Odkrycia na wzgórzu Cerro de la Peña (stan Puebla, Meksyk)

Oryginalny artykuł: Pre-hispanic ruins found on mountaintop

Na wzgórzu Cerro de la Peña (stan Puebla, Meksyk), wznoszącym się na wysokość 1845 m n.p.m., mieszkańcy pobliskiej wioski Santa Cruz Huehuepiaxtla odkryli rzeźbione zabytki, w tym dwie stele i kilka mniejszych kamieni. Jedna ze steli przedstawia postać z przepaską na biodrach, z rogami i szponami.

Stela z wizerunkiem postaci z rogami i szponami
(źródło fot.: BBC News)

W jaskini w stanie Zacatecas (Meksyk) odkryto kamienne narzędzia sprzed niemal 30 000 lat

Oryginalny artykuł: Descubren evidencia humana de 30 000 anos de antiguedad en la Cueva del Chiquihuite, Zacatecas

Na terenie gminy Concepción del Oro (stan Zacatecas, Meksyk), w jaskini nazwanej Cueva de Chiquihuite odkryto kamienne narzędzia, fragmenty zwierzęcych kości i szczątki roślin. Opublikowane w czasopiśmie Nature wyniki przeprowadzonych analiz sugerują, że grota ta była zajmowana przez ludzi 30 000 – 13 000 lat temu. Nowe znaleziska dostarczają niezbitych dowodów na to, że zasiedlanie Ameryki Północnej nastąpiło o wiele wcześniej niż przypuszczano jeszcze przed 20 laty i są tak samo znaczące, jak inne tego typu odkrycia dokonane na wyżynach stanu Chiapas i w zatopionych grotach Półwyspu Jukatan. Interdyscyplinarnymi badaniami naukowców z różnych uczelni kierował dr Ciprian Ardelean, archeolog z Universidad Autónoma de Zacatecas (Meksyk), który uważa, że Ameryka Północna była przypuszczalnie w niewielkim stopniu zasiedlona przed maksimum ostatniego zlodowacenia, które nastąpiło 27 000 – 18 000 lat temu i tym samym były grupy ludzi wcześniejsze niż tak zwana kultura Clovis, której przedstawicieli przez wiele lat uważano za pierwszych mieszkańców Ameryki, żyjących 13 500 lat temu.

Górzyste tereny w rejonie Concepción del Oro, gdzie znajduje się Cueva de Chiquihuite

(fot. Ciprian Ardelean)

Trzęsienie ziemi odsłoniło grobowiec Misteków

Oryginalny artykuł: Tumba de Loma Tendoma, el milenario sepulcro mixteco que resurgio de la tierra para su preservacion

Po trzęsieniu ziemi we wrześniu 2017 roku, na polu uprawnym Loma Tendoma, około kilometra od miasteczka Santiago Tillo (Nochixtlán, stan Oaxaca, Meksyk), tamtejsi mieszkańcy spostrzegli, że w powstałym zagłębieniu coś się znajduje i powiadomili o tym specjalistów z Centrum INAH w mieście Oaxaca. Po przeprowadzeniu wstępnych prac, którymi kierował Marcus Winter, archeolodzy natrafili na nietknięty grobowiec Misteków pochodzący sprzed ponad tysiąca lat. Został nazwany Grobowcem 1 z Loma Tendoma. Dzięki finansowaniu przez rząd Szwajcarii prace restauratorskie prowadzono od maja 2019 r. do marca 2020 r. Konserwacją grobowca zajęły się: Mónica Vargas Ramos, María Cristina Ruiz Martín, Teresita López Ortega i Dulce María Grimaldi. Obecnie INAH i Ambasada Szwajcarii w Meksyku powiadomili o wynikach projektu.

Grobowiec 1 z Loma Tendoma (for. CNCPC-INAH)

W mieście Meksyk odkryto pozostałości pałacu Axayacatla

Oryginalny artykuł: Descubren en Monte de Piedad restos del palacio de Axayacatl y de una casa construida por orden de Cortes

W podziemiach budynku, będącego obecnie siedzibą Nacional Monte de Piedad (państwowej instytucji udzielającej pożyczek) i wznoszącego się w pobliżu Katedry Metropolitalnej w mieście Meksyk, archeolodzy z Narodowego Instytutu Antropologii i Historii (INAH) natrafili na pozostałości wcześniejszych konstrukcji, w tym domu Hernana Cortesa i pałacu Axayacatla, władcy Tenochtitlan w latach 1469-1481. Pracami archeologicznymi kierowali Raúl Barrera Rodríguez i José María García Guerrero.

