Pochówki z rejonu Huanchaco

Podczas wykopalisk w sektorze Pampa La Cruz w Las Lomas (dystrykt Huanchaco, około 13 km od Trujillo, Peru) odkryto 47 pochówków ze szczątkami ludzkimi i ponad 100 naczyń ceramicznych, związanych z kulturami Salinar (400 p.n.e. – 300 n.e.), Viru (150 p.n.e. – 500 n.e.) i Chimu (1200-1400 n.e.). Pochówki znajdowały się w korytarzu odgrodzonym przez mury wzniesione z dużych bloków kamiennych, na które natrafiono podczas prac mających na celu przygotowanie terenu do poprowadzenia sieci wodno-kanalizacyjnej.

  

  

Naczynia ceramiczne znalezione podczas wykopalisk (fot. Reuters)

Nowe odkrycia w cenote Xlacah w Dzibilchaltun

Oryginalny artykuł: Dan a conocer hallazgos en una caverna del cenote Xlacah en la zona arqueologica de Dzibilchaltun

W 2017 roku, na terenie stanowiska archeologicznego Dzibilchaltún (stan Jukatan, Meksyk) grupa wyspecjalizowanych nurków, którą kierował biolog Rodrigo Ojeda, prowadziła pod nadzorem Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) badania, mające na celu oczyszczenie tamtejszego cenote Xlacah. Jak przekazał odpowiedzialny za prace w Dzibilchaltún Ilan Vit Suzan, okazało się konieczne wycięcie części rosnących w cenote lilii wodnych, gdyż wśród ich liści i korzeni kryją się pewne ryby agresywne wobec gatunków endemicznych i należało się ich pozbyć. Jednocześnie usunięto inne zanieczyszczenia, które przez lata zbierały się w głębi Xlacah i w głównej jaskini położonej po stronie zachodniej.

Eksploracja cenote Xlacah (fot. Benjamin Magaña, INAH)

Podczas jednego z ostatnich etapów oczyszczania, Erick Sosa, nurek mający doświadczenie w eksploracji jaskiń na Półwyspie Jukatan, natrafił po południowo-wschodniej stronie cenote na pokryte roślinnością wejście do niewielkiej, bocznej groty. Wkrótce Erick Sosa, nurek Cristian Celun; biolog Luis Felaco i Ilan Vit Suzan dostali się do wnętrza groty, która okazała się przedłużeniem bocznej galerii otaczającej niegdyś dno cenote.

Prace w cenote Xlacah (fot. Erick Sosa)

Jak wyglądał Brazylijczyk sprzed 2000 lat?

Oryginalny artykuł: Reconstruyen en 3D el rostro de brasileno que vivio hace 2000 anos en Rio

Badacze z Muzeum Narodowego przy Uniwersytecie Federalnym w Río de Janeiro odtworzyli trójwymiarowy portret Brazylijczyka, który 2000 lat temu żył na ziemiach zajmowanych obecnie przez Río de Janeiro. Specjaliści orzchcili go imieniem “Ernesto”, a jego szkielet został odkryty na terenie dzielnicy Guaratiba, w zachodniej strefie miasta.

Odtworzenie wyglądu Brazylijczyka sprzed 2000 lat (fot. Captura")

Meksyk odzyskał dwie olmeckie rzeźby

Po niemal dziesięciu latach negocjacji i procesów prawnych, Meksyk odzyskał dwie olmeckie rzeźby, które zostały wywiezione nielegalnie w latach osiemdziesiątych XX wieku i trafiły do Leonadra Pattersona, kostarykańskiego dilera dzieł sztuki. W 2008 roku, kiedy Patterson postanowił przewieźć rzeźby do Niemiec, zostały one skonfiskowane przez władze Niemiec i ostatecznie trafiły do Muzeum Archeologicznego w Monachium (Archäologische Staatssammlung München), gdzie były przechowywane do chwili obecnej.

Drewniana rzeźba Olmeków, która powróciła do Meksyku
(fot. Stefanie Friedrich, Muzeum Archeologiczne w Monachium)

Nowe spojrzenie na aztecki Kamień Słońca

W numerze 149 czasopisma Arqueología Mexicana, David Stuart przedstawił własną interpretację słynnego Kamienia Słońca. Poniższy tekst jest oparty na fragmentach tego artykułu.

Wydawałoby się, że po dwustu latach badań i dyskusji niewiele nowego można powiedzieć na temat Kamienia Słońca, który stał się najsławniejszym zabytkiem z czasów Mexików. Po odkryciu tego monolitu w 1790 roku, historyk Antonio de León y Gama poprawnie określił znaczenie wielu elementów ikonograficznych i uznał, że okrągły kształt rzeźby nawiązuje do tarczy słonecznej. Rozpoznał też glify odnoszące się do tak zwanych „pięciu słońc” z mitologii Mexików, o których informacje pozostawili kronikarze, w tym Juan de Torquemada. Umieszczony w centrum wielki glif Nahui Olin („4 Ruch/Trzęsienie ziemi”), który Antonio de León y Gama uznał za wizerunek słońca, otaczają cztery mniejsze glify, odpowiadające poprzednim erom: 4 Jaguar, 4 Deszcz, 4 Woda i 4 Wiatr.

Kamień Słońca w Narodowym Muzeum Antropologii w Mieście Meksyk

W 1876 roku uczony Alfredo Chavero przyjął, że Kamień Słońca jest przykładem wyjątkowo dużej platformy zwanej cuauhxicalli, służącej ofiarom gladiatorskim, wzniesionej na ziemi i skierowanej ku niebu. Zatem Kamień Słońca byłby ogromnym ołtarzem, na którym przedstawiono wizerunek boga słońca. Obecnie wiadomo jednak, że w świecie Mexików słonce było związane nie tylko z mitologią i kosmologią, ale i z władzą i ideologią. W latach siedemdziesiątych XX wieku kolejni badacze, w tym Carlos Navarrete, Doris Heyden i Richard Townsend skoncentrowali się na wizerunku umieszczonym w centrum Kamienia Słońca i uznali, że nie chodzi o bóstwo słońca Tonatiuh, ale raczej o uosobienie ziemi – Tlalteuctli. Z kolei w tym samym czasie Cecilia Klein była przekonana, że to wizerunek nocnego słońca – Yohualteuctli.

Kamień Słońca (rys. David Stuart)