Różnorodność rysów twarzy w prekolumbijskiej Ameryce Płd.

Study finds significant facial variation in pre-Columbian South America. Phys.org 5.03.2015.

Zespół antropologów odkrył znaczne różnice w budowie części twarzowej czaszek należących do siedmiu różnych ludów prekolumbijskich, zamieszkujących niegdyś tereny dzisiejszego Peru, zaprzeczając popularnemu poglądowi, że były one fizycznie jednorodne. Może to zmusić uczonych do rewizji obecnych poglądów na temat zasiedlenia Ameryk, które opierały się na założeniu, że szczątki kostne z prekolumbijskiej Ameryki Płd. wykazują małe zróżnicowanie. Według Ann Ross, antropologa śledczego z NC State University i współautorki tego projektu, od dawna uważano, że przed kontaktem z Europejczykami rdzenna populacja Ameryki Południowej była raczej jednorodna i dopiero ich praca pokazała, że tak naprawdę występowało duże zróżnicowanie. Zespół badawczy objął również antropologów z University of Oregon i Tulane University.

Mężczyzna z ludu Yahua prezentuje użycie dmuchawki (fot. Wikimedia Commons)

Wyniki ich badań mogą mieć wpływ na wiele hipotez odnośnie antropologii Nowego Świata. Przez dziesięciolecia w badaniach wszystkich ludów południowoamerykańskich wykorzystywano jedną próbkę obejmującą 110 osobników, jednak ta reprezentacyjna próbka składała się wyłącznie ze szczątków osób pochodzących z ludu Yauyo - kultury zamieszkującej niegdyś peruwiańskie wyżyny. Według Ross najnowsze badania wykazały, że lud Yauyo miał budowę twarzy odmienną od innych ludów w tym regionie, co stawia pod znakiem zapytania wszelkie hipotezy, które opierały się częściowo na wykorzystaniu próbki Yauyo jako reprezentatywnej dla całej Ameryki Płd.

Badacze przeanalizowali wymiary części twarzowej 507 czaszek z siedmiu różnych grup etnicznych, które zostały definitywnie potwierdzone przez dowody archeologiczne: Yauyo, Ancon, Cajamarca, Jahuay, Makatampu, Malabrigo i Pacatnamu. Społeczności te istniały w różnych okresach między 1 a 1470 r. n.e. Ross dokonała pomiarów dla grup Ancon, Cajamarca i Makatampu. John Verano, antropolog z Uniwersytetu Tulane, zebrał dane dla grup Jahuay, Malabrigo i Pacatnamu. Dla grupy Yauyo przyjęto pomiary wykonane przez W.W. Howellsa w 1973. Stwierdzono, że każda z tych grup etnicznych wykazuje inne cechy budowy twarzy.

 

Kobieta i dziecko z ludu Keczua (fot. Wikimedia Commons)

Badacze nanieśli także na mapę wszystkie stanowiska, gdzie znaleziono przebadane szczątki i na tej podstawie ustalili, że fizyczna odległość między stanowiskami idzie w parze z różnicami w budowie twarzy między grupami. Innymi słowy im dalej od siebie grupy mieszkały, tym mniej były do siebie podobne.

Według informacji podanych przez Ross zespół zebrał próbki z całej Ameryki Łacińskiej i wyniki, które zostały już opublikowane, znajdują się w publicznie dostępnej bazie danych. Na razie skupiano się na badaniu określonych regionów, następnym krokiem będzie porównanie danych dla całej Ameryki Łacińskiej, aby stwierdzić, czy da się identyfikować jakieś prawidłowości, co może wskazywać na pochodzenie grup etnicznych i kierunki ich migracji.

Wstępna wersja publikacji na temat siedmiu grup peruwiańskich "Craniofacial plasticity in ancient Peru" została udostępniona online przez Journal of Biological and Clinical Anthropology.


Czytaj więcej:

• "Craniofacial plasticity in ancient Peru." DOI: dx.doi.org/10.1127/anthranz/2015/0458 . www.ingentaconnect.com/content… 15_0458_stone_prepub