Budynek w mieście Meksyk należący do Nacional Monte de Piedad

(fot. Raul Barrera R./PAU-INAH)

Archeolodzy odsłonili najpierw fragmenty wzniesionego z kamienia przy użyciu zaprawy wapiennej muru o wysokości 1,50 m i szerokości 1,25 m, który służył jako podwaliny budowli z około 1755 roku. Następnie odkryto pozostałości pomieszczenia o wymiarach 5 na 4 metry, zbudowanego z płyt z bazaltu i tezontle (kamienia wulkanicznego o czerwonawej barwie)  i  stanowiącego część domu zajmowanego przez Cortesa po upadku Tenochtitlan.

Jedno z pomieszczeń w domu Cortesa zbudowanego z materiałów

pochodzących z pałacu Axayacatla (fot. Raul Barrera R./PAU-INAH)

Kontakty mieszkańców Polinezji z rdzennymi Amerykanami

Oryginalny artykuł: Polynesians, Native Americans made contact before European arrival, genetic study finds

Międzynarodowa grupa uczonych (z USA, Meksyku, Chile, Wielkiej Brytanii i Norwegii) przeprowadziła dogłębne analizy genetyczne, które ostatecznie potwierdziły kontakty pomiędzy ludnością Polinezji i mieszkańcami Ameryki Południowej przed przybyciem Europejczyków. Sprawa ta była tematem licznych dyskusji toczących się od dziesięcioleci. Podczas gdy jedni badacze wskazywali na pewne wspólne elementy kulturowe, inni uważali ewentualne kontakty za niemożliwe ze względu na ocean dzielący te grupy ludności. Jak podaje Alexander Ioannidis (z University of Stanford), wcześniej jednym z dowodów na kontakty pomiędzy Polinezyjczykami a rdzennymi Amerykanami miał być słodki ziemniak, który choć został udomowiony w Andach, był też uprawiany na wyspach Polinezji oddalonych o tysiące kilometrów. Jednak wyniki badań okazały się niejednoznaczne, gdyż pochodzenie genetyczne słodkich ziemniaków było zbyt złożone i nie wskazywało definitywnie na ich rozprzestrzenianie się za pośrednictwem człowieka. Analizy próbek DNA pobranych z kości należących do rdzennych Amerykanów i rdzennych Polinezyjczyków również okazały się niewystarczające, gdyż były w znacznym stopniu zniszczone.

Polinezja (źródło ilustracji: Wac Global)

Najstarsza kopalnia ochry w Ameryce

Oryginalny artykuł: Descubren en Quintana Roo la mina de ocre mas antigua de America

Badania zatopionych już dzisiaj systemów jaskiń na Półwyspie Jukatan (Meksyk) nadal dostarczają dowodów na obecność ludzi w tym regionie na przełomie plejstocenu i holocenu. Ostatnio uczeni z Kanady, Meksyku i USA opublikowali wyniki prac prowadzonych w trzech jaskiniach na wschodnim wybrzeżu stanu Quintana Roo: Camilo Mona, Monkey Dust i Sagitario z sekcją nazwaną La Mina. Wszystkie one znajdują się w odległości 8-10 km od Morza Karaibskiego. Archeolodzy i nurkowie natrafili tam na świadectwa wydobywania ochry w czasach prehistorycznych.

Wnętrze jaskini La Mina (fot. Sam Meacham, CINDAQ.A.C.SAS-INAH)

Zbiorniki wodne w Tikal były zanieczyszczone toksycznymi substancjami

Oryginalny artykuł: Ancient Maya reservoirs contained toxic pollution

Tikal (Peten, Gwatemala) było jednym z najważniejszych miast Majów, którego początki sięgają około 350 r. p.n.e. Ośrodek został opuszczony w drugiej połowie IX wieku i do tej pory uważano, że do upadku Tikal mogły doprowadzić susze panujące w latach 820-870 oraz degradacja środowiska naturalnego. Najnowsze badania interdyscyplinarne prowadzone na Uniwersytecie w Cincinnati (USA) wykazały, że jedną z przyczyn mogło być również zanieczyszczenie wody w zbiornikach na terenie Tikal. Już w latach 2009-2010 pobrano próbki osadów z czterech głównych zbiorników wodnych w Tikal, nazwanych Palace, Temple, Perdido i Corriental. Dwa pierwsze znajdują się w centrum miasta, a dwa pozostałe bardziej na peryferiach.

Zejście do zbiornika wodnego Perdido (fot. Nicholas Dunning)