Technologia LiDAR ujawnia prawdziwe rozmiary Calakmul

Oryginalny artykuł: Oculto por la selva, estudio LiDAR revela el denso asentamiento urbano de Calakmul, en Campeche

Jako część specjalnego programu koordynowanego przez Ministerstwo Kultury w Meksyku, za pośrednictwem Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) oraz w ramach Projektu Archeologicznego Bajo Laberinto wykorzystano technologię LiDAR na obszarze 95 kilometrów kwadratowych Rezerwatu Biosfery Calakmul (stan Campeche, Meksyk). Wyniki badań wykazały ogromne rozmiary Calakmul, będącego w latach 635-850 stolicą potężnego królestwa Kanu’l, dominującego na Nizinach Majów. Uzyskane obrazy pokazują liczne budowle ukryte pod gęstą warstwą roślinności.

Obraz Calakmul uzyskany dzięki technologii LiDAR (fot. INAH)

Od wielu lat starano się określić wielkość tego ważnego ośrodka Majów. Na to, że Calakmul musiało zajmować znaczny obszar wskazywały pierwsze mapy miasta i prowadzone tam w latach 80. i 90. XX wieku wykopaliska, którymi kierowali William Folan (Universidad Autónoma de Campeche) i Ramón Carrasco Vargas (INAH). Już wówczas zdawano sobie sprawę z rozmiarów miasta, co potwierdzała duża ilość zachowanych budowli, świadcząca o znacznej liczbie mieszkańców Calakmul w czasach jego apogeum. Jednak obecne rezultaty uzyskane dzięki technologii LiDAR jeszcze bardziej zaskoczyły badaczy co do skali i stopnia złożoności miasta. Zidentyfikowano pałace i kompleksy mieszkalne, obejmujące niekiedy ponad 60 budowli, zgrupowane wokół świątyń, sanktuariów i przypuszczalnie targowisk. Były one domami wielopokoleniowych rodzin. Nowe odkrycia dowodzą, że około 700 roku Calakmul było jednym z największych miast Ameryki prekolumbijskiej. Tak duża liczba mieszkańców, którym należało zapewnić wyżywienie i wodę pitną wpłynęła na znaczne modyfikacje krajobrazu. Na uzyskanych dzięki LiDAR-owi obrazach widać liczne kanały nawadniające, tarasy, mury, tamy i zbiorniki wodne zwane aguadas, które wspierały intensywne rolnictwo. 

Obraz uzyskany dzięki technologii LiDAR, pokazujący modyfikacje krajobrazu (fot. INAH)

Rozpoczętym w tym roku Projektem Archeologicznym Bajo Laberinto kierują: Kathryn Reese-Taylor (University of Calgary, Kanada), Armando Anaya Hernández (Universidad Autónoma de Campeche, Meksyk) i Felix A. Kupprat (Universidad Nacional Autónoma de México) we współpracy z Nicholasem Dunningiem (University of Cincinnati, USA). Badania są finansowane z grantów, które otrzymały wspomniana już Kathryn Reese-Taylor oraz Adriana Velazquez Morlet (z Centrum INAH Campeche). Bezpośrednie prace z wykorzystaniem technologii LiDAR przeprowadzili specjaliści z University of Houston (Teksas, USA) oraz instytucji Aerotecnologia Digital w Pachuca (stan Hidalgo, Meksyk).