Meksyk odzyskuje kolejne artefakty prekolumbijskie

Oryginalne artykuły: La repatriación de nuevas piezas suma 11.505 bienes arqueológicos recuperados por México en cinco años , Autoridades de México repatriarán el Monumento 9 de Chalcatzingo 

W ostatnim czasie do Meksyku powróciło ponad 80 prekolumbijskich artefaktów, w tym 43 z Włoch, 40 z Niemiec i trzy przekazane przez osobę prywatną z Francji. Przedmioty, które dotarły z Włoch zostały skonfiskowane we wrześniu 2021 roku przez specjalną grupę strażników celnych powołanych we Włoszech do ochrony dziedzictwa kulturowego i zajmujących się odzyskiwaniem zrabowanych w innych krajach dzieł i przedmiotów. Minister Kultury, Alejandra Frausto osobiście udała się do Rzymu, aby je odebrać. Eksperci z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) ustalili, że przywiezione z Włoch artefakty, wśród których są figurki antropomorficzne i różnego rodzaju naczynia ceramiczne zachowane w całości lub we fragmentach pochodzą z III-VII wieku. Należy też podkreślić, że Meksyk i Włochy bardzo blisko współpracują ze sobą w ostatnich latach w sprawie odzyskiwania dziedzictwa kulturowego. Od 2018 roku Włochy zwróciły Meksykowi ponad 1000 przedmiotów.

Prekolumbijskie artefakty przekazane Meksykowi przez władze Włoch
(fot. Raul Martinez Mendo, EFE)

Alejandra Frausto poinformowała też o 40 prekolumbijskich artefaktach, które powróciły z Niemiec. Są wsód nich również figurki antropomorficzne i naczynia ceramiczne datowane na lata od 400 r. p.n.e. do 1521 r. Z Francji natomiast dotrą jeszcze trzy figurki antropomorficzne przekazane przez mieszkankę Francji, która odziedziczyła je i początkowo oddała do domu aukcyjnego, ale ostatecznie zmieniła zdanie i zaniosła artefakty do Ambasady Meksyku w Paryżu.

Jedno z naczyń ceramicznych, które powróciło do Meksyku z Niemiec
(fot. Alejandra Frausto)

W ciągu minionych sześciu lat, od kiedy prezydentem Meksyku jest Andrés Manuel López Obrador Meksyk odzyskał ponad 11 500 dóbr archeologicznych. Jednak, jak podkreśla Diego Prieto Hernández, dyrektor INAH, nadal jest wiele artefaktów, o zwrot których zabiega Meksyk. Są wśród nich tak zwany „Pióropusz Montezumy” znajdujący się w Wiedniu oraz Kodeksy Florentino i Cospi przechowywane we Włoszech. Diego Prieto Hernández ubolewa też nad tym, że kiedy dziedzictwo kulturowe zostaje zrabowane to traci sporą część swego znaczenia z naukowego punktu widzenia, gdyż nie można już w pełni potwierdzić jego pochodzenia i związku z miastami czy konkretnymi budowlami. Odzyskane artefakty zostaną najpierw wystawione w Muzeum Templo Mayor w mieście Meksyk, a potem przekazane do innych muzeów na terenie kraju.

Dwie figurki antropomorficzne przekazane Meksykowi z Włoch (fot. INAH)

Poza tym, jak poinformował Jorge Islas, konsul generalny Meksyku w Nowym Jorku, dzięki współpracy Ministerstwa Kultury (za pośrednictwem INAH) i Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Meksyku oraz władz Nowego Jorku powróci do Meksyku Monument 9 z Chalcatzingo, stanowiska archeologicznego w meksykańskim stanie Morelos. Został on odzyskany przez Manhattan Antiquities Trafficking Unit. 

Monument 9 z Chalcatzingo (fot. Kent Reilly III, 1994 r.)

Jak podaje Mario Córdova Tello (z Centrum INAH Morelos), Monument 9 z Chalcatzingo ma 1,8 m wysokości, 1,5 m szerokości, waży około jednej tony i pochodzi z lat 800-400 p.n.e. Przedstawia tak zwanego „ziemskiego potwora”, którego otwarta paszcza symbolizuje wejście do świata podziemnego. Chociaż nie wiadomo dokładnie, jak i kiedy wywieziono nielegalnie ten zabytek z Chalcatzingo, to jest udokumentowane, że został on przedstawiony w 1968 roku przez archeologa Davida Grove'a w numerze 33. magazynu American Antiquity, Uważa się zatem, że na początku drugiej połowy XX wieku był już w Stanach Zjednoczonych.