W Era de Pando archeolodzy natrafili na „Ołtarz Ognia”

Oryginalny artykuł: Hallazgo en Caral: descubren un nuevo "Altar del Fuego" en sitio arqueológico Era de Pando 

Ołtarz Ognia odkryty w Era de Pando ma kształt koła i średnicę około 7 metrów. Przed nim znajduje się prostokątny dziedziniec o długości 16 metrów i szerokości 8 metrów. Zdaniem badaczy, do tego świętego miejsca można dostać się schodami z Sali Ceremonialnej. Archeolodzy pod przewodnictwem Ruth Shady, dyrektorki Strefy Archeologicznej Caral, szczegółowo opisali ołtarz, który został zbudowany po zachodniej stronie Wielkiej Piramidy „C1” w Era de Pando jako obszar pomocniczy dla czynności związanych z centralnymi ceremoniami odbywającymi się w głównej budowli.

Ołtarz Ognia odkryty w Era de Pando (źródło fot. Andina)

W Gran Pajatén odkryto ponad 100 budowli kultury Chachapoyas

Oryginalny artykuł: Hallazgo en Gran Pajatén: descubren más de 100 estructuras de la cultura Chachapoya 

Dzięki pracy archeologów i specjalistów z różnych dziedzin zdołano odkryć ponad sto nieznanych wcześniej budowli na terenie Gran Pajatén, ośrodka kultury Chachapoyas, położonego w Parku Narodowym Rzeki Abiseo. Jak podaje Aldo Bolaños, dyrektor tego projektu, ustalono istnienie 104 konstrukcji, co stanowi kontrast z 26 znanymi z prac prowadzonych w 1966 r. przez architekta Víctora Pimentela. Zdołano ustalić, że Gran Pajatén rozciągał się na powierzchni co najmniej dziesięciu hektarów. Odkrycie to stanowiło podstawę prac prowadzonych przez organizację World Monuments Fund Peru w latach 2023 i 2024. Aby wykryć istnienie budowli wykorzystano najnowocześniejszą technologię, taką jak LiDAR, która za pomocą czujników umożliwiła ustalenie, co znajduje się pod bujną dżunglą amazońską w tym rejonie.

Stanowisko archeologiczne Gran Pajaten (źródło for: Andina)

Analiza obsydianu znalezionego w Templo Mayor ujawnia skomplikowane powiązania handlowe Mexików

Oryginalny artykuł: Análisis de obsidiana hallada en el Templo Mayor revela las complejas relaciones comerciales de los mexicas 

Sierra de Pachuca stanowiła główne źródło zielonego obsydianu dla Mexików, zmienność tego szkła wulkanicznego w Tenochtitlan, pochodzącego z co najmniej siedmiu innych lokalizacji w Mezoameryce, a także złożoność relacji handlowych to wnioski z analiz przeprowadzonych na artefaktach wykonanych z tego materiału, znalezionych w Templo Mayor. Prace, których wyniki opublikowano w czasopiśmie Proceedings of the National Academy of Sciences przeprowadziła grupa specjalistów, którymi kierował archeolog Diego Matadamas Gomora. Badanie jest efektem współpracy pomiędzy Projektem Templo Mayor (PTM) Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) i Uniwersytetem Tulane w Nowym Orleanie w Stanach Zjednoczonych. 

Prace w laboratorium (fot. Mirsa Islas, Projekt Templo Mayor)

Poćwiartowane czaszki znalezione w Cueva de Sangre w Dos Pilas stanowiły rytualną ofiarę

Oryginalny artykuł: Chopped-up skulls found in Maya 'blood cave' were a ritual offering for a good harvest, archaeologists suggest

Na początku lat 90. XX wieku badania przeprowadzone na terenie stanowiska archeologicznego Dos Pilas w Petén (Gwatemala) ujawniły ponad tuzin jaskiń, z których korzystali Majowie w latach 400 p.n.e.–250 n.e. Jedną z nich była Cueva de Sangre, w której archeolodzy natrafili na setki połamanych ludzkich kości ze śladami obrażeń. Mogły one stanowić świadectwo dawnego rytuału Majów. Wszystko wskazuje na to, że szczątki należą do osób złożonych w ofierze w porze suchej, aby udobruchać boga deszczu. Jak podaje Michele Bleuze (z California State University w Los Angeles), obecnie przeprowadzana jest analiza kości, która może dostarczyć ważnych informacji.

Po prawej stronie: fragment kości czaszki, który został usunięty za pomocą ostrego narzędzia.
Po lewej stronie: rysunek ludzkiej czaszki pokazujący miejsce, z którego pochodzi fragment kości znalezionej w Cueva de Sangre (fotografia i ilustracja: Michele M. Bleuze)

W Chavín de Huántar natrafiono na podziemną galerię

Oryginalny artykuł: Descubren “sala de drogas” secreta usada en rituales psicodélicos por una cultura preinca peruana: lo que reveló un túnel sellado por siglos 

W podziemnej galerii w Chavín de Huántar, zamkniętej ponad dwa tysiące lat temu archeolodzy znaleźli artefakty zawierające ślady dimetylotryptaminy, substancji psychoaktywnej, występującej w roślinach takich jak vilca (Anadenanthera colubrina) i dzikiego tytoniu (Nicotiana). Odkrycie to jest jednym z najwyraźniejszych dowodów rytualnego stosowania substancji psychodelicznych w Chavín de Huántar. W sumie znaleziono aż 23 artefakty z pozostałościami związków halucynogennych, w tym rurki, łyżki i fragmenty muszli. Jak podaje Daniel Contreras (z University of Florida), kościane rurki służyły jako inhalatory. Przeprowadzona analiza mikrobotaniczna wykazała, że składniki zostały wysuszone, uprażone i zmielone w celu uzyskania proszku przypominającego tabakę, którą następnie wdychano. 

Rekonstrukcja pomieszczenia, w którym zażywano substancje psychoaktywne
(ilustracja: Miguel G. Ortiz Mestanza)

W jaskini w Belize odkryto narzędzia Majów do tatuażu

Oryginalny artykuł: Descubren por primera vez herramientas de tatuaje mayas 

Archeolodzy z uniwersytetów w Stanach Zjednoczonych (W. James Stemp, Lorne Voorhis, Cameron S. Griffith, Jaime J. Awe) i Danii (Christophe Helmke) znaleźli głęboko w jaskini Actun Uayazba Kab (Roaring Creek Valley, Dystrykt Cayo) w Belize dwa małe narzędzia kamienne datowane na lata 250-900. Mogą to być najstarsze przybory Majów do robienia tatuaży, jakie kiedykolwiek znaleziono. Przedmioty te mają wydłużony kształt i ostry czubek. Naukowcy uważają, że służyły one do tworzenia trwałych tatuaży poprzez nakłuwanie skóry i wstrzykiwanie pigmentu. Analizując je pod mikroskopem, naukowcy znaleźli ślady zużycia świadczące o wielokrotnym wykorzystaniu, a także pozostałości czarnego pigmentu, prawdopodobnie barwnika uzyskanego z węgla lub sadzy. Wiadomo, że jaskinie to podziemne przestrzenie ściśle związane u Majów zwłaszcza z koncepcjami życia i śmierci, z płodnością, deszczem i wrotami do świata podziemnego, zamieszkiwanego przez przodków i bóstwa. Wydaje się prawdopodobne, że narzędzia te służyły do tatuowania ważnych osób.

Kamienne ostrza odkryte w jaskini Actun Uayazba Kab w Belize
(fot.: W. James Stemp, rysunki: Christophe Helmke)

Starania o uznanie stanowiska Aklliu Pukara za Narodowe Dziedzictwo Kulturowe Peru

Oryginalny artykuł: Cusco: buscan declaratoria como Patrimonio Cultural de espacio prehispánico Aklliu Pukara 

Władze Cuzco starają się o uznanie stanowiska archeologicznego Aklliu Pukara, pochodzącego z czasów prekolumbijskich, położonego na północ od miasta San Juan w dystrykcie Pomacanchi w prowincji Acomayo, za Narodowe Dziedzictwo Kulturowe. Niedawno zespoły techniczne w Cuzco zebrały informacje planimetryczne i archeologiczne w celu przygotowania dokumentacji technicznej na potrzeby wytyczenia granic i uwzględnienia tego miejsca. 

Stanowisko archeologiczne Aklliu Pukara (fot. Andina)

Prekolumbijskie naczynie Majów znalezione w stanie Quintana Roo

Oryginalny artykuł: El INAH recupera una olla prehispánica en cueva del sistema Garra de Jaguar, en Quintana Roo 

W naturalnej formacji skalnej Zumpango, położonej w systemie jaskiń Garra de Jaguar, około 22 km od Playa del Carmen (stan Quintana Roo, Meksyk) członkowie organizacji Cenotes Urbanos odkryli kuliste naczynie z czasów prekolumbijskich. O swym znalezisku poinformowali Centrum INAH Quintana Roo. Na początku kwietnia archeolodzy José Antonio Reyes Solís i Enrique Terrones González zostali przydzieleni do zarejestrowania i zabezpieczania naczynia, które zdaniem ekspertów, pochodzi z późnego okresu postklasycznego (1200-1550). 

Naczynie znalezione w jaskini Zumpango (fot. Antonio Reyes, INAH)