Najstarsza kadzielnica z Teotihuacan

Oryginalny artykuł: Analizan incensario mas antiguo de Teotihuacan
Zobacz także: Fotografie INAH

Dokładna analiza liczącej około 1900 lat kadzielnicy, najstarszej ze znalezionych do tej pory na terenie Teotihuacan, dostarczyła nowych informacji odnośnie tej dawnej metropolii, a szczególnie jednej z jej dzielnic, znanej jako La Ventilla, której pierwsi mieszkańcy mogli pochodzić od Totonaków. Meksykańscy badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), Jaime Delgado i Rubén Cabrera, kierujący projektem archeologicznym w La Ventilla podają, że wspomniana kadzielnica jest nietypowa pomimo formy charakterystycznej dla podobnych kadzielnic z Teotihuacan z późniejszego okresu, zwłaszcza lat 400 – 600 n.e. Analizowana kadzielnica pochodzi przypuszczalnie z lat 100 – 250 n.e., a jej elementy i przedstawione wizerunki zwierząt zdają się wskazywać na to, że nie powstała w Teotihuacan, ale przypuszczalnie dotarła tam z terenów Płaskowyżu Centralnego.



Najstarsza kadzielnica z Teotihuacan
(Fotografia INAH)

Kadzielnicę odkrył w 2010 roku Rubén Cabrera. Znajdowała się w budowli usytuowanej w północno-wschodnim narożniku tzw. Conjunto de los Glifos i towarzyszyły jej dwie muszle Turbinella angulata, spotykane w wodach Oceanu Spokojnego i Zatoki Meksykańskiej. Wewnątrz kadzielnicy znaleziono pozostałości spalonych nasion, które przekazano do laboratorium INAH. Badania przeprowadzone przez biologa José Luis Alvarado wykazały, że były to resztki różnych odmian kukurydzy, fasoli oraz drewna sosnowego i dębowego. Dr Jaime Delgado uważa, że kadzielnica była używana podczas ceremonii o charakterze agrarnym, kiedy to mieszkańcy dzielnicy La Ventilla prosili swoich bogów o deszcze i udane zbiory bądź dziękowali im za nie.

 

Po dokładnym odrestaurowaniu kadzielnicy przez Rosario Contreras García zwrócono uwagę na ikonografię, zwłaszcza na zdobiące kadzielnicę dwa wizerunki ptaków. Jednym z nich jest najprawdopodobniej kormoran rogaty (Phalacrocorax auritus), ptak wędrowny przylatujący nad jezioro Texcoco, a drugim myszołowiec (Parabuteo unicinctus), który żyje w górach na południu stanu Veracruz i w Chiapas. Dym z kadzielnicy wydobywał się nie tylko głównym cylindrycznym kominem, jak to bywa w przypadku typowych kadzielnic z Teotihuacan, ale również przez otwarty dziób wymodelowanego myszołowca.

Przykrywka jednej z typowych kadzielnic z Teotihuacan
(Muzeum "Rufino Tamayo" w mieście Oaxaca)

W późniejszym okresie, w miarę rozrastania się Teotihuacan, zróżnicowania społecznego i gospodarczego, a także połączenia z nowymi dominującymi sektorami miasta, kadzielnice i ich symbolika uległy transformacji, wynikającej z ideologicznych potrzeb wyłaniających się grup społecznych. Jak podkreślają badacze z projektu La Ventilla, w latach 250 – 650 n.e. zaczęto używać kadzielnic w dwóch celach. Z jednej strony były związane z pochówkami wojowników i osób związanych z handlem, i wówczas zdobiono je wizerunkami sów, grotów, siekierek i tarcz. Z drugiej strony natomiast kadzielnice pojawiały się podczas ceremonii związanych z upływem czasu i dekorowano je symbolami przedstawiającymi tzw. „wiązki lat” czy też drewienka niezbędne do rozpalenia ognia.

Kadzielnica z Teotihuacan
(Narodowe Muzeum Antropologii w mieście Meksyk)

Uczeni przypominają także, że już w 1973 roku amerykański archeolog René Millon pisał o znaczącym wzroście produkcji kadzielnic w latach 300 – 500 n.e. Jednocześnie odkrycie w Teotihuacan, na terenie kompleksu zwanego Cytadelą, warsztatu wyrabiającego kadzielnice wskazuje, że ich produkcja była w okresie największego rozkwitu miasta kontrolowana przez elitę rządzącą.

Zobacz też: Fotogaleria: Kadzielnice