barrientos zauważa, że panele zostały przeniesione z innego miejsca w La Corona, przypuszczalnie z jakiejś świątyni i umieszczone w pałacu znacznie później. Taki zwyczaj był praktykowany w La Corona, gdyż inne, znalezione w tym mieście panele, zostały również przeniesione w nowe miejsca. Inskrypcje wyrzeźbione na panelach z La Corona opowiadają fascynujące historie o rytuałach związanych z objęciem władzy, podróżach, tańcach, przywoływaniu bóstw i otaczaniu kultem przodków. David Stuart, który odczytał inskrypcje z paneli w La Corona podkreśla, że owe pięknie zachowane hieroglify nie tylko pozwalają nam spojrzeć na ceremonie Majów związane z objęciem tronu przez nowego króla, ale jednocześnie wypełniają puste dotąd fragmenty w bogatych dziejach dynastii w La Corona.

Drugi panel z La Corona
(fot. Ministerio de Cultura y Deportes, Guatemala)

Marcello Canuto dodał, że zarówno panele z La Corona, jak i stela z El Achiotal musiały być bardzo ważne dla Majów, skoro starano się przechować je dla kolejnych pokoleń. Dlatego dla uczonych badających historię Majów, szczególne znaczenie ma odkrywanie zabytków w ich oryginalnym kontekście. Dzięki temu poznajemy nie tylko treść inskrypcji, ale dowiadujemy się o tym, jak bardzo Majowie cenili swą własną historię i pragnęli zachować ją dla potomności.