Oryginalny artykuł: Pinwheel Cave rock art in California may depict hallucinogenic 'trance flower'
Od wielu lat toczy się debata na temat ewentualnego związku pomiędzy sztuką naskalną a zażywaniem przez jej twórców środków halucynogennych. Niektórzy uczeni uważali, że do miejsc ze sztuką naskalną w Kalifornii mieli dostęp jedynie szamani, a malowidła przedstawiają ich wizje doświadczane podczas transu. Jednak prace archeologiczne prowadzone w południowo-środkowej Kalifornii pokazały, że większość tego typu miejsc znajduje się w pobliżu terenów zamieszkanych. Analizy malowideł również sugerują, że piktogramy przedstawiały motywy ikonograficzne nawiązujące do mitologii, zwierząt, roślin i ciał niebieskich. Naukowcy z Wielkiej Brytanii i USA postanowili zbadać położoną w południowej Kalifornii jaskinię Pinwheel („Wiatraczek”). Jej nazwa pochodzi od namalowanego czerwoną ochrą „wiatraczka”, który prawdopodobnie przedstawia rozwijający się kwiat bielunia (Datura wrightii), wywołującej halucynacje rośliny o właściwościach psychoaktywnych. W szczelinach stropu jaskini, na którym zachowało się malowidło znaleziono kępki włókien roślinnych zwanych prymkami. Wcześniej natrafiano na podobne, służące do żucia prymki z juki, agawy lub tytoniu, ale tym razem uczeni podejrzewali, że prymki z jaskini Pinwheel mogły być związane z bieluniem i przeprowadzili dokładne analizy.
![]() |
Jaskinia Pinwheel w Kalifornii (fot. Rick Bury) |