Machu Picchu nie było oryginalną nazwą miasta Inków

Oryginalny artykuł: Study reconsiders name of Peru's Machu Picchu

Machu Picchu jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych stanowisk archeologicznych na świecie. Jednak kiedy Hiram Bingham po raz pierwszy odwiedził ruiny w 1911 roku i potem zwrócił na nie uwagę świata, były one mało znane, nawet wśród tych, którzy mieszkali w regionie Cuzco. Niewiele osób wiedziało o mieście Inków zbudowanym na grzbiecie pomiędzy szczytami górskimi Huayna Picchu i Machu Picchu. Z zapisków Hirama Binghama wynika, że to on postanowił nazwać ruiny Machu Picchu na podstawie informacji, jakich dostarczył mu jego przewodnik, Melchor Arteaga. Obecnie, ponad 110 lat po pierwszej wizycie Binghama peruwiański historyk Donato Amado Gonzales (z Ministerstwa Kultury Peru, Cuzco) i amerykański archeolog Brian S. Bauer (z University of Illinois, Chicago) zebrali dowody, wskazujące na to, że dawne miasto nie nazywało się „Machu Picchu”, ale „Picchu” lub, co bardziej prawdopodobne, „Huayna Picchu”. 

Fotografia wykonana przez Hirama Binghama na terenie ruin dawnego miasta Inków

Badacze opierali się na trzech niezależnych źródłach danych: 1) zapiskach Binghama i innych materiałach związanych z jego pracami, 2) wczesnych mapach i atlasach wydanych przed wyprawą Binghama, 3) dokumentach z XVI wieku, przechowywanych w Regionalnym Archiwum w Cuzco. Ruiny miasta Inków określanego jako Huayna Picchu są wspomniane w atlasie z 1904 roku,  opublikowanym siedem lat przed przybyciem Binghama do Peru. Poza tym, w 1911 roku, przed opuszczeniem Cuzco, Adolfo Quevedo powiedział Binghamowi o ruinach zwanych Huayna Picchu. Rok później, podczas kolejnej wizyty Binghama, Ignacio Fero, syn właściciela ziemskiego również wspominał, że dawne miasto nazywało się Huayna Picchu. Już w 1902 roku miejsce to odwiedzili Enrique Palma, Agustin Lizarraga i Gavino Sanchez. Zachowały się też dane kartograficzne, które wskazują na dwie góry: Machu Picchu i Huayna Picchu, a na mapie z 1874 roku, sporządzonej przez Hermana Göhringa, poza wspomnianymi szczytami zaznaczona jest też forteca „Picchu”. 

Machu Picchu (fot. Roberto H.)

Więcej informacji na temat oryginalnej nazwy miasta Inków zachowało się w relacjach spisanych przez Hiszpanów. Wiele wczesnych źródeł, pochodzących z lat: 1539, 1550, 1552 i 1560 podaje, że duży obszar poniżej Ollantaytambo nazywał się Picchu, a dokument z 1568 roku wymienia wyraźnie miasto Picchu. Odniesienia do dawnego miasta Inków Huayna Picchu pojawiają się też w dokumencie z 1715 roku, a w innym znacznie wcześniejszym dokumencie z 1588 roku wspomina się, że część mieszkańców regionu Vilcabamba chciała powrócić do miasta Huayna Picchu. Badacze w żadnym ze źródeł nie natrafili na wzmianki o mieście Inków o nazwie Machu Picchu, a zatem wszystko wskazuje na to, że zaczęto jej używać dopiero po opublikowaniu prac Hirama Binghama.