Ludzie pojawili się w Amazonii przed lasem deszczowym

Oryginalny artykuł: Researchers uncover evidence of people predating Amazonian rainforest. Phys.org 8.07.2014.

Zespół naukowców z Wielkiej Brytanii, Niemiec i Boliwii znalazł dowody na to, że część Boliwii obecnie stanowiąca las deszczowy była znacznie suchsza i przypominała sawannę zaledwie 2-3 tys. lat temu, czyli w okresie, kiedy była już zamieszkana przez ludzi, którzy już wtedy zajmowali się rolnictwem, w tym uprawą kukurydzy. W artykule opublikowanym w Proceedings of National Academy of Sciences naukowcy przedstawiają wyniki badań osadów z pobliskich jezior, w których znaleziono pyłki traw charakterystyczne dla sawanny. Analiza próbek wykazała także, że w tym samym czasie ludzie uprawiali tam kukurydzę. 

Przy pobieraniu próbek osadów z jezior naukowcy zauważyli duże rowy, odsłonięte przez wycinkę drzew w ostatnich latach, a pierwotnie wykopane przez ludzi, którzy zamieszkiwali te rejony, zanim pojawił się tam las deszczowy. Każdy miał około kilometr długości, 3 m głębokości i 4 m szerokości, choć nie wiadomo jeszcze dlaczego i w jakim celu zostały wykopane. A więc wyniki badań pokazują, że ludzie stopniowo przystosowali się do bardziej wilgotnego klimatu, a nie przybyli skądinąd i zaczęli wycinać drzewa, co sugerowały inne badania.

Boliwijski las deszczowy, Los Yungas (fot. Wikimedia Commons)

Odkrycie rowów i pyłków traw wskazuje, że ludzie mieszkali na tych terenach i uprawiali ziemię, zanim pojawiły się tam lasy tropikalne. W miarę ekspansji lasu deszczowego, być może w związku ze zmianą klimatu na wilgotniejszy (zdaniem badaczy spowodowaną drobną zmianą orbity Ziemi), ludzie żyjący w tym rejonie przystosowywali się do sytuacji zapobiegając ekspansji drzew poprzez utrzymywanie pół uprawnych i wycinkę nowych terenów, aby zwiększyć plony. A więc wyniki badań pokazują, że ludzie żyjący niegdyś w obecnej północno-wschodniej Boliwii nie byli myśliwymi-zbieraczami ani przybyszami-drwalami, ale rolnikami - zanim się pojawił las deszczowy i na samym początku jego wzrostu.

Badania próbek wykazały także, że rośliny charakterystyczne dla lasu deszczowego stały się dominujące około 500 lat temu, prawdopodobnie z powodu zniknięcia ludzi z tego rejonu w skutek chorób przyniesionych przez europejskich osadników.

Publikacja: Environmental impact of geometric earthwork construction in pre-Columbian Amazonia, John Francis Carson, DOI: 10.1073/pnas.1321770111