Epoch-defining study pinpoints when humans came to dominate planet Earth. Phys.org 11.03.2015
Naukowcy z University College London (UCL) proponują, że zdominowana przez człowieka epoka geologiczna zwana antropocenem zaczęła się około roku 1610, kiedy nastąpił niezwykły spadek zawartości dwutlenku węgla w atmosferze i nieodwracalna wymiana gatunków roślin i zwierząt między Nowym a Starym Światem. Poprzednie epoki rozpoczynały się i kończyły wskutek czynników takich jak uderzenie meteorytu, długotrwałe erupcje wulkaniczne, czy dryf kontynentalny, czyli na skutek działania sił natury, które zmieniają Ziemię na skalę globalną. Naukowcy z UCL doszli do wniosku, że ludzie stali się globalną potęgą, która zapoczątkowała nową epokę.
Naukowcy z University College London (UCL) proponują, że zdominowana przez człowieka epoka geologiczna zwana antropocenem zaczęła się około roku 1610, kiedy nastąpił niezwykły spadek zawartości dwutlenku węgla w atmosferze i nieodwracalna wymiana gatunków roślin i zwierząt między Nowym a Starym Światem. Poprzednie epoki rozpoczynały się i kończyły wskutek czynników takich jak uderzenie meteorytu, długotrwałe erupcje wulkaniczne, czy dryf kontynentalny, czyli na skutek działania sił natury, które zmieniają Ziemię na skalę globalną. Naukowcy z UCL doszli do wniosku, że ludzie stali się globalną potęgą, która zapoczątkowała nową epokę.
Mapa świata z 1587 r. wg kartografa Rumolda Mercatora (fot. Wikimedia Commons) |
Zdefiniowanie epoki geologicznej wymaga spełnienia dwóch warunków. Po pierwsze należy udokumentować długotrwałe zmiany na skalę globalną, po drugie należy określić datę, kiedy nastąpiła ta globalna zmiana, która musi być uchwytna w takim materiale jak skały, pokrywa lodowa lub osady na dnie oceanu. Autorzy projektu systematycznie porównali skutki działalności człowieka w ciągu ostatnich 50 tys. lat z tymi kryteriami i doszli do wniosku, że tylko rok 1610 - będący skutkiem kolizji Nowego i Starego Świata sto lat wcześniej - spełnia oba kryteria.
Pojawienie się Europejczyków na kontynentach amerykańskich w 1492 spowodowało bezprecedensową w historii Ziemi wymianę gatunków roślin i zwierząt między kontynentami i oceanami, co spowodowało zmiany na skalę globalną. Zdaniem badaczy to połączenie obu półkul to konkretne wydarzenie, dzięki któremu wpływ człowieka na środowisko stał się globalny i pchnął planetę na nowe tory. Pierwsze kopalne pyłki kukurydzy - rośliny pochodzącej z Ameryki - pojawiają się w osadach morskich w Europie w roku 1600 i w następnych stuleciach stają się powszechne. Ta nieodwracalna wymiana gatunków spełnia pierwsze kryterium wyznaczenia epoki geologicznej.
Badacze znaleźli także dowód chemiczny, datowany na ten sam okres: wyraźny spadek zawartości dwutlenku węgla w atmosferze w 1610, udokumentowany w rdzeniach lodowych z Antarktyki. Spadek ten był bezpośrednio spowodowany kolonizacją Nowego Świata przez Europejczyków, która doprowadziła do śmierci około 50 mln rdzennej ludności, z których większość zmarła w pierwszych dekadach XVI w. na ospę. Taka nagła i znaczna redukcja produkcji rolnej na kontynencie, a w konsekwencji ponowny wzrost innej roślinności - w tym lasów - spowodowała usunięcie wystarczającej ilości dwutlenku węgla z atmosfery, żeby było to widoczne w danych geologicznych. Tak więc spełniony jest także drugi warunek.
Zdaniem dra Simona Lewisa z UCL i University of Leeds, głównego autora projektu, z punktu widzenia historii zderzenie Starego i Nowego Świata oznacza początek współczesnego świata, w którym import produktów rolnych z Ameryk do Europy - obok dostępności węgla - był kluczowym katalizatorem rewolucji przemysłowej, która z kolei spowodowała kolejne globalne zmiany w środowisku. Z punktu widzenia geologii ta granica wyznacza również przejście od ostatniego okresu ochłodzenia klimatu do długotrwałego globalnego ocieplenia, charakterystycznego dla antropocenu.
Zdaniem prof. Marka Maslina z UCL, geologa i współautora projektu, istotne jest, żeby ludzie zdali sobie sprawę z tego, że nasza działalność ma wpływ na życie na Ziemi, co w konsekwencji zmieni nasze poglądy filozoficzne, społeczne, ekonomiczne i polityczne odnośnie środowiska naturalnego. Jednak nie należy panikować, ponieważ - w przeciwieństwie do sił natury - na ludzkie poglądy można wpływać, aby je zmienić, a pierwszym etapem naprawiania naszych zaburzonych związków z naturą jest wzrost świadomości.
Oficjalna decyzja dotycząca formalnego uznania antropocenu - w tym kiedy się rozpoczął - ma zapaść po rekomendacji wysuniętej przez grupę roboczą Podkomisji Stratygrafii Czwartorzędu w 2016.
Pojawienie się Europejczyków na kontynentach amerykańskich w 1492 spowodowało bezprecedensową w historii Ziemi wymianę gatunków roślin i zwierząt między kontynentami i oceanami, co spowodowało zmiany na skalę globalną. Zdaniem badaczy to połączenie obu półkul to konkretne wydarzenie, dzięki któremu wpływ człowieka na środowisko stał się globalny i pchnął planetę na nowe tory. Pierwsze kopalne pyłki kukurydzy - rośliny pochodzącej z Ameryki - pojawiają się w osadach morskich w Europie w roku 1600 i w następnych stuleciach stają się powszechne. Ta nieodwracalna wymiana gatunków spełnia pierwsze kryterium wyznaczenia epoki geologicznej.
Badacze znaleźli także dowód chemiczny, datowany na ten sam okres: wyraźny spadek zawartości dwutlenku węgla w atmosferze w 1610, udokumentowany w rdzeniach lodowych z Antarktyki. Spadek ten był bezpośrednio spowodowany kolonizacją Nowego Świata przez Europejczyków, która doprowadziła do śmierci około 50 mln rdzennej ludności, z których większość zmarła w pierwszych dekadach XVI w. na ospę. Taka nagła i znaczna redukcja produkcji rolnej na kontynencie, a w konsekwencji ponowny wzrost innej roślinności - w tym lasów - spowodowała usunięcie wystarczającej ilości dwutlenku węgla z atmosfery, żeby było to widoczne w danych geologicznych. Tak więc spełniony jest także drugi warunek.
Zdaniem dra Simona Lewisa z UCL i University of Leeds, głównego autora projektu, z punktu widzenia historii zderzenie Starego i Nowego Świata oznacza początek współczesnego świata, w którym import produktów rolnych z Ameryk do Europy - obok dostępności węgla - był kluczowym katalizatorem rewolucji przemysłowej, która z kolei spowodowała kolejne globalne zmiany w środowisku. Z punktu widzenia geologii ta granica wyznacza również przejście od ostatniego okresu ochłodzenia klimatu do długotrwałego globalnego ocieplenia, charakterystycznego dla antropocenu.
Zdaniem prof. Marka Maslina z UCL, geologa i współautora projektu, istotne jest, żeby ludzie zdali sobie sprawę z tego, że nasza działalność ma wpływ na życie na Ziemi, co w konsekwencji zmieni nasze poglądy filozoficzne, społeczne, ekonomiczne i polityczne odnośnie środowiska naturalnego. Jednak nie należy panikować, ponieważ - w przeciwieństwie do sił natury - na ludzkie poglądy można wpływać, aby je zmienić, a pierwszym etapem naprawiania naszych zaburzonych związków z naturą jest wzrost świadomości.
Oficjalna decyzja dotycząca formalnego uznania antropocenu - w tym kiedy się rozpoczął - ma zapaść po rekomendacji wysuniętej przez grupę roboczą Podkomisji Stratygrafii Czwartorzędu w 2016.
Publikacja:
- Defining the Anthropocene, Nature, DOI: 10.1038/nature14258
"Trzy Siostry" rodem z Ameryki: kukurydza: fasola, dynia |
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz