Wyjątkowy pochówek w meksykańskim stanie Nayarit

Oryginalny artykuł: El INAH descubre sistema funerario prehispánico en Nayarit 

Archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na terenie stanu Nayarit na pochówek z czasów prekolumbijskich, który rzuca nowe światło na praktyki pogrzebowe w tym regionie. Odkrycia dokonano w miejscowości Pozo de Ibarra, gdzie realizowany jest projekt budowy sieci kanalizacji sanitarnej. Jak podaje kierująca pracami wykopaliskowymi Claudia Servín Rosas, jest to system grobowy składający się z pochówku pierwotnego, czyli szkieletu zachowującego pokrewieństwo anatomiczne, któremu towarzyszy koncentracja kości ludzkich złożonych bez pokrewieństwa anatomicznego, ale w określonym układzie. 

Pochówek pierwotny (fot.Claudia Servin Rosas, INAH)

Stwierdzono, że kości długie, takie jak kości udowe, piszczelowe, promieniowe i łokciowe, zostały starannie umieszczone w jednym sektorze, a czaszki celowo pogrupowano, a niektóre nawet ułożono jedna na drugiej, w innym sektorze. Badania pozwoliły ustalić, że pochówek stanowi część złożonego systemu grobowego, gdyż układ szczątków kostnych powstał w jednym momencie. Taki sposób aranżacji sugeruje istnienie w tym regionie specyficznych praktyk ceremonialnych w czasach prekolumbijskich. Prawdopodobnie pochówek związany jest z fazą kulturową Amapa (lata 500-800/850), gdyż z tego okresu pochodzą też znalezione naczynia ceramiczne i figurki antropomorficzne. 

Pozostałe kości i czaszki znalezione w tym samym pochówku (fot.Claudia Servin Rosas, INAH)

Zarejestrowano co najmniej siedem kompletnych czaszek, prawdopodobnie należących do osobników płci męskiej w różnym wieku, a niektóre z nich przedstawiają ślady modyfikacji. Badacze sugerują, że być może chodziło o obrzędy pogrzebowe odprawiane w domostwach w tym regionie, które mogły opierać się na pochówku mężczyzn z tej samej rodziny w ramach rytuału upamiętniającego założenie osady. To znalezisko archeologiczne jest wyjątkowe, ponieważ brak precedensu dla tego typu pochówków w innych pobliskich miejscach, a zatem wzbogaca wiedzę na temat praktyk pogrzebowych w regionie.