niedziela, 27 kwietnia 2025

W Caral odkryto grób z licznymi darami należący do kobiety z elity

Oryginalny artykuł: Caral: descubren tumba y ajuar funerario de mujer de la élite de milenaria civilización 

Grobowiec kobiety z elity z kultury Caral, wraz z licznymi darami stanowi część odkrycia archeologicznego dokonanego w Áspero, wiosce rybackiej (dystrykt Supe i Supe Puerto, prowincja Barranca, Lima). Jak przekazał David Palomino, znalezisko to jest ważne nie tylko dla historii Peru, ale i dla świata. Na grób wraz z wyprawą natrafiono w Huaca de los Ídolos. Przed rozpoczęciem prac archeologicznych miejsce to pełniło funkcję wysypiska śmieci komunalnych. Wstępne analizy bioantropologiczne wykazały, że odnalezione szczątki należą do kobiety, zmarłej w wieku od 20 do 35 lat, mającej 150 cm wzrostu. Wiek szczątków nie został jeszcze ustalony i będzie znany po przeprowadzeniu bardziej szczegółowej analizy.

Grób kobiety odkryty w Caral (źródło fot. Ministerio de Cultura)

środa, 23 kwietnia 2025

Szczątki mężczyzn, kobiet i dzieci z kultury Chuquibamba pochowanych w okrągłych szybach

Oryginalny artykuł: Encuentran restos de hombres, mujeres y niños enterrados como héroes en pozos circulares de la Cultura Chuquibamba en Perú 

W październiku 2024 r. Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego rozpoczął nowy sezon wykopalisk archeologicznych w południowym Peru. Projekt ten przyniósł zaskakujące odkrycia rzucające światło na mało znane aspekty preinkaskiej kultury tego regionu. Głównym obszarem badań była dolina rzeki Atico i przyległy obszar wybrzeża Pacyfiku, gdzie międzynarodowy zespół archeologów udokumentował wyjątkowe kamienne budowle i zbiorowe pochówki. Jednego z najbardziej niezwykłych odkryć dokonano na stanowisku archeologicznym El Curaca, gdzie natrafiono na cmentarz, obejmujący zbiorowe groby umieszczone w okrągłych szybach otoczonych kamiennymi ścianami. Archeolodzy znaleźli szczątki 24 osób (mężczyzn, kobiet i dzieci), którym towarzyszyła imponująca liczba darów. Wśród znalezionych przedmiotów znajdują się wyroby ceramiczne, kawałki kości i rzeźbionego kamienia, a także delikatne tkaniny, które wymagały szeroko zakrojonych prac konserwatorskich.

Jeden ze znalezionych pochówków (fot. Instytut Archeologii Uniwersytetu Wrocławskiego)

sobota, 19 kwietnia 2025

Malowidła naskalne znalezione w parku w Brazylii

Oryginalny artykuł: Encuentran pinturas rupestres en parque de Río de Janeiro 

Naukowcy z Muzeum Narodowego, będącego częścią Federalnego Uniwersytetu w Rio de Janeiro (UFRJ), Stanowego Uniwersytetu w Rio de Janeiro (UERJ) i Parku Narodowego Itatiaia (PNI), są częścią grupy roboczej powołanej w celu znalezienia odpowiedzi na temat niedawnego odkrycia malowideł naskalnych na obszarze parku, położonego w górach Mantiqueira, w regionie graniczącym ze stanami Rio de Janeiro i Minas Gerais. Badania mają na celu rozwikłanie zagadek, takich jak wiek i pochodzenie malowideł znalezionych w jaskini. MaDu Gaspar, profesor programu archeologicznego Muzeum Narodowego przekazała, że poszukują również innych dokumentów dotyczących ludzi, którzy zamieszkiwali okoliczny teren. Regiony, które mają schronienia i jaskinie z malowidłami nigdy nie są odizolowane. Jak dodaje, stanowiska archeologiczne zarządzane przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego (IPHAN) wymagają zgody tej instytucji i muszą być przez nią autoryzowane.

Malowidła naskalne znalezione w Parku Narodowym Itatiaia (fot. Parquetur/PNI)

wtorek, 15 kwietnia 2025

Badania w jaskini Tlayócoc (stan Guerrero, Meksyk)

Oryginalny artykuł: INAH confirma hallazgos arqueológicos y emprende investigación en la Cueva de Tlayócoc, Guerrero 

Jesienią 2023 roku, niedaleko Carrizal de Bravo, miejscowości położonej w górach Guerrero, młody przewodnik Adrián Beltrán Dimas zabrał rosyjską speleolog Jekaterinę Katiyę Pawłową do jaskini Tlayócoc, aby mogła kontynuować mapowanie terenu, którym zajmowała się w tym regionie przez ostatnich kilka lat. Tym razem dotarli na dno jaskini, już zbadanej i postanowili wejść do środka przez zatopione i nieznane przejście, które zaprowadziło ich do kolejnego pomieszczenia, gdzie ku ich zaskoczeniu odkryli wspaniały kontekst archeologiczny. Na stalagmitach umieszczono dwie bransolety z muszli z wygrawerowanymi motywami, którym towarzyszyła inna bransoleta i gigantyczna muszla ślimaka. W pobliżu znajdowały się również porozrzucane czarne kamienne dyski, przypominające lustra z pirytu, jeden kompletny i fragmenty kilku innych.

Jaskinia Tlayococ (fot. Centrum INAH Guerrero)

piątek, 11 kwietnia 2025

Nowe odkrycia w Tikal dostarczają kolejnych świadectw na powiązania tego miasta z Teotihuacán

Oryginalny artykuł: Hallazgo de altar en Tikal revela nuevo tipo de vínculos entre esta ciudad y Teotihuacán 

Edwin Román Ramírez (Proyecto Arqueolόgico del Sur de Tikal, Guatemala), Lorena Paiz Aragón (Proyecto Arqueolόgico del Sur de Tikal, Guatemala), Thomas Garrison (University of Texas, Austin, USA), Stephen Houston (Brown University, Providence, USA), Heather Hurst (Skidmore College, Saratoga Springs, USA), David Stuart (University of Texas, Austin, USA), Alejandrina Corado Ochoa (Proyecto Arqueolόgico del Sur de Tikal, Guatemala), Cristina García Leal (Proyecto Arqueolόgico del Sur de Tikal, Guatemala), Andrew Scherer (Brown University, Providence, USA) and Rony Piedrasanta Castellanos (Proyecto Arqueolόgico del Sur de Tikal, Guatemala) opublikowali w czasopiśmie Antiquity wyniki prac prowadzonych na terenie Tikal (Gwatemala), które dostarczają kolejnych świadectw na powiązania Tikal z Teotihuacán.

Ołtarz odkryty w Tikal (fot. Edwin Roman, ilustracja: Heather Hurst)

poniedziałek, 7 kwietnia 2025

Polscy uczeni badają mumię z Collud z wykorzystaniem najnowszej technologii

Oryginalny artykuł: Lambayeque: delegación polaca investiga a momia de Collud con tecnología avanzada 

Grupa badaczy z Polski odwiedziła Narodowe Muzeum Archeologiczne im. Brüninga w mieście Lambayeque w celu przeprowadzenia nowatorskiego skanowania 3D i prześwietlenia rentgenowskiego mumii z Collud. Proces ten ma szansę ujawnić fascynujące szczegóły dotyczące życia tej kobiety, w tym diety, wieku i ewentualnych chorób, na które mogła cierpieć, co pozwoli uzyskać pełniejszy obraz życia w czasach prekolumbijskich. Pracami kieruje Judyta Bąk (doktorantka z Uniwersytetu Jagiellońskiego), której towarzyszy zespół ekspertów z Politechniki Poznańskiej. Stanowi to kamień milowy w badaniach nad kulturą andyjską, podkreślając międzynarodowe zainteresowanie dziedzictwem archeologicznym regionu Lambayeque. 

Mumia kobiety w muzeum w Lambayeque (źródło fot. Andina)

czwartek, 3 kwietnia 2025

Templo de la Piedra Sagrada w Túcume jest unikatem w peruwiańskiej archeologii

Oryginalny artykuł: El templo de la Piedra Sagrada de Túcume es único en la arqueología peruana y mundial 

Archeolog i dyrektor Muzeum Túcume, Bernarda Delgado, podkreśla znaczenie książki o świątyni z okresu prekolumbijskiego, znanej jako Templo de la Piedra Sagrada na stanowisku archeologicznym Túcume, położonym w regionie Lambayeque. Jest to unikatowa budowla w peruwiańskiej archeologii, o czym świadczy książka „Túcume y el Templo de la Piedra Sagrada”, niedawno wydana przez Ministerstwo Kultury. Przedstawia ona wyniki ośmiu lat badań naukowych przeprowadzonych na terenie tego prekolumbijskiego stanowiska i pozwala przyjrzeć się jego fascynującej historii, architekturze religijnej i różnorodności darów ofiarnych związanych z tym miejscem. Bernarda Delgado Elias, która jest autorką jednego z rozdziałów podkreśla, że jej treść ujawnia nie tylko wyniki badań naukowych, ale przede wszystkim interdyscyplinarną analizę materiału zebranego podczas wykopalisk.

Stanowisko archeologiczne Tucume (źródło fot. Andina)