O czym opowiada scena wyrzeźbiona na kości z Grobowca 7 w Monte Alban

Oryginalny artykuł: Lectura del Hueso 124 de la Tumba 7 de Monte Albán reitera las alianzas dinásticas de reinos mixtecos y zapotecos

W 1932 roku Alfonso Caso odkrył w Monte Albán słynny Grobowiec 7 z ogromną ilością złożonych w nim różnorodnych darów. Obecnie, po 91 latach, znalezione tam artefakty nadal rzucają nowe światło na dawne więzy dynastyczne Misteków i Zapoteków. Grupa badaczy z różnych instytucji, którą kieruje Nelly Robles García, ponownie przyjrzała się rzeźbionym kościom zwierząt, w większości jaguarów i kilku orłów, które stanowiły część tej bogatej wyprawy grobowej. Jest ich aż czterdzieści i charakteryzują się tym samym stylem i ikonografią, co kodeksy Misteków z okresu postklasycznego.

Fotografia z 1932 roku przedstawia moment odkrycia Grobowca 7 w Monte Alban
(fot. Arqueologia Mexicana, INAH)

Maarten Jansen i Gabina Aurora Pérez Jiménez (z Wydziału Archeologii Uniwersytetu w Lejdzie, Holandia) zwrócili szczególną uwagę na scenę wyrzeźbioną na kości oznaczonej numerem 124 i – jako jedyny artefakt z Grobowca 7 – zawierającą informacje o charakterze historycznym. W okresie postklasycznym (lata 1200-1400) Grobowiec 7 służył jako sanktuarium poświęcone przodkom oraz miejsce spoczynku misteckiej księżniczki o imieniu „4 Królik Kwezal” z dynastii z Teozacualco. Zgodnie z interpretacją obu ekspertów, będąc już w podeszłym wieku, Pan „5 Kwiat Jaguar” odwiedził „Drogocenną Świątynię”, aby uzyskać od swej zmarłej małżonki, Pani „4 Królik” pozwolenie na ślub ich wnuczki, Pani „6 Woda” z Panem „4 Woda Krwawy Orzeł”, synem władcy Tilantongo. 

Kość 124 z Grobowca 7 (fot. Sara Fernandez, INAH)

Zgodnie z hipotezą uczonych, Pan „5 Kwiat” pochodzący z Zaachila (ówczesnej stolicy Zapoteków) złożył tę rzeźbioną kość w Grobowcu 7, składając obietnicę zawarcia małżeństwa przez jego wnuczkę i tym samym kontynuację pokojowego przymierza pomiędzy dynastią Zapoteków z Zaachila i dynastią Misteków z Tilantongo. Wydarzenie to miało miejsce w jakimś okresie pomiędzy 1325 r. a 1340 r. Wspominana „Drogocenna Świątynia” mogła znajdować się nad jaskinią, w jej wnętrzu lub pod ziemią. Z przedstawionej na kości świątyni wydobywają się charakterystyczne woluty, które w ikonografii Mezoameryki symbolizowały mowę, co sugeruje, że świątynia ta mogła pełnić funkcję wyroczni i miejsca kontaktowania się z zaświatami i mogłaby odnosić się bezpośrednio do Grobowca 7. 

Detal z Kości 124 przedstawia Panią "6 Woda" i Pana "4 Woda Krwawy Orzeł"
(fot. Sara Fernandez, INAH)

Osoby wspominane na omawianym artefakcie można znaleźć również w misteckich manuskryptach, w tym w kodeksach Nuttall, Vindobonensis i Bodley, dzięki czemu było możliwe ustalenie ich genealogii. Maarten Jansen i  Gabina Pérez Jiménez podają, że protagonistka przedstawionej na rzeźbionej kości sceny, Pani „6 Woda”, była córką Pana „2 Pies”, syna władcy „5 Kwiat” i Pani „4 Królik” oraz spadkobierczynią Teozacualco. Zatem Pani „6 Woda” rzeczywiście pochodziła z ziemi Misteków i jej dziadek ze strony ojca poprowadził ją do „Drogocennej Świątyni”. Z kolei Pan „4 Woda Krwawy Orzeł” był synem króla Tilantongo, Pana „9 Wąż Jaguar”. Jak podają badacze, zawarte przymierze nie trwało jednak długo, gdyż Pan „4 Woda” zmarł około 1341 roku, a po jego śmierci Pani „6 Woda” ponownie wyszła za mąż, tym razem za władcę Tlaxiaco.