Ocalono zagrożone miasta Majów w Belize

Oryginalny artykuł: Endangered ancient Maya sites saved

Malownicze miejsce, zwane Tamarindo - od licznych tego gatunku drzew tropikalnych rosnących w okolicy - położone jest w pobliżu pięknej i rozległej Laguny New River, w północnym Belize. Zachowały się tam pozostałości dawnego miasta Majów. Chociaż w stosunkowo niewielkiej odległości znajduje się dobrze znany majański ośrodek Lamanai, to jednak Tamarindo nigdy nie zostało dokładnie zbadane i nie prowadzono tam prac archeologicznych.

Tamarindo - widok na Lagunę New River (fot. Maya Research Program) 

Położenie Tamarindo zapewniało dawnym mieszkańcom dostęp do szlaków handlowych, a zatem musiał to być ważny ośrodek. Nie ulega wątpliwości, że pewnego dnia, gdy tylko zostaną podjęte pierwsze prace wykopaliskowe zakrojone na szeroką skalę, archeolodzy dokonają tam znaczących odkryć. Działania takie będą jednak możliwe jedynie dzięki temu, że ostatnio zarząd Maya Research Program (MRP) nabył 83,6 akrów ziemi wzdłuż Laguny New River, na którym to terenie leży właśnie Tamarindo. Jest to najnowszy z serii obszarów nabytych przez Maya Research Program, który ma nadzieję nie tylko ochronić naturalne środowisko, ale i bezcenne bogactwa archeologiczne. Zostałyby one bowiem wkrótce bezpowrotnie utracone lub zniszczone przez developerów, którzy oczyszczają tereny w celu przeznaczenia ich na obszary rolnicze. Taki los spotkał już liczne miejsca położone w tym rejonie.

Jedna z największych budowli w Tamarindo. Ma około 10 metrów wysokości i 40 metrów długości
(fot. Maya Research Program)

Colleen Hanratty, członkini zarządu MRP i współ-kierująca Projektem Archeologicznym Blue Creek przekazała, że na terenie Tamarindo znajduje się co najmniej kilkanaście budowli o wysokości 8-10 metrów, a z pewnością odkryje się więcej po dokładnym zbadaniu terenu. W chwili obecnej należy przede wszystkim zapobiec zniszczeniu tego miejsca, które było poważnie zagrożone. Zakończony sukcesem zakup terenu był od początku w znacznym stopniu możliwy dzięki przyjaznym relacjom z miejscową ludnością. Colleen Hanratty podkreśla, że jeden ze współpracowników z pobliskiej wioski zwrócił uwagę MRP na tę własność ziemską i ułatwił jej nabycie. Bez wsparcia lokalnej społeczności nie wiedziano by o istnieniu takiej szansy.

Tamarindo - widok ze szczytu budowli przedstawionej na zdjęciu powyżej
(fot. Maya Research Program)

Podobne relacje przyczyniły się do zakupu - w 2011 roku - przez Maya Research Program 90 akrów terenu, na którym leży Grey Fox, inne zagrożone miasto dawnych Majów. Ośrodek ten - nazwany „Szary Lis” ze względu na gatunek miejscowych lisów - rozpościera się na skraju nizinnego, nienaruszonego obszaru leśnego, znanego jako Bajo Alacranes i zajmującego powierzchnię 500 kilometrów kwadratowych. W Grey Fox znajdują się dwa rozległe place o charakterze publicznym, z których każdy ma rozmiary 100 na 100 metrów. Wznosi się tam duża piramida i rezydencje rodziny królewskiej, a w ich pobliżu - przypuszczalnie boisko do gry w piłkę.

Mapa centrum Grey Fox
(autor: Thomas Guderjan / Maya Research Program)

Teren, na którym położone jest Grey Fox stanowi również wspaniałą i ważną biosferę. Lasy zamieszkiwane są przez liczne zwierzęta, zwłaszcza małpy i ptaki tropikalne. Występuje tez wiele gatunków drzew i roślin. Maya Research Program nabył ostatnio dodatkowych 35 akrów terenu wokół centralnej części Grey Fox, co pozwoliło na wykonanie dokładnych map. W tym roku wystąpiono o dwa granty, wspólnie z dr Alexem Parmingtonem z Australii, dzięki którym będzie można w 2016 roku rozpocząć prace wykopaliskowe.