wtorek, 14 kwietnia 2020

Magazynowanie ryb przez mieszkańców królestwa Calusa

Oryginalny artykuł: Sophisticatedly engineered "watercourts" stored live fish, fueling Florida's Calusa kingdom

Potężna Calusa rządziła Południową Florydą przez wieki, miała wspaniałą architekturę i wyspecjalizowanych rzemieślników, własną religię i armię, prowadziła handel na znaczne odległości i zbierała daniny. W XVI wieku, w okresie swego największego rozkwitu, Calusa była najbardziej złożonym państwem na Florydzie, a jego stolicą było obecne stanowisko archeologiczne Mound Key. W przeciwieństwie do innych kultur prekolumbijskich, tamtejsza gospodarka nie opierała się na rolnictwie, lecz na zbieractwie, łowiectwie i rybołówstwie. Dokumenty historyczne podają, że elita rządząca z Mound Key sprawowała kontrolę nad nadwyżkami produkcji i ich dystrybucją. Archeolodzy od dawna zastanawiali się, jak przechowywano tam ryby, aby nie uległy zepsuciu w klimacie podzwrotnikowym.  

Dwór królewski w Mound Key wzniesiony na kopcu usypanym z muszli
(autor ilustracji: Merald Clark, Florida Museum)
Nowe badania, które przeprowadzili Victor D. Thompson (z University of Georgia, USA) i William H. Marquardt (z Florida Museum of Natural History) oraz ich współpracownicy dowodzą, że ryby magazynowano w specjalnie przygotowanych i ogrodzonych zbiornikach wodnych, wzniesionych na podstawach usypanych z muszli i różnych osadów. Przechowywano w nich ryby przeznaczane później do zjedzenia, wędzenia lub suszenia. Największa z tych budowli ma około 3 345 metrów kwadratowych, a nasyp z muszli i osadów osiąga wysokość około 0,91 m. Zdaniem naukowców, przygotowanie takich zbiorników wymagało dobrej znajomości codziennych i sezonowych przypływów i odpływów morza, hydrologii i biologii różnych gatunków ryb.

Mapa przedstawiająca Mound Key, kanał i dwa zbiorniki do magazynowania ryb
(autorzy ilustracji: Thompson et al.)
Uczeni przeanalizowali dwa nadal widoczne zbiorniki, znajdujące się wzdłuż południowo-zachodniego wybrzeża Mound Key, po bokach kanału o długości prawie 609,60 m i średniej szerokości 30,48 m. W obu widoczne są otwory, które pozwalały na kierowanie ryb do zbiorników zamykanych potem bramą lub siecią. Na linii brzegowej badacze znaleźli ślady spalonych i pokrytych pleśnią pali, które przypuszczalnie stanowiły niegdyś części ram używanych do wędzenia i suszenia ryb. Chwytano barweny oraz prawdopodobnie śledzie i ryby prażmowate, wszystkie z nich pływające ławicami. Analiza próbek pobranych ze zbiornika wykazała obecność ciemnoszarego osadu bogatego w materiał organiczny, co sugeruje słabą cyrkulację wody. Oznaczałoby to, że ryby można było przechowywać tam jedynie przez kilka godzin lub maksymalnie kilka dni.

Zbiornik ze złapanymi rybami (autor ilustracji: Merald Clark, Florida Museum)
Datowanie radiowęglowe sugeruje, że zbiorniki do magazynowania ryb zbudowano w latach 1300-1400, a zatem w okresie przebudowy imponującego dworu królewskiego, który zgodnie z zapiskami hiszpańskich kronikarzy mógł pomieścić 2000 osób. Dla tak dużego projektu architektonicznego stało się konieczne zapewnienie wyżywienia dla zatrudnionych ludzi. Chociaż naukowcy już wcześniej przypuszczali, że charakterystyczne zbiorniki służyły do przechowywania ryb, to nowe prace są pierwszą próbą systematycznego zbadania tych budowli. 

1 komentarz:


  1. I am passionate about pre Colombian culture and your blog is amazing! Congratulations for the initiative. Greetings from Brazil.

    OdpowiedzUsuń