Sekrety dawno zapomnianych mumii

Oryginalny artykuł: Secrets of long-lost mummies unwrapped

W 2004 roku, podczas prac renowacyjnych w Muzeum Reiss Engelhorn w Mannheim (Niemcy), natrafiono na dziewiętnaście prekolumbijskich mumii z Ameryki Południowej, które znajdowały się w nie oznakowanych skrzyniach w podziemiach muzeum. Zostały one pośpiesznie spakowane i przeniesione dla bezpieczeństwa podczas bombardowania w czasach II wojny światowej, a w powojennym chaosie po prostu o nich zapomniano. Od momentu ich ponownego odkrycia, w ramach Projektu German Mummy, uczeni z kilku państw europejskich prowadzą szczegółowe badania zarówno tych odnalezionych ponownie mumii, jak i ponad stu innych, pochodzących z różnych kolekcji muzealnych. Wykorzystują w tym celu nie tylko datowanie radiowęglowe, ale i analizy materiału genetycznego oraz najnowsze technologie radiologiczne, co pozwala uzyskać nowe informacje na temat osób, które żyły setki, a nawet tysiące lat temu. Badaniom poddano, między innymi, pochodzącą sprzed 600 laty peruwiańską mumię znaną jako „Kobieta ze skrzyżowanymi nogami” i zdołano ustalić, że w trzymanym przez nią zawiniątku znajdują się mleczne zęby dziecka.

Peruwiańska mumia znana jako “Kobieta ze skrzyżowanymi nogami” (fot. Jean Christen/REM)

W Teotihuacan rezydowali przedstawiciele majańskiej elity

Oryginalny artykuł: Elite maya residio en Teotihuacan, revelan hallazgos en la Plaza de las Columnas

Inskrypcje Majów zachowane na zabytkach z Tikal i innych ośrodków leżących w Peten (Gwatemala) wspominają o wydarzeniach z 378 r. n.e., kiedy to osoby z Teotihuacan pojawiły się na Nizinach Majów, co dowodziło kontaktów utrzymywanych pomiędzy tymi kulturami. Jednak do tej pory na terenie Teotihuacan nie znaleziono zbyt wielu dowodów wzajemnych relacji. Obecnie, dzięki nowym odkryciom okazało się, że przedstawiciele majańskiej elity rezydowali w Teotihuacan, czego świadectwa zachowały się na Placu Kolumn, położonym pomiędzy Piramidą Słońca i Piramidą Księżyca, po zachodniej stronie Alei Zmarłych. Projekt archeologiczny „Plaza de las Columnas”, w którym uczestniczą badacze z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH, Meksyk), George Mason University (Virginia, USA), Harvard University (Cambridge, USA), University of Arizona (Tucson, USA) i Aichi Prefectual University (Japonia) rozpoczął się przed czterema laty. Podczas prac skupiono się na Placu Kolumn, który po Piramidzie Słońca, Piramidzie Księżyca i Cytadeli jest czwartym z największych kompleksów architektonicznych w Teotihuacan.

Plan Teotihuacan z zaznaczonym Placem Kolumn
(Projekt Archeologiczny "Plaza de las Columnas")
z dodanymi przez mnie objaśniemiami w j. polskim

Majowie również przetrzymywali dzikie koty w niewoli

Oryginalny artykuł: Cross-Legged Woman's Tomb Reveals Ancient Maya Kept Jaguars in Cages

Do tej pory było wiadomo, że w niektórych ośrodkach na terenie Mezoameryki wiele zwierząt, w tym również drapieżnych, przetrzymywano w niewoli, o czym świadczą przykłady Teotihuacan (post: "Mieszkańcy Teotihuacan przetrzymywali zwierzęta drapieżne w niewoli") i Tenochtitlan (post: "Wiwarium Moctezumy"). Obecnie uczeni: Nawa Sugiyama (George Mason University, Virginia, USA), William L. Fash (Harvard University, Cambridge, USA) i Christine A. M. France (Smithsonian Institution, Maryland, USA) zwrócili uwagę na szczątki zwierząt w majańskim mieście Copan (Honduras). Skupiono się przede wszystkim na dzikich kotach, których szkielety znaleziono w grobowcu w budowli Motmot i w depozycie ofiarnym pod Ołtarzem Q.

Czaszka pumy złożonej w grobowcu w budowli Motmot (fot. Nawa Sugiyama)

Nowa inskrypcja z La Corona odsłania intrygi polityczne królestwa Kaanul

Oryginalny artykuł: Altar descubierto en La Corona revela nuevo gobernante y sus vinculos politicos

13 czerwca 2017 roku, podczas prac wykopaliskowych prowadzonych w małej świątyni w grupie La Coronitas, na terenie majańskiego ośrodka La Corona (Peten, Gwatemala) odkryto ołtarz wyrzeźbiony około 1500 lat temu, będący najstarszym zabytkiem znalezionym do tej pory w tym mieście. Jednak dopiero teraz, kiedy ołtarz został oficjalnie wystawiony w Narodowym Muzeum Archeologii i Etnologii w Mieście Gwatemala, Marcello A. Canuto (z University of Tulane, USA) i Tomás Barrientos Q (z Universidad del Valle, Gwatemala), kierujący projektem archeologicznym w La Corona, opowiedzieli o zachowanej inskrypcji, która dostarcza nowych informacji na temat ekspansji Kaanul, znanego też jako „Królestwo Węża”.

Odkrycie ołtarza w La Corona (fot. Proyecto Regional Arqueologico La Corona)

Wykopaliska na terenie La Ferreria (stan Durango, Meksyk)

Oryginalny artykuł: INAH prepara excavaciones en la zona arqueologica La Ferreria, la mas importante de Durango

La Ferrería, położona w Dolinie Guadiana, jest najważniejszym stanowiskiem archeologicznym na terenie meksykańskiego stanu Durango. Zajmuje obszar 52 hektarów i była niegdyś centrum ceremonialnym przedstawicieli kultury Chalchihuites. Pierwsze prace wykopaliskowe w tym regionie podjęli w latach 30. XX wieku Alden Mason, Charles Kelley i Arturo Guevara, a od 2013 roku Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) prowadzi nowy projekt, którym kierował José Luis Punzo, a obecnie Cindy Sandoval Mora. Znaleziska dowodzą, że La Ferrería była stale zamieszkiwania przez długi czas, począwszy od około 550 roku i to nie tylko do momentu przybycia Hiszpanów, ale również w późniejszych latach, na co wskazują pozostałości emaliowanej ceramiki z okresu kolonialnego.

Fajka znaleziona na terenie La Ferreria (fot. Centrum INAH Durango)

W brazylijskiej Amazonii odkryto urny grobowe sprzed 500 lat

Oryginalny artykuł: 500-Year-Old Indigenous Cemetery Found in Amazon

W rejonie gminy Tauary, w brazylijskiej Amazonii, grupa archeologów, którą kieruje Eduardo Kazuo Tamanaha z Instytutu Mamiraua odkryła dziewięć urn grobowych, zakopanych razem na głębokości 40 cm i pochodzących sprzed około 500 lat. Zostały one ozdobione wizerunkami zwierząt i ludzkich twarzy, namalowanych w odcieniach czerni i czerwieni. Urny ułożono w szczególny sposób, a mianowicie tak, aby żadna z namalowanych twarzy nie była skierowana ku innej.

Nowo odkryte urny grobowe (fot. Laboratorium Archeologiczne Instytutu Mamiraua)

Rzeźby w stylu olmeckim z Tak'alik Ab'aj

Oryginalny artykuł: Descubren monumentos olmecas de 2500 anos de antiguedad en Guatemala

W lipcu bieżącego roku, na terenie Parku Archeologicznego Tak’alik Ab’aj (gmina El Asintal, departament Retalhuleu) w południowo-zachodniej Gwatemali odkryto rzeźby w stylu olmeckim, pochodzące sprzed 2500 lat. Jak przekazał minister kultury José Luis Chea, stanowiły one części innego zabytku, który został celowo uszkodzony podczas rytuału odprawionego przypuszczalnie w celu podkreślenia zmian zachodzących w tym okresie i związanych z przejściem od stylu olmeckiego do majańskiego.

Nowo odkryte rzeźby w Tak'alik Ab'aj (fot. Johan Ordonez, AFP)

Nowa nazwa majańskiego Kodeksu Grolier

Podczas specjalnego sympozjum, które odbyło się w dniach 30-31 sierpnia w Narodowym Muzeum Antropologii w Mieści Meksyk, Diego Prieto Hernández, dyrektor Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) przekazał, że Kodeks Grolier został ostatecznie uznany za autentyczny, powstał w latach 1021-1154 i od tej chwili będzie znany jako Códice Maya de México (Kodeks Majański z Meksyku). 

Códice Maya de México (dawniej znany jako Códice Grolier) (fot. INAH)