W Chochkitam (Gwatemala) odkryto grobowiec z wczesnego okresu klasycznego

Oryginalny artykuł: Descubrimiento arqueológico en Guatemala: Máscara de jade y piezas milenarias revelan la conexión entre Teotihuacán y las tierras bajas mayas

W północno-zachodniej części Gwatemali, 100 km od Melchor de Mencos (Petén), w pobliżu granicy z Belize, na terenie dawnego miasta Majów nazwanego przez archeologów Chochkitam, odkryto grobowiec z wczesnego okresu klasycznego, w którym pochowano władcę o imieniu Itzam/Kokaj Bahlam. Piramida, w której zachował się pochówek pochodzi z około 350 roku. Przy zmarłym złożono liczne dary, w tym jadeitową maskę, ozdobioną kawałkami muszli spondylus i przedstawiającą prawdopodobnie bóstwo burzy.

Jadeitowa maska z grobowca w Chochkitam (fot. Francisco Estrada-Belli)

W Brazylii odkryto pochówki pochodzące z czterech różnych okresów

Oryginalny artykuł: 10,000-year-old burials from unknown hunter-gatherer group discovered in Brazil

W północno-wschodnim stanie Maranhão (Brazylia) archeolodzy odkryli najwcześniejsze szczątki ludzkie na tym obszarze, które zdają się należeć do nieznanych wcześniej przodków poprzedzających Sambaqui, przybrzeżnych łowców-zbieraczy, zamieszkujących te ziemie. Cmentarz ten, na którym zachowały się szkielety z różnych okresów, odkopano w São Luís, stolicy i największym mieście Maranhão, przed rozpoczęciem tam prac budowlanych w ramach rządowego programu mieszkaniowego. Pochówki odnaleziono na Farmie Rosane, która stała się miejskim stanowiskiem archeologicznym pomiędzy dwiema ruchliwymi alejami.

Jeden ze szkieletów znalezionych podczas wykopalisk (fot. Wellington Lage)

Pozostałości cytadeli Inków w Cajamarca

Oryginalny artykuł: Fabuloso hallazgo: descubren vestigios de ciudadela inca en entorno del Cuarto del Rescate

W Cajamarca (Peru) archeolodzy natrafili na kamienne mury, które mogą być pozostałościami cytadeli Inków. Prace rozpoczęto w listopadzie 2023 roku pod kierunkiem Solsiré Cusicanqui Marsano z Uniwersytetu Harvarda, który uczestniczy w badaniach. Pierwsze fragmenty dawnych murów odnaleziono w budynku przylegającym do tak zwanego Cuarto del Rescate, pomieszczenia o długości 11,80 m, wysokości 3,10 m i szerokości 7,30 m. Pojmany przez hiszpańskich konkwistadorów Inka Atahualpa, w zamian za odzyskanie wolności, obiecał zapełnić je złotem aż do miejsca, które mogła osiągnąć jego wyciągnięta ręka. Choć dotrzymał słowa to i tak został stracony 26 lipca 1533 roku. 

Prace wykopaliskowe w pobliżu Cuarto del Rescate, Cajamarca (fot. Andina)

Odkryto urnę Majów z wizerunkiem boga kukurydzy

Oryginalny artykuł: El INAH halla urna funeraria con la imagen del dios del maíz, en el Tramo 7 del Tren Maya

Na Odcinku 7. (Chetumal - Escarcega) trasy pociągu przez ziemie Majów archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na glinianą urnę z wizerunkiem boga kukurydzy, która została zidentyfikowana jako naczynie typu Paaktzatz. Tuż obok znajdowało się inne naczynie tego samego typu i oba mogły stanowić część depozytu złożonego podczas poświęcania dawnej budowli.

Urna ozdobiona wizerunkiem boga kukurydzy (fot. INAH)

Zaginione miasta w Amazonii

Oryginalny artykuł: Hallaron una ciudad perdida en el Amazonas donde vivieron 10 mil personas

Archeolodzy z różnych instytucji we Francji, Ekwadorze, Niemczech i Portoryko odkryli grupę zaginionych miast w amazońskim lesie deszczowym w Ekwadorze. Już dwadzieścia lat temu Stéphen Rostain (z CNRS, Francja) po raz pierwszy natrafił w Ekwadorze na szereg ziemnych kopców i zasypanych dróg, ale dopiero teraz można było dowiedzieć się więcej na ten temat. Wyniki nowych badań zostały opublikowane w czasopiśmie Science. Mapowanie przeprowadzone z wykorzystaniem technologii LIDAR ujawniło, że miejsca te stanowiły część gęstej sieci osad i dróg, która istniała przez około 1000 lat. 

Obraz uzyskany dzięki technologii LIDAR ukazuje prostokątne platformy
i drogi w Kunguints w Ekwadorze (autorzy: Antoine Dorison, Stephen Rostain)

Nowe znaleziska w jaskini La Morita II (stan Nuevo León, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Milenarios restos humanos y materiales de uso doméstico-ritual son hallados en la cueva La Morita II, en Nuevo León

Podczas II i III fazy sezonu 2023-2024 w prehistorycznej jaskini La Morita II (stan Nuevo León, Meksyk) archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natknęli się na szczątki ludzkie pochodzące sprzed 2500–3000 lat. Znajdowały się one wśród fragmentów wikliny, tkanin i włókien, stanowiących prawdopodobnie część dawnych zawiniątek osłaniających ciała. Prace prowadzono w ramach projektu „Prehistoria i archeologia historyczna północno-wschodniego Meksyku”.

Prace w jaskini La Morita II (fot. Moises Valadez, INAH)

W Cima de San José archeolodzy z INAH znaleźli 48 pochówków

Oryginalny artykuł: Recuperan la mayor muestra osteológica de los antiguos pobladores del suroeste de Tamaulipas

Na terenie Cima de San José (gmina Tula, stan Tamaulipas, Meksyk) specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH), nadzorujący prace przy budowie szosy, która połączy gminy Mante, Ocampo i Tula, natrafili na pozostałości 48 pochówków pojedynczych i złożonych. Jest to, jak do tej pory, największa próbka osteologiczna dawnych mieszkańców południowo-zachodniej części tego regionu, powiązana z grupami kulturowymi Pueblito i Huasteca. Koordynator projektu, Esteban Ávalos Beltrán podaje, że liczba pochówków w Cima de San José przewyższa liczbę poprzednich, znalezionych w 2023 roku w północnej części stanu Tamaulipas ale jest możliwe, że pochodzą one z tego samego okresu. Dzięki znalezieniu w pobliżu 18 palenisk archeolodzy mogli zebrać materiał, który posłużył do przeprowadzenia datowania bezwzględnego z wykorzystaniem różnych technik. Pierwsze wyniki analiz malakologicznych, cech technologicznych ceramiki i kamienia oraz zaobserwowanych praktyk kulturowych wskazują na związek zaproponowany dla obszarów Río Verde, południowo-zachodniego Tamaulipas, Sierra de Tamaulipas i doliny Baja de Pánuco, co sugeruje, że miejsce to mogło być zamieszkiwane w latach 250-650. 

Prace wykopaliskowe na terenie Cima de San Jose (fot. Centrum INAH Tamaulipas)

Archeolodzy odkryli kompleks architektoniczny z czasów kultury Wari

Oryginalny artykuł: Hallazgo en valle de Nasca: arqueólogos descubren complejo arquitectónico de la época Wari

Hiszpańscy archeolodzy z Universitat Autònoma de Barcelona i Universidad de Almeria, pracujący w ramach Projektu La Puntilla, którym kierują Pedro V. Castro-Martínez i Trinidad Escoriza-Mateu odkryli duży kompleks architektoniczny z czasów kultury Wari na stanowisku El Trigal III (prowincja Nasca, region Ica, Peru). Obejmuje on dwie oznaczone przestrzenie: północną i południową. W części północnej, zajmującej powierzchnię 130 metrów kwadratowych, wykopaliska prowadzono już od 2021 roku. Zachował się tam budynek, który prawdopodobnie miał dwie kondygnacje, na co wskazywałaby grubość ścian i pozostałości gruzu z zawalonej budowli. Pokrywający jej ściany tynk miał oryginalnie kolor biały i żółty. W dolnej jej części natrafiono na ślady przygotowywania żywności, w tym kamienne narzędzia, które służyły do rozcierania produktów roślinnych lub kukurydzy. Znaleziono też fragmenty naczyń z epoki Wari, które wykorzystywano do przechowywania i gotowania. 

Widok na El Trigal i rzekę Aja (fot. Projekt Archeologiczny La Puntilla)