niedziela, 12 sierpnia 2012

Indyk udomowiony 1000 lat wcześniej

Oryginalny artykuł: UF researchers discover earliest use of Mexican turkeys by ancient Maya. EurekAlert 8.12.2012

Najnowsze badania pokazują, że indyk został udomowiony ponad tysiąc lat wcześniej niż dotychczas uważano. W starożytnym majańskim mieście El Mirador w Gwatemali badacze z University of Florida odkryli kości, które ich zdaniem świadczą o domestykacji i są zarazem najwcześniejszym dowodem na obecność meksykańskiego gatunku indyka na terenach Majów. 

Dotychczas przyjmowano, że kości indyków znajdowane na stanowiskach majańskich należały do rodzimego gatunku indyka pawiego (Meleagris ocellata). Jednak naukowcy ustalili, że kości z El Mirador należą do gatunku Meleagris gallopavo gallopavo, pochodzącego ze środkowego i północnego Meksyku, daleko poza majańskim obszarem kulturowym, będącego jedynym rdzennie mezoamerykańskim zwierzęciem udomowionym. Jest to także gatunek, który Europejczycy zabrali ze sobą do Europy, a więc przodek wszystkich indyków hodowanych i spożywanych obecnie na całym świecie. 

Odkrycie to jest bardzo istotne, ponieważ Majowie mieli niezwykle mało zwierząt domowych. Uprawiali bardzo dużo udomowionych roślin, ale większość protein zwierzęcych pochodziła z dziczyzny. Zdaniem Erin Thornton, udomowienie roślin i zwierząt świadczy o złożoności relacji między środowiskiem a ludźmi, którzy celowo je modyfikują i kontrolują.

Odkrycie kości na południe od naturalnego miejsca występowania tego gatunku pokazuje, że został sprowadzony z północnej Mezoameryki na obszar majański w późnym preklasyku (300 p.n.e.-100 n.e.). Natomiast nie jest jasne, czy zwierzęta zostały sprowadzone w ramach wymiany handlowej i potem ubite, czy zostały wyhodowane na miejscu, a sprowadzono je jeszcze wcześniej. Znalezione zostały w dzielnicy ceremonialnej, więc są prawdopodobnie pozostałością po elitarnej ofierze, posiłku lub uczcie.

Majańska figurka ceramiczna z wyspy Jaina przestawiajaca indyka. Późny klasyk. Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk (fot. Boguchwała Tuszyńska)
Indyk pawi (Meleagris ocellata) dziko żyjący na półwyspie Jukatan (fot. Wikimedia Commons)

Indyk domowy, potomek meksykańskiego gatunku Meleagris gallopavo gallopavo, obecnie prawdopodobnie wymarłego (fot. Wikimedia Commons)

--------------------
Czytaj także: Historia udomowienia amerykańskich roślin i zwierząt - Warzywa, które zawdzięczamy starożytnym Amerykanom - Owoce, które zawdzięczamy starożytnym Amerykanom - El Mirador, Gwatemala
--------------------

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz