Inne spojrzenie na głowy-trofea w prekolumbijskim Peru

Oryginalny artykuł: Trophy Heads and Mummies Discovered in Ancient Peruvian Pits

W Dolinie Vitor, w południowym Peru, archeolodzy odkryli 27 głębokich dołów, w których około 1500 lat temu złożono szczątki co najmniej 60 osób. Dzięki suchemu klimatowi część z nich uległa naturalnej mumifikacji. Jak podaje kierująca wykopaliskami María Cecilia Lozado, badaczka i wykładowca z University of Chicago, każdy z dołów ma głębokość 3-4 metrów i zawiera kilka ciał. Ponieważ szczątki dzieci znajdowały się przy ciałach dorosłych kobiet, a zatem archeolodzy sądzą, że dzieci grzebano razem z matkami.

Jeden z 27 dołów o przeznaczeniu grzebalnym (fot. María Cecilia Lozado)

Nowe odkrycia na terenie Pałacu w Palenque

Oryginalny artykuł: Labores de conservacion develan una cabeza modelada en estuco, una subestructura y una ofrenda maya en el Palacio de Palenque

W maju rozpoczęły się na terenie Palenque pierwsze prace w ramach kilkuletniego projektu, prowadzonego przez Ministerstwo Kultury, za pośrednictwem Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), przy wsparciu finansowym Ambasady Stanów Zjednoczonych. Jak poinformował dyrektor INAH, Diego Prieto Hernández, podczas obecnego sezonu skupiono się na dwóch budowlach, znanych jako Dom C i Dom E, stanowiących część Pałacu. W trakcie prac, którymi kierują archeolog Arnoldo González Cruz i restauratorka Haydeé Orea Magaña, dokonano kilku ciekawych odkryć.

Prace na terenie Pałacu w Palenque (fot. Héctor Montaño, INAH)

Jak podaje Arnoldo González Cruz, archeolodzy zamierzali sprawdzić przyczyny gromadzenia się wody deszczowej na dziedzińcu Domu E, gdyż panująca tam wilgoć miała szkodliwy wpływ na zachowane dekoracje i malowidła ścienne. Poszukiwano zatem jakichś nieprawidłowości w konstrukcji kanałów zbudowanych przez Majów w celu odprowadzania wody z budowli. Okazało się jednak, że oryginalne kanały pełniły inną funkcję, a mianowicie specjalnie kierowały wodę na dziedziniec. W północnej części dziedzińca Domu E odkryto wyjątkowy depozyt ofiarny z dużą ilością najróżniejszych przedmiotów ułożonych warstwami. Pierwsza z nich obejmowała kawałki alabastru (którego do tej pory nie znajdowano w depozytach w Palenque) i wymodelowaną w stiuku głowę naturalnych rozmiarów, stanowiącą niegdyś element dekoracyjny jednej z budowli. Ponieważ głowa przedstawia starego mężczyznę, a zatem prawdopodobnie jest wizerunkiem króla K’inich Janahb Pakal, który zmarł w wieku 80 lat. Należy podkreślić, że w odróżnieniu od innych miast Majów, w Palenque starano się wyjątkowo wiernie ukazywać poszczególne osoby.

Modelowana w stiuku głowa, znaleziona w depozycie ofiarnym (fot. Héctor Montaño, INAH)

W Chavín de Huántar odkryto kolejne galerie podziemne

Oryginalny artykuł: Nuevo hallazgo en Chavin: descubren tres galerias, ceramios y entierros humanos

Na terenie kompleksu archeologicznego Chavín de Huántar, w prowincji Huari (region Áncash, Peru), podczas prowadzonych od czerwca prac odkryto trzy kolejne galerie podziemne. Jak podaje kierujący projektem amerykański archeolog John W. Rick (University of Stanford), galerie te pochodzą z późnego okresu cywilizacji Chavín, która rozwijała się w latach 1300-550 p.n.e.

Podziemne galerie w Chavín de Huántar (fot. Juan Ponce, El Comercio)

Jeden z podziemnych korytarzy w Chavín de Huántar (fot. Juan Ponce, El Comercio)

W Vichama odkryto relief sprzed 3800 lat

Oryginalny artykuł: Vichama: el muro de la fertilidad

Na terenie stanowiska Vichama, w prowincji Huaura, 110 kilometrów na północ od Limy, archeolodzy odkryli relief, który przypuszczalnie nawiązuje swą symboliką do żyzności ziemi po okresie suszy i klęski głodowej, spowodowanych zmianami klimatycznymi. Relief przedstawia umieszczone w jednej linii cztery ludzkie twarze z zamkniętymi oczyma i wijące się pomiędzy nimi dwa węże. Głowy węży skierowane są ku dziwnej postaci, która - zdaniem badaczy - może być uosobieniem kiełkującego ziarna.

Relief odkryty w Vichama (fot. Alessandro Currarino, El Comercio)

Puyil - jaskinia przodków

Oryginalny artykuł: Estudios geneticos y arqueologicos revelan el pasado prehistorico y maya de la cueva de Puyil en Tabasco

W Narodowym Muzeum Antropologii w Mieście Meksyk została otwarta wystawa czasowa, poświęcona jaskini Puyil, która znajduje się w odległości 3,5 km na południowy zachód od miejscowości Puxcatán w gminie Tacotalpa, w meksykańskim stanie Tabasco. Aby dostać się do groty należy wspiąć się na wysokość 100 m na wzgórze San Felipe, po czym zejść na głębokość 120 metrów i przejść zawiłymi korytarzami. We wnętrzu groty zachowały się nie tylko bogate pochówki Majów z późnego okresu klasycznego (650-900 n.e.), ale również szczątki trzech osób z bardziej odległych czasów.

Jeden ze szkieletów znalezionych w głębi jaskini Puyil (fot. Héctor Montaño, INAH)

Archeolog Luis Alberto Martos (kierujący Projektem Cueva de Puyil) przypomniał, że odkrycia dokonano w marcu 2004 roku, kiedy to grupa speleologów powiadomiła Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) o zachowanych w jaskini pozostałościach z czasów prekolumbijskich. Pierwsze prace podjęto w 2005 r., a dwa lata później przeprowadzono dokładniejsze badania w celu ustalenia, czy złożone w grocie osoby były związane z Majami czy z Zoque, gdyż obie kultury zamieszkiwały ten region.

Część darów złożonych w jaskini Puyil (fot. Luis Alberto Martos)

Złoża turkusów znajdowały się również w Mezoameryce

Oryginalny artykuł: Estudios geoquimicos cambian teoria acerca del origen de la turquesa mesoamericana

Przez dziesiątki lat uważano, że turkusy docierały do Mezoameryki z ziem południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych i północno-zachodniego Meksyku. Przypuszczenia te opierały się na fakcie, że na tamtejszych terenach zachowały się liczne kopalnie turkusów z czasów prekolumbijskich. Jednocześnie, istniejący w latach 900-1521 szlak handlowy o długości ponad 2000 kilometrów wskazywał na wymianę towarów z kulturami Hohokam, Mogollón i Pueblo, do których docierały pochodzące z Mezoameryki papugi ary, ziarna kakaowca i miedziane dzwoneczki. Najnowsze badania dowodzą jednak, że złoża turkusów musiały znajdować się również na terenie Mezoameryki.

Dysk z mozaiki turkusowej pochodzący z Templo Mayor (fot. Projekt Templo Mayor, INAH)

W jaskini w stanie Tamaulipas (Meksyk) znaleziono mumię dziecka

Oryginalny artykuł: En la cueva La Escondida descubren momia de nino acompanada de plantas cultivables como ofrenda

W jaskini La Escondida, w centralnej części meksykańskiego stanu Tamaulipas, w pobliżu gminy Victoria, archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na nietknięte zawiniątko grobowe. Jak podaje kierujący pracami antropolog Jesús Ernesto Velasco González z Centrum INAH-Tamaulipas, na podstawie tomografii wykazano, że wewnątrz wykonanego z maty zawiniątka zachowała się mumia półtorarocznego dziecka, którego wiek ustalono na podstawie badań zębów i kości. Poza fragmentem tkaniny, znaleziono zawieszki, jedną z muszli, a drugą przypuszczalnie z kości. Na zawiniątku było umieszczone naczynie ceramiczne, a obok znajdował się koszyk upleciony z włókien roślinnych, 756 nasion dębu zimozielonego, 52 wyłuskane kolby kukurydzy i 4 pędy kalebasy.

Zawiniątko grobowe znalezione w jaskini La Escondida (fot. Mauricio Marat, INAH)

Pozostałości pałacu na terenie Coyoacan (Miasto Meksyk)

Oryginalny arykuł: Descubren el tecpan de un barrio del Coyoacan prehispanico

W Mieście Meksyk, na terenie Coyoacán, przy ulicy Francisco Sosa 440, archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości pałacu z dawnej dzielnicy Atenco Omac. Kierujący pracami Juan Cervantes Rosado podkreśla, że tego typu budowle, zwane przez Azteków tecpan, spotykane były w różnych miejscach na Płaskowyżu Centralnym w późnym okresie postklasycznym, od około 1300 r. i nawet jeszcze po konkwiście hiszpańskiej. Niestety zachowało się niewiele przykładów, gdyż podczas prac archeologicznych, na obszarze poza Tenochtitlan zdołano zarejestrować jedynie cztery, znajdujące się na terenie dawnego Acolhuacan (rejon Texcoco): Chiconautla, Chimalhuacan, Acozac i Cihuatecpan. W tecpan (lub tecpan-calli), zamieszkiwanych przez lokalnych władców i ich rodziny, dyskutowano różne sprawy administracyjne.

Teren, na którym prowadzone są wykopaliska (fot. INAH)