Zniszczenie geoglifów na peruwiańskiej ziemi

Oryginalny artykuł: Geoglifo de 600 anos de antiguedad fue destruido por invasores

Quebrada Santo Domingo w dystrykcie Laredo (Trujillo-La Libertad, Peru) znana jest z setek dawnych geoglifów. Najsłynniejszy z nich, zwany Potrójną Spiralą (Triple Espiral) został całkowicie zniszczony w kwietniu tego roku. Zgodnie z dowodami archeologicznymi wizerunek ten powstał w późnej fazie kultury Chimu, około 600 lat temu. Archeolog Gori Tumi Echevarría opublikował w 2010 r. pracę na temat geoglifów w Quebrada Santo Domingo podkreślając, że Potrójna Spirala jest jednym z tych, które wywołują największe wrażenie. Fotograf José Carlos Orrillo Puga, który przygotowuje film dokumentalny na temat Quebrada Santo Domingo przestrzega, że niszczenie kolejnych, nietkniętych jeszcze geoglifów może być kontynuowane.

Quebrada Santo Domingo (fot. José Carlos Orrillo Puga)

Jak Majowie przystosowywali się do zmian klimatu

Oryginalny artykuł: Finding signs of climate change and adaptation in the ancient Maya lowlands

Co jakiś czas powraca temat suszy na ziemiach Majów jako jednego z czynników, które mogły znacząco przyczynić się do opuszczenia miast pod koniec okresu klasycznego. Już wcześniej ustalono, ze okresy suszy na obszarze Ameryki Środkowej zbiegały się z momentami załamywania się majańskiego społeczeństwa. Jaką rolę w upadku cywilizacji Majów w latach 800-950 n.e. odegrały zmiany klimatyczne? Najnowsze badania pomagają znaleźć odpowiedź na to pytanie. Niszczące skutki suszy sprawiły, że Majowie chcieli stawić im czoła. Mark Pagani - profesor geologii i geofizyki z Yale University i dyrektor Yale Climate and Energy Institute, a także współautor artykułu opublikowanego 20 kwietnia br. w Proceedings of the National Academy of Science - przekazał, że południowe Niziny Majów znacznie dotkliwiej doświadczyły suszy aniżeli ziemie północne.

Jezioro Salpeten w Gwatemali (fot. Mark Brenner, University of Florida) 

Rtęć w tunelu pod Piramidą Quetzalcoatla w Teotihuacan

Oryginalny artykuł: Hunt for ancient royal tomb in Mexico takes mercurial twist

Meksykański archeolog, Sergio Gómez, który liczy na znalezienie królewskiego grobowca w głębokim i mrocznym tunelu pod Piramidą Quetzalcoatla w Teotihuacan dokonał odkrycia, które może okazać się kolejnym krokiem na drodze poszukiwań. W tym miesiącu natrafił bowiem na duże ilości płynnej rtęci, umieszczone przez mieszkańców Teotihuacan w zapieczętowanej około 1800 lat temu komnacie na końcu tunelu. Dla badaczy była to ogromna niespodzianka. Niektórzy archeolodzy sądzą, że ów toksyczny pierwiastek może zwiastować obecność królewskiego grobowca, pierwszego jak do tej pory na terenie Teotihuacan, miasta nadal otoczonego wielką tajemnicą.

Widok Cytadeli i Piramidy Quetzalcoatla (fot. INAH)

Preinkaska mumia porzucona w śmieciach

Oryginalny artykuł: Encuentran momia de cultura prehispanica en basural

W minionym tygodniu, robotnicy oczyszczający rejony położone w gminie Huanchaco (Trujillo, Peru), jak zwykle zebrali wszystkie odpadki i przewieźli je na wysypisko śmieci. Można sobie wyobrazić ich zaskoczenie, gdy nagle dostrzegli, że w kartonowym pudle znajduje się mumia. Mumię zabrano natychmiast na komisariat w Huanchaco. Prawdopodobnie rabusie huaqueros odkopali mumię w nietkniętym sektorze kompleksu archeologicznego Chan Chan i porzucili ją, spłoszeni przez kogoś bądź rozczarowani znaleziskiem.

Kartonowe pudło z mumią (fot. Johnny Aurazo / El Comercial)

Tysiąc lat temu Alaska handlowała z Chinami, Koreą i Jakucją

Evidence of Pre-Columbus Trade Found in Alaska House. Live Science 16.04.2015.

Artefakty z brązu i obsydianu odkryte w budynku mieszkalnym sprzed 1000 lat na stanowisku Rising Whale na Alasce wskazują na kontakty handlowe między wschodnią Azją a Nowym Światem. Zdaniem Owena Masona z University of Colorado nowe znaleziska wraz z innymi przedmiotami znalezionymi w ciągu ostatnich 100 lat pokazują, że ludzie i towary docierały do Alaski z Chin, Korei i Jakucji na długo, zanim Krzysztof Kolumb dotarł do Morza Karaibskiego w 1492. 

Wykopaliska na stanowisku Rising Whale (fot. Jeremy Foin, UC Davis)

Badania majańskiej drogi z Uxmal do Kabah

Oryginalny artykuł: Recorren mitico sacbe que conduce de Uxmal a Kabah

Słynna droga sacbé, łącząca majańskie miasta Uxmal i Kabah, związana jest z legendą, zachowaną w pamięci zbiorowej i przekazywaną z pokolenia na pokolenie. Obecnie specjaliści z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) w Meksyku postanowili dokładnie zbadać tę drogę, liczącą 18 kilometrów długości. Archeolodzy José Huchim (dyrektor Stanowiska Archeologicznego Uxmal) i Lourdes Toscano (kierująca Projektem Kabah) przekazali, że chociaż w latach 90-tych XX wieku drogę tę przemierzyli już częściowo Ramón Carrasco i Thomas Gallareta, to jednak dopiero teraz po raz pierwszy udało się pokonać całą trasę, prowadzącą z Uxmal, przechodzącą przez Nohpat, Che'etulix i Sacbe, i docierającą do Kabah.

Budowla na terenie stanowiska archeologicznego Sacbe (pomiędzy Nohpat a Kabah)
(fot. José Huchim, INAH)

Códice Chimalpahin dostępny na stronie INAH

Oryginalny artykuł: Codice Chimalpahin al alcance del publico a traves de internet

Narodowy Instytut Antropologii i Historii (INAH) udostępnił badaczom, studentom i wszystkim zainteresowanym osobom, trzy tomy dzieła znanego jako Códice Chimalpahin. Dokumenty, zamieszczone w wysokiej rozdzielczości na stronie internetowej, zapewniają zapoznanie się nie tylko z samym Códice Chimalpahin, ale również z badaniami specjalistów, takich jak: Salvador Rueda Smithers, Rodrigo Martínez Baracs, Rafael Tena i Baltazar Brito, którzy podkreślają znaczenie kodeksu i opisują jego dzieje, co pozwala lepiej zrozumieć treść dokumentu.

Wygląd strony internetowej z udostępnionym Códice Chimalpahin (fot. INAH)

Prace archeologiczne na ziemiach stanu Nayarit (Meksyk)

Oryginalny artykuł: Develan notable desarrollo cultural en la zona nuclear costera Aztatlan

W 2014 roku, podczas pierwszego sezonu projektu, poświęconego północno-zachodniej równinie przybrzeżnej stanu Nayarit (Meksyk), zlokalizowano aż 57 miejsc ze świadectwami archeologicznymi z czasów prekolumbijskich. Znajdują się one na obszarze pomiędzy rzekami Grande de Santiago i San Pedro Mezquital. Kierujący projektem archeolog Mauricio Garduño Ambriz z Centrum INAH Nayarit przekazał, że natrafiono na pozostałości 53 ośrodków o charakterze mieszkalnym, dwa miejsca z zachowanymi petroglifami i jedną niewielką grotę o przeznaczeniu ceremonialnym w Cerro de Peñas. Konfiguracja przestrzenna owej groty jest bardzo zbliżona do jaskini Tatéi Haramara, sanktuarium współczesnych Indian Wixaritari (Huicholi), znajdującego się na wybrzeżu Pacyfiku, w gminie San Blas. Stanowi mityczny archetyp, związany ze stworzeniem wód pierwotnych i formowaniem się niebiańskich węży, które przenoszą deszczowe chmury w różne strony świata.

Niziny rozpościerające się wzdłuż rzek Grande de Santiago i San Pedro Mezquital
(fot. Mauricio Garduño Ambriz, Centrum INAH Nayarit)

Pozostałości prekolumbijskich pól uprawnych na pustyni Atacama

Oryginalny artykuł: Studying farming in the driest desert in the world

Na mapie satelitarnej pustyni Atacama, w okolicach Turi (Chile), można dostrzec niewielkie poletka uprawne i wyłożone kamieniami tarasy. Dzisiaj nie rosną tam juz żadne rośliny i wydaje się, że rolnicy odłożyli swe kamienne motyki i po prostu odeszli. Frances Hayashida, profesor z University of New Mexico, uważa, że stało się tak około 500 lat temu. Wyjątkowy suchy klimat sprawił, że dawne pola i systemy nawadniające zachowały się w niemal idealnym stanie. Zdaniem Hayashidy zostały one przygotowane już około 1000 r. n.e., kiedy ludność zorientowała się, jak można wykorzystać wodę ze źródeł zasilanych przez topniejące śniegi ze szczytów Andów. Antropolodzy nie próbowali jeszcze obliczyć dokładnie, ilu rolników musiało pracować na poletkach, ale wody zawsze brakowało i rolnictwo rozwinęło się tam w niewielkim stopniu.

Tarasy uprawne na pustyni Atacama (fot. Frances Hayashida)

Nowe fotografie "Prekolumbijskich pieczęci" i "Xantili"

Fotogaleria "Prekolumbijskie pieczęcie" została uzupełniona o 52 nowe fotografie. Przedstawione na dodanych zdjęciach pieczęcie znajdują się w kolekcjach: Museo de Antropología de Xalapa (Xalapa, stan Veracruz, Meksyk), Museo Anahuacalli (miasto Meksyk), Museo de Sitio de Cholula (Cholula, stan Puebla, Meksyk), Museo del Valle de Tehuacán (Tehuacán, stan Puebla, Meksyk),  Museo Regional de Puebla (Puebla, Meksyk) i Archeologické Múzeum Bratislava (Bratysława, Słowacja).

Jedna z prekolumbijskich pieczęci, znajdująca się w Museo de Antropología de Xalapa
(Xalapa, stan Veracruz, Meksyk)

Fotogaleria "Xantile" została uzupełniona o 12 nowych fotografii. Zaprezentowane eksponaty pochodzą z kolekcji: Museo de Antropología de Xalapa (Xalapa, stan Veracruz, Meksyk), Museo Anahuacalli (miasto Meksyk), Museo del Valle de Tehuacán (Tehuacán, stan Puebla, Meksyk) i Museo Regional de Puebla (Puebla, Meksyk). 

Xantil z Museo de Antropología de Xalapa (Xalapa, stan Veracruz, Meksyk